Một số ngụ
ngôn thời cộng sản
(Nguyễn Chính Kết)
Tự Do Ngôn Luận - Số 12
01 tháng Mười, năm 2006
Cháy nhà
Một khu phố nọ gồm những căn
nhà xây san sát nhau bị cháy. Cháy lan từ nhà này sang nhà
khác. Người có nhà đang
cháy thì than van kêu khóc thảm thiết
vì mất nhà mất của. Người
có nhà chưa cháy thì lo khuân vác
đồ đạc ra khỏi nhà. Một số người thiện nguyện lo
săn sóc những người bị phỏng, bị
thương vì cháy. Chỉ một số rất
ít người nghĩ đến việc giập tắt
đám cháy, và họ đã dùng tất
cả những cách thô thiển trong tầm tay hạn hẹp của họ để giập
tắt đám cháy.
Nhưng điều rất ngược đời là
những người lo chuyện giập tắt
đám cháy đa số lại là những
ông già bà cả không còn bao nhiêu
sức lực, những phụ nữ chân yếu tay mềm,
những đứa trẻ chưa có kinh nghiệm ..
Còn những chàng thanh niên lực
lưỡng, thậm chí rất lực lưỡng,
thì lại chỉ lo khuân vác đồ đạc
hoặc săn sóc những nạn nhân bị phỏng. Có những chàng
nhìn đám cháy như kẻ bàng quan.
Một số còn đi "hôi của" những
nhà sắp cháy ... Một số chàng
đã không làm gì lại còn
bình phẩm những người chữa cháy:
"Chân yếu tay mềm thế kia mà cũng
đòi chữa cháy !".
Có chàng lại còn trách những người
chữa cháy, nhất là khi họ bị phỏng
hay bị thương nặng vì làm việc ấy:
"Thật dại dột ! Không biết
lượng sức mình !" Hoặc
phê bình: "Mấy người này ngu
quá, không biết cách chữa cháy
! Đáng lẽ phải làm thế này
mà họ lại làm thế kia !"
Khi bị trách tại sao không chịu chữa
cháy, có những chàng nói: "Cháy
to quá chữa làm sao được !
Thôi cứ chờ lính cứu hỏa đến chữa ! Thế nào rồi cũng đến
lúc đám cháy chấm dứt thôi
! Bây giờ chưa tới lúc ấy
! Phải biết chờ đợi !".
Nói đến lính cứu hỏa, nhưng chẳng
ai trong họ nghĩ đến chuyện gọi điện
cầu cứu xe cứu hỏa cả.
Khá nhiều chàng nói: "Tôi còn phải
lo biết bao nhiêu chuyện khác, lại phải lo
cứu lấy đồ đạc cho nhà tôi
và nhà anh chị em tôi nữa !"
Hoặc "Tôi sợ lắm !
Tôi cứu hỏa nhỡ có thế nào
thì ai nuôi vợ con tôi đây
?" Một vài chàng nói: "Công
việc chính của tôi là lo về tâm
linh, nâng cao trình độ trí thức cho mọi
người, chữa cháy đâu phải là việc
của tôi !" Cũng có
người nói: "Công việc của tôi
là chạy xe ôm, là buôn bán, là
xây nhà .., chữa cháy
đâu phải là việc của tôi !".
Vì thế, đám cháy cứ tiếp tục
tràn lan, và số người
than van kêu khóc, số nạn nhân bị phỏng,
bị thương, số người lo săn sóc
người bị phỏng, và số người
khuân vác đồ đạc cứ ngày
càng tăng lên, tăng lên mãi. Vì thế, không ai biết đám cháy đến bao
giờ mới kết thúc. Tuy nhiên,
phải công nhận rằng những người chữa
cháy, tuy già cả hoặc chân yếu tay mềm,
cũng làm cho ngọn lửa bớt hung hãn
hơn, và tốc độ cháy cũng giảm
đi, nhờ đó khá nhiều nhà đã
thoát được thần hỏa trước khi xe
cứu hỏa tới quá trễ.
Một kho vũ khí được
khám phá
Một đảo nhỏ nọ ở giữa
biển, trên đó có một làng cũng
nhỏ. Dân
chúng trong làng xưa nay vẫn sống trong cảnh
thanh bình, nên chính quyền cũng lơ
là việc quản lý dân. Trong làng
có một ngôi chùa, một nhà thờ
Công Giáo và một nhà nguyện Tin
Lành, dân làng luôn giữ được
tâm trạng yên ổn, chất phác, hiền
lành nhờ những vị lãnh đạo tinh thần
này. Cuộc sống trong làng đang
thật thanh bình, bỗng nhiên nổi lên một
bọn cướp làm dân tình khốn khổ,
bất an một thời gian. Sự việc xảy ra
thế này:
Một hôm, có một dân
làng nọ đi vào khu rừng cạnh làng
để đốn củi. Tình cờ anh khám phá ra một
hầm bí mật thông đến một kho vũ
khí. Anh cảm thấy có
trách nhiệm về việc khám phá này,
nên về báo ngay cho vị cao tăng trụ
trì ngôi chùa trong làng. Ông là
người mà anh tín nhiệm và hay bàn
hỏi nhất. Vị tăng nói: "Vũ khí
là thứ giết người, mà tôi là
người tu hành, đâu bao giờ tôi muốn
giết hay làm hại ai, tôi đâu dùng vũ
khí ấy làm gì ?". Thất vọng vì câu trả lời ấy,
anh liền đến báo cho vị linh mục và
vị mục sư trong làng. Hai vị
này cũng trả lời tương tự. Anh có đến báo cho chính quyền
trong làng thì họ cũng làm ngơ. Chuyện bí mật ấy lâu ngày cũng
xì ra, nhiều người biết những cũng chẳng
quan tâm, vì chẳng ai thấy cần đến thứ
vũ khí ấy làm gì.
Tập thể nào cũng có những
người tốt và những người ít tốt
hơn. Trong làng thỉnh
thoảng vẫn có một vài vụ trộm do những
người ít tốt này gây ra. Đang khi mọi người chẳng quan tâm
gì đến kho vũ khí ấy, thì những
người ít tốt này lại rất quan
tâm, và họ âm thầm tìm cho ra cái
hầm bí mật ấy. Cuối
cùng họ đã tìm ra. Thế rồi
lương tâm họ đã không thắng nổi
những cám dỗ đến với họ
.. Chẳng bao lâu, trong làng bắt
đầu xảy ra những vụ cướp bóc
có vũ khí. Rất nhiều nhà chẳng
những bị cướp hết của cải mà
còn có người bị giết hay bị trọng
thương .. Cảnh thanh
bình trong làng kể từ đó không
còn nữa. Dân làng suốt
nhiều năm phải sống trong lo sợ vì nạn
cướp.
Trách nhiệm này thuộc
về ai ?
Nguồn nước bị ô nhiễm
Cả một vùng lớn hai bên dòng
sông nọ mấy năm nay bị khốn khổ do
nước sông bị ô nhiễm. Nhiều
người bị bệnh và chết vì uống
nước ấy. Cây cối,
lúa bắp, mùa màng cũng bị nhiễm chất
độc. Thấy tình trạng thiệt hại
nghiêm trọng như thế, chính quyền địa
phương liền đề ra những dự án:
nào là thuê các kỹ sư hóa chất
đến phân tích xem nước sông bị
nhiễm những chất độc nào để
tìm cách xử lý; nào là thiết lập
những nhà máy lọc nước với kinh
phí hàng chục tỉ đồng để cung cấp
nước uống và nước tưới cho
dân; nào là in sách, in báo, vận dụng
đủ mọi phương tiện truyền thông
để hô hào và giáo dục dân
chúng uống nước sạch, chế tạo nước
sạch, biết cách phòng ngừa dịch bệnh,
v.v… và v.v…
Có mấy sinh viên trong vùng đề nghị:
cần phải điều tra xem nguyên nhân nước bị ô
nhiễm là do đâu, chỉ cần giải quyết
nguyên nhân ấy là xong, nhưng chẳng mấy ai thèm
để ý đến ý kiến ấy. Tất cả đều mải miết lo chuyện
xử lý nước ô nhiễm. Thấy thế, các sinh viên này
bèn vì lợi ích của cả vùng, hy
sinh bỏ tiền túi ra để đích
thân đi điều tra. Kết quả cuộc
điều tra là trên thượng nguồn,
cách đó khoảng mấy trăm cây số,
có một nhà máy hóa chất rất lớn
xả chất thải bừa bãi ra sông, nên
toàn bộ khúc sông từ đó chảy
ra biển đều bị ô nhiễm. Các
em đề nghị với mọi người rằng phải
yêu cầu chính quyền cấm nhà máy
đó thải chất độc ra sông, và cần
xử lý nghiêm khắc nếu họ tiếp tục
sai phạm. Như vậy chẳng cần
phải tốn quá nhiều tiền cho việc xử
lý nước nữa. Nhưng những cái
đầu rất lớn kia chẳng
có đầu nào thèm nghe. Ngay cả
chính quyền cũng không muốn động chạm
đến cái nhà máy gây tai hại ấy,
vì chủ của nhà máy này là .. "ông tổ" của nhiều người trong chính quyền !
***
Thay lời giải
thích
Hai người bạn nói chuyện
với nhau.
A- Xưa nay nước mình có cả giặc
ngoại xâm lẫn nội xâm. Hiện
nay giặc nội xâm là chủ yếu.
Người ta nói: "Giặc đến nhà,
đàn bà phải đánh". Đàn
bà ngày xưa thường chỉ phải lo việc
nhà, nhưng khi giặc đến thì cũng
có trách nhiệm phải ra tay
chống giặc, huống gì những bậc trí
thức, những bậc đang nắm quyền bính
trong tay, những người có tiếng nói
gây ảnh hưởng lớn lao, v.v…
B- Nhưng thời này thì khác, anh ạ ! Có một số trí thức,
khoa bảng, có ảnh hưởng lớn lao trên
quần chúng, có tiếng nói rất ảnh
hưởng, nhưng họ được miễn
trách nhiệm này !
A- Anh nói sao? Đàn bà mà còn
có trách nhiệm, huống gì những vị ấy !? Những vị ấy là những
vị nào vậy ?
B- Tôi nói thật đấy !
Chúng ta phải tha trách nhiệm cho những tăng lữ đang có những trách nhiệm về
tôn giáo, do luật của tôn giáo
đâu chấp nhận cho họ đánh giặc,
vì đánh giặc là làm chính trị ! Luật tôn giáo không cho phép làm
chính trị, anh ạ ! Họ đã có trách nhiệm
về tâm linh trên mọi người, mà
trách nhiệm về tâm linh là trách nhiệm
cao cả nhất rồi, trên cả việc
đánh giặc cứu nước nữa kia đấy !
A- Tôi tưởng rằng tôn giáo nào cũng
dạy người ta yêu thương, giúp đỡ
và cứu giúp lẫn nhau. Cá nhân đau
khổ hay gặp nguy hiểm mà còn phải cứu,
huống gì cả một quốc gia, một dân tộc
đang khốn khổ, bị áp bức mà
mình lại không cứu giúp.
B- Đúng thế. Cứu người khi họ
đau khổ hay nguy hiểm là bổn phận của
mọi người, tôn giáo nào cũng dạy
như vậy. Nhưng khổ nỗi cứu nước
tức là làm chính trị, nên các
tăng lữ không được cứu.
Theo luật tôn giáo, họ chỉ được
cứu cá nhân hay tập thể nào
đó thôi, chứ cứu đất nước
hay đánh giặc, nhất là giặc nội
xâm như hiện nay là làm chính trị,
họ không được phép làm.
A- Lạ nhỉ, dường như có cái
gì đó không ổn về mặt lý luận.
Như vậy việc cứu nước chỉ dành
cho đám dân ngoài đời thôi,
còn giới tăng lữ, dù có uy tín
và có tiếng nói ảnh hưởng lớn
lao, thì được miễn trừ, phải không ?
B- Đúng vậy !
A- Thế à !
Tôi nhát lắm ! Tôi sợ phải
đánh giặc lắm, nhất là giặc nội
xâm như hiện nay, vì nó rất nguy hiểm
!
Chắc tôi cũng phải làm tăng lữ cho
đỡ mệt ! Tôi đã có trách nhiệm
đối với cha mẹ, vợ con, gia đình, lại
còn trách nhiệm với nghề nghiệp, với
công ty tôi đang làm, rồi với xã hội
(nào là đám cưới, đám tang, giỗ
chạp, đủ thứ) .. Bấy nhiêu thứ
trách nhiệm đã làm tôi oằn cả
cổ, khom cả lưng rồi. Nay lại thêm
trách nhiệm đánh giặc nữa, thật khổ
và nguy hiểm, tôi gánh không nổi ! Thế
thì tôi phải tìm cách tránh cho
được cái trách nhiệm nguy hiểm ấy
mới được !
B- Sáng kiến của
anh cũng hay đấy ! Tôi cũng ngán chuyện
đánh giặc quá, thế mà tôi nghĩ
không ra !
Sàigòn,
NGUYỄN CHÍNH KẾT
(Sưu Tầm Liên Mạng chuyển)
