LẤY
VỢ ĐẦM
(Cao
Đắc Vinh)
Lời tác giả: Đôi khi xuống phố,
chúng ta gặp một người lạ giống h́nh ảnh
người thân .. Câu chuyện dưới đây cũng thế,
nếu việc ấy xảy ra sẽ chỉ là sự trùng
khớp ngẫu nhiên. CĐV
Tuấn kéo cao cổ áo cho đỡ
lạnh ..
Trời mùa thu Paris nhiều mây xám và
gió rét, trước mắt chàng tất cả đều mới
lạ từ con người đến cảnh vật.
Chuyến Air France cất cánh ở Tân Sơn Nhất Sài G̣n
đáp xuống phi trường Orly sau nhiều giờ bay vừa
mang Tuấn đến đây với giấc mơ "Tây
du" trở thành hiện thực. Bên cạnh nỗi buồn
nhớ nhà, nhớ bạn, nhớ quê .. ḷng chàng c̣n đang
xao xuyến giữa quá khứ, hiện tại và
tương lai. "Đi một
ngày đàng, học một sàng khôn" tuổi 18 thanh
niên xa nhà du học luôn ấp ủ một cuộc đời
mới với sự nghiệp đầy hứa hẹn
nhưng chẳng ai biết trước duyên kiếp, số
phận ngày mai rồi sẽ ra sao?
Trên đại lộ St Michel, khách tản
bộ xuôi ngược như ḍng nước chẩy, thỉnh
thoảng vài cặp dừng lại âu yếm hôn nhau ngay trên
vỉa hè tấp nập mà lạ lùng thay .. ngoài chàng ra chẳng
thấy ai bận tâm ḍm ngó! Đứng ở đầu
đường Soufflot, Tuấn chăm chú nh́n chiếc cổng
sắt hoa văn dẫn vào khu vườn Luxembourg mà thời
thơ ấu khi đọc bài "La Rentrée" đă bao lần
chàng mơ tưởng đến h́nh ảnh cậu bé
Anatole France tay đút túi quần, cặp sách đeo lưng
tung tăng đến trường như con chim sẻ
băng ngang qua nơi này .. Mùa thu tháng 10 giữa thập niên
60 lá vàng bắt đầu rơi trên vai các pho tượng
trong công viên, nh́n trời nhiều mây xám và lắng nghe tiếng
lá thu xào xạc, tâm hồn Tuấn như bị chia đôi:
nửa hồn nôn nao nhớ nhà, nửa kia náo nức v́ cảnh
lạ xứ người nhưng nhớ quê th́ ít mà cảm
nhận quang cảnh bơ vơ trước mắt th́ nhiều.
Bơ vơ v́ mới hôm qua Tuấn
c̣n quây quần bên gia đ́nh, hít thở thời tiết vùng
nhiệt đới mưa nắng hai mùa thế mà bây giờ
một ḿnh lạc lơng vào không gian thu - đông bốn mùa. Con
người nơi đây có lối sống phóng khoáng và quyến
rũ bội phần .. Dập d́u trên phố, những cô
Đầm tóc vàng nâu, cặp mắt to với hàng mi dài trên
làn da trắng vừa đi vừa cười đùa lả
lơi và mỗi lần có cô nào bước qua mặt đến
gần là thoang thoảng cuốn theo một mùi thơm. Những
năm trung học, Tuấn cũng đă biết âu châu qua
sách vở nên chẳng mấy ngạc nhiên, nhớ là sau cách
mạng nam nữ b́nh quyền, nước Pháp nổi tiếng
với tự do, dân chủ, phụ nữ đẹp và
nước hoa .. Họ như những đóa hồng
tươi thắm sớm khoe sắc hương, giấu
sao được nét lẳng lơ ở tiếng cười
trẻ trung và phần da thịt gợi cảm đáng lẽ
phải che đậy th́ lại kín hở lộ ra ngoài, thu
hút sự chú ư của những chàng trai phong nhă biết tỏ
lời t́nh tứ! Chưa ai dễ quên phim ảnh cô
đàoBrigitte Bardot khỏa thân, thần tượng "new
wave" một thời ở phương Tây đă làm hàng
triệu thanh thiếu niên trên quả địa cầu này
mê mẩn. Đất nước họ thanh b́nh nên đời
sống sung túc, t́m mọi cách hưởng thụ chẳng
thế mà thời trang từng mùa có mầu sắc khác biệt
và kiểu áo mới càng ngày càng thiếu vải rồi mỗi
dịp gặp gỡ các cô lại xức một mùi nước
hoa riêng ..
Bơ vơ cũng v́ Tuấn vừa
từ giă người yêu lên đường, cô em gái nhỏ
Trưng Vương ngày ngày c̣n cắp sách đến trường
lúc nào cũng khép nép e thẹn, cử chỉ ư tứ v́ mặc
cảm sợ chê cười, luôn tránh né bộc lộ sự
rung động bên trong hay nét đẹp thể xác bề
ngoài. T́nh câm nín nhưng đẹp ở chỗ kín đáo, tế
nhị hiểu ngầm .. như câu thơ Kiều "t́nh trong như đă mặt
ngoài c̣n e" thế nên ở quê nhà, bao chàng nhút nhát dễ
trở thành nhạc sĩ viết khúc ca dang dở tỷ dụ
Lê Hoàng Long với Gợi Giấc Mơ Xưa: "Em ơi, t́nh duyên lỡ làng rồi,
c̣n đâu nữa mà chờ .." hay thi sĩ Lưu Trọng
Lư: "T́nh đôi ta vời
vợi, có nói cũng không cùng" để rồi cuối
cùng: "Nh́n nhau mà lệ ứa,
một ngày một cách xa ..".
Cách xa nhau v́ dụt dè mà lỡ duyên,
quả t́nh .. buồn và đáng tiếc dù trong thi văn hay
ngoài đời nhưng lúc quen nhau, hứa hẹn rồi "xa mặt cách ḷng" th́ sẽ
đáng trách hơn đáng buồn! Đó phải là kinh nghiệm
cho lứa tuổi đôi mươi, nam nữ dễ tỏ
t́nh nhưng cũng rất dễ yếu ḷng trước
đường đời trăm vạn nẻo? Hoàn cảnh
giăng mắc như lưới nhện, cám dỗ bởi
thuyết hiện sinh coi trọng t́nh yêu, t́nh dục và
hưởng thụ .. Tuấn cũng không là ngoại lệ
để thoát khỏi cái ṿng kiềm tỏa ấy! Chỉ
vài năm sau trên đất lạ thành quen, hết bơ
vơ khi đă đủ lông cánh, chàng quên người em gái
năm xưa, lấy vợ Đầm rồi có cô con gái
đầu ḷng một năm trước khi ra trường.
T́nh yêu đă gián tiếp chuyển
hướng cuộc đời mà dù muốn hay không chàng cũng
phải chấp nhận "ra khơi" khi ván đă
đóng vào thuyền! Tuấn âm thầm ở lại Paris
chưa vội về nước, mướn một
căn phố nhỏ vùng ngoại ô, đi làm vừa thêm
kinh nghiệm vừa cấp dưỡng gia đ́nh có cô vợ
trẻ Sylvie tóc mầu hạt dẻ và đứa con lai
kháu khỉnh tên Phượng. Nàng tốt nghiệp sư phạm,
dậy lớp mẫu giáo c̣n chàng là kỹ sư công nghệ,
cả hai cùng bận công việc nên mỗi sáng phải gởi
con ở nhà trẻ. Buổi chiều sau bữa ăn tối,
con nằm nôi ngủ sớm, đôi khi chỉ đảo mắt
xem tin tức truyền h́nh qua loa là đôi uyên ương lại
cuộn vào nhau mặn nồng ân ái. Từ nay bơ vơ
ơi .. xin chào mi! Vợ chồng son dị chủng như
nam châm đầy hấp lực nên yêu đương không
mệt mỏi. Từ thể diện bề ngoài cho đến
nội tâm, có biết bao quan điểm Âu - Á dị thường
gợi tính ṭ ṃ lư thú cần khám phá t́m hiểu ở nhau v́
thế khi nào mà t́nh yêu c̣n là một "puzzle" th́ đối
tượng vẫn c̣n sức lôi cuốn nồng thắm,
đôi khi mạnh hơn cả sự hy sinh thiết yếu.
Dáng người Sylvie cân đối
nhỏ nhắn, vừa mảnh khảnh lại vừa lồ
lộ, có phần đẫy đà theo kích thước ba
ṿng trên dưới. Vẻ đẹp của phụ nữ
Tây phương rất thuyết phục đối với
đàn ông mới trưởng thành như Tuấn v́ tính gợi
cảm trực tiếp và nỗi uẩn khúc "thuộc
địa" đến từ dĩ văng lịch sử
.. đối nghịch hẳn với t́nh đồng bào,
nét thâm thúy bền bỉ, "yểu điệu thục nữ"
thường thấy ở những cô gái Việt. Tuấn
không thể làm thơ yêu vợ, chuyện văn
chương thơ thẩn như thời mới lớn bỗng
nhạt dần có lẽ v́ mỗi khi nh́n đôi mắt xanh
thẳm, đôi môi khêu gợi, mái tóc thu vàng uốn từng
sợi nhỏ cho đến tấm thân tạo hóa khéo vẽ
nên h́nh tượng, chàng chỉ thấy dồn dập những
khát khao, nhanh chóng lẫn lộn t́nh yêu vào t́nh dục nhất
là khi mùi hương L'Air du Temps hay Madame Rochas thoảng trên
làn da trắng như câu ca dao quê nhà tuy khác mùi nhưng chung một
ư: "Thân em như lọn nhang
trầm, không cha không mẹ muôn phần cậy anh".
Điểm son của thiếu nữ
Tây phương là sự thành thật .. Nếu như trái
tim có lư lẽ riêng và t́nh yêu là tiếng gọi từ xa vọng
lại th́ phần đông chuyện t́nh của những
người con gái đang yêu xứ này dựa vào tiêu chuẩn
đó. Khi trưởng thành, tâm hồn họ độc lập,
ít bị ràng buộc vào trách nhiệm gia đ́nh nên tính t́nh
phóng khoáng tự chủ, t́nh cảm bén nhậy như
văn hào Marcel Proust của họ đă dẫn: "L'amour, c'est l'espace et le temps
rendus sensibles au coeur" tạm dịch nôm na cái triết
lư cao siêu ấy: "Yêu là tim thổn
thức bất kể không gian hay thời gian". Yêu là
yêu, say đắm v́ say đắm .. mọi yếu tố
khác như xă hội, tôn giáo, gia đ́nh, chủng tộc ..
ngay cả cái không gian đổi thay và thời gian bất
biến dù có cân nhắc trước sau vẫn chỉ là phụ
thuộc. Thế nhưng ở đời, hành động
tốt hay xấu phỏng theo thế quân b́nh của tạo
hóa đều có sẵn phản ứng ngược: hoa
xuân chóng nở th́ mau tàn, gái xuân yêu sớm th́ t́nh dễ phai!
Mấy năm đầu, công việc
làm và hạnh phúc lứa đôi chiếm trọn thời
gian, nh́n từ phía ngoài tưởng như Tuấn đă
thay h́nh đổi dạng, hănh diện làm công dân một
nước văn minh và quên hẳn quăng đời thư
sinh thiếu thốn. Thực tế, sâu trong tiềm thức,
đất nước xa xôi với hoàn cảnh chiến
tranh vẫn hiện hữu trong ḷng chàng và bố mẹ, anh
em, người yêu hay bạn bè là những t́nh cảm chợt
đến, chợt đi chẳng thể nào chuyển hóa
hay tách rời.
Ḍng đời âm thầm trôi .. Đầu
thập niên 70 trước Tết Nguyên Đán, Tuấn nhận
việc mới ở Sài G̣n và hân hoan đưa vợ con
theo chàng về quê hương. Công ty cấp cho gia đ́nh một
biệt thự xinh xắn gần phi trường Tân
Sơn Nhất, tuy hơi xa thành phố nhưng nhà cửa
thoáng mát, vườn tược rộng răi nên trồng nhiều
cây trái .. có cả ao sen nhỏ, tre và chuối là những
h́nh ảnh thân quen giống như cảnh quê tân thời bởi
tiếng động cơ máy bay hàng ngày vẫn không ngừng
lên xuống giữa trời. Chàng tin là ở vùng ngoại ô,
biệt lập với cái không khí ô hợp của thủ
đô sẽ giúp Sylvie và con gái dễ chấp nhận cuộc
sống mới. Phượng sẽ vào học lớp mẫu
giáo trường tư nước ngoài, nhà có chị Lan giúp
việc chợ búa nấu ăn và c̣n thuê riêng bác tài
đưa đón Phượng ngày hai buổi đi học
hay mỗi khi Sylvie cần di chuyển vào trung tâm.
Biệt thự xây từ thời
Pháp thuộc, gạch ngói kiên cố và sơ đồ pḥng ốc
tương đối thích hợp với gia đ́nh có con mọn
như vợ chồng chàng. Khó khăn vẫn là thời tiết
miền Nam, hai mùa nắng nóng và mưa rào ẩm ướt
.. Vào dịp Tết, những tháng đầu năm khí hậu
c̣n mát mẻ, qua đến mùa hè v́ chưa quen, bản thân
Tuấn cũng nhễ nhại mồ hôi, ngày tắm hai lần
mà vẫn thấy nhớt nhát nói chi đến vợ con
chàng! Pḥng ngủ được lắp sẵn máy lạnh,
quanh nhà đều có cửa lưới tránh muỗi ban
đêm nhưng ban ngày chị Lan dọn dẹp vẫn
thường mở toang cánh cửa chính ra vào để
hơi ẩm thoát ra và đón nắng ấm vào nhà.
Từ dạo về nước, Tuấn
hồ hởi với việc làm, vừa nhiều trọng
trách lại thêm vui với ư nghĩa phục vụ đất
nước. Thu nhập hàng tháng so với chi tiêu cũng rất
dư dả nên Sylvie chỉ quanh quẩn ở nhà đọc
sách và lo cho cô con gái nhỏ .. Chiều chiều, khi Lan đă
chuẩn bị xong bữa tối, Sylvie rót ly rượu
nhâm nhi ngồi đợi chồng về. Thời gian đầu,
ăn món bản xứ vị ngon lạ miệng nhưng giống
như Kiều "dần dà rồi
sẽ liệu về cố hương", từ từ
nàng cảm thấy ngán thực đơn quê chồng và thèm
sản phẩm khô như xúc xích, pho mát camembert hay jambon .. Cứ
nửa tháng, Sylvie lại nhờ bác tài lái xe chở nàng
đến mua ở một tiệm Pháp ngay trong cư xá gần
phi trường rồi sửa soạn bữa ăn khô bánh
ḿ thịt nguội vào cuối tuần như để t́m
lại mùi vị thân quen tưởng rằng đă quên
nhưng vẫn nhớ!
Thế rồi vào một đêm rằm
sau cơn mưa, ánh trăng từ ngoài rọi sáng căn
pḥng ngủ, đang say giấc bỗng Tuấn bừng tỉnh
bởi tiếng thét hoảng hốt của vợ .. Sylvie bật
dậy như chiếc ḷ so, vỏn vẹn chỉ có chiếc
quần lót che thân, nàng với tay bật ngọn đèn
đầu giường .. miệng há hốc, mở to mắt
và b́nh thường đôi mắt ấy đă to phút chốc
lại tṛn hơn lộ rơ nét kinh hoàng! Hồn vía lên mây v́
nàng vừa nh́n thấy con cóc dềnh dàng bằng cổ tay,
mụn da sần sùi nhẩy từ gầm giường nhẩy
ra. Thế là vợ chồng thức suốt đêm, hăi hùng
t́m bắt con vật xấu xí hiền lành. Đối với
dân bản xứ, sự thể dễ hiểu khi những
cơn mưa rào đổ xuống thửa vườn, lại
thêm ao sen nước đọng là môi trường thích hợp
với loài cóc nhái, thể nào cũng có con nhẩy lạc
vào nhà khi chị Lan mở cửa pḥng hong nắng ..
nhưng với cô Đầm Sylvie th́ chuyện bé ấy tức
th́ xé thành to! Ít có cô Parisienne nào đă nh́n thấy loài cóc một
lần mà c̣n kinh dị hơn v́ nó đang chung sống ở
ngay trong pḥng ngủ của nàng? Bản thân Sylvie sẵn chứng
phobia ám ảnh bởi loài động vật lưỡng
cư thuộc lớp ếch, chàng hiu Amphibia nên tức th́
nơi chốn hạnh phúc sau gần một năm tạm
yên giờ đây đă hiện cơn ác mộng. Tai nạn
bất ngờ làm nàng phiền muộn, mất ngủ cả
tuần rồi từ đó giữa khuya thường tỉnh
giấc như ŕnh rập bắt gặp kẻ lạ vào
pḥng ..
Cuối cùng, nhiều đêm thức
trắng thành quen nên nàng vất vưởng ngủ ngày và chỉ
một thời gian ngắn th́ thần sắc sa sút hẳn.
T́nh thế bắt buộc, Tuấn đành trả lại
biệt thự, di chuyển vào trung tâm, mướn căn
chung cư hiện đại hai pḥng ngủ ở tầng
thứ năm trong một ṭa nhà gần vườn Tao
Đàn. Nơi đây sáng chiều có tiếng rao hàng và c̣i xe
inh ỏi, ve kêu râm ran gọi hè giữa công viên làm chàng nhớ
đến kỷ niệm những mùa thi nhưng với vợ
con th́ bản ḥa tấu ồn ào đơn điệu ấy
là một trở ngại ..
"Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa" đổi
lại th́ họ cũng không c̣n phải nghe liên tục tiếng
động cơ máy bay từ phi trường.
Ban ngày nếu Sylvie thấy tù túng giữa
bốn bức tường, nàng có thể băng ngang
đường đến "Cercle Sportif" Câu Lạc Bộ
Thể Thao Sài G̣n kết bạn bơi lội hay đánh quần
vợt .. Sinh hoạt gia đ́nh coi như b́nh thường
trở lại sau những thay đổi đă được
xếp đặt, chẳng hạn chị Lan bây giờ làm
buổi sáng, thu dọn xong th́ về và bé Phượng nhờ
xe nhà trường đưa đón nên bác tài đă cho nghỉ
việc .. Khi Phượng đi vườn trẻ, Sylvie
đến Club nằm ở hồ bơi phơi nắng
đọc truyện, chơi quần vợt mỗi khi có hội
viên rủ ra sân. Đời sống của nàng tựa những
ngày hè bất tận nếu chiều về không nghe chồng
nhắc nhở tin chiến sự thảm khốc đang xảy
ra trên đất nước này.
Việc của Tuấn ở sở
càng ngày càng bận rộn nhất là phải giao du với
bè bạn theo lối quan liêu .. đi trễ về khuya bất
thường. Nhà có con nhỏ, chiều tối cần yên ổn
học hành và ngủ sớm nhưng mỗi tháng đôi lần
vợ chồng dự tiệc mời, lần nào cũng phải
mang Phượng gửi nhờ hơn nữa v́ bất
đồng ngôn ngữ Sylvie thường bắt Tuấn
phiên dịch nên lần hồi trở thành phiền toái, nàng
tự động ở nhà với con để Tuấn
đi một ḿnh. Thỉnh thoảng vào dịp nghỉ lễ
hay giỗ chạp, chàng vui vẻ chở vợ con đến
thăm cha mẹ. Tuấn có năm anh chị em nhưng bây
giờ sống quanh phụ mẫu là một đại gia
đ́nh, con cháu dâu rể đầy đàn .. chỉ khổ
nàng dâu Sylvie, mỗi lần đến chơi là một lần
chịu đựng v́ tiếng Việt mời chào oang
như lệnh vỡ và tập quán chưa quen nên cảm thấy
lạc lơng, nàng chỉ biết ôm con khép nép đứng ngồi,
ăn uống cho có lệ rồi chờ giờ ra về. Lời
to tiếng nhỏ đối với cảnh đời hàn
vi của gia đ́nh so với nơi ở sang trọng
thường trực máy điều ḥa không khí mà Tuấn phải
phục vụ cô vợ Đầm không mấy thuyết phục
lại c̣n tạo ác cảm trong ḷng mọi người. Sự
chịu đựng nào cũng có giới hạn v́ thế
Sylvie dần dà kiếm cớ tránh những cuộc họp
mặt đông đảo ở nhà chồng.
Đầu xuân năm 73, Sylvie mang bầu
đứa thứ hai và muốn về Pháp dưỡng thai
trước mùa mưa tháng sáu. Sẵn có tiết kiệm ở
ngân hàng, nàng bàn với chồng mua trả góp căn hộ
hai pḥng ngủ nằm về phía nam Paris để làm vốn
.. Cuối tháng mười, nàng sinh con trai đặt tên
Lucas, tiếng Việt là Luân. Sau thời gian nghỉ
ngơi, ngán ngẩm với đời sống nhàn hạ từ
nhiều năm qua, Sylvie không hỏi ư Tuấn, xin trở lại
nghề dậy học và ghi danh cho Phượng nhập học
niên khóa mới ở cùng trường với nàng.
Một ḿnh trên quê hương, t́nh cờ
Tuấn gặp lại Thảo trong quán kem Pole Nord trên
đường Nguyễn Huệ. Cô em gái Trưng
Vương năm nào bây giờ đă là góa phụ, số
phận hẩm hiu của những người vợ lính sống
trong đất nước chiến tranh .. Chồng Thảo
là sĩ quan không quân tử nạn sau phi vụ để lại
người vợ trẻ vừa cưới nay cô quạnh
nuôi đứa con gái chưa một lần nh́n thấy mặt
bố! Nàng mặc chiếc áo dài đen kín cổ, nước
da trắng không v́ son phấn, khuôn mặt tuy đă mất hẳn
nét hồn nhiên nhưng vẫn trẻ, đẹp và quyến
rũ với cả nỗi buồn đằng sau ánh mắt!
Những ngày cuối tuần lẻ loi, nếu Tuấn không
đến thăm cha mẹ th́ lại rủ mẹ con Thảo
dạo mát ở bến đ̣ Thủ Thiêm để tránh cái
nóng và không khí xô bồ giữa thành phố. Lúc trời chiều
vừa tắt nắng, cả ba tản bộ đến
ăn tối ở quán ḿ gần bờ sông rồi về
nhà Thảo .. pha cà phê và chàng ngậm ngùi uống từng giọt
mặn đắng trên môi mắt nàng! Hóa ra mối t́nh thuần
khiết nhẹ như mây năm nào tưởng đă nhạt
nḥa theo thời gian vẫn c̣n khả năng chuyển thành
cơn băo t́nh mà hậu quả có sức tàn phá ở ngay tầm
mắt.
Tháng chạp không hẹn đă đến,
Tuấn về Pháp thăm gia đ́nh nhất là thằng con
trai một tháng tuổi chỉ mới biết qua h́nh ảnh.
Chàng dự định ở Paris với vợ con qua Giáng
sinh và Tết tây rồi đầu tháng ba 74, tất cả
sẽ về Việt Nam đón Tết ta nhưng sau hiệp
định Ba Lê kư kết hồi tháng giêng 73 chiến sự
bây giờ có nhiều dấu hiệu khốc liệt trở
lại .. Ḍng đời khác ǵ ḍng sông vô thường? Miệt
mài xuôi qua từng đoạn gập ghềnh giống
như hoàn cảnh khó khăn của gia đ́nh chàng hiện
nay bởi lẽ Sylvie hết muốn quay lại Sài g̣n với
lư do đi xa nàng sẽ nhớ nơi này .. Căn hộ mua
xong cần tiền trả nợ, may mắn nàng đă có việc
làm và quan trọng hơn cả là chẳng ai mang con thơ về
lại nơi khói lửa chiến tranh.
Ngày vui đoàn tụ qua mau nhưng
khác với dự tính, tháng ba 74 Tuấn trở lại Sài
G̣n một ḿnh để xin măn nhiệm sở, thu dọn
đồ đạc, miễn cưỡng nói lời tạm
biệt với gia đ́nh và thành phố Sài G̣n thân yêu. Chàng
không c̣n cảm thấy buồn phiền v́ hiểu rằng
có mối t́nh khác biệt sống trong tim mỗi người
mà bất cứ cặp hôn nhân dị chủng nào cũng phải
đối diện .. ấy là t́nh hoài hương âm thầm
nhưng bất tử. Bây giờ là lúc chàng cần hy sinh
để đổi lấy viễn ảnh hạnh phúc
ngày mai v́ thế Tuấn thông cảm với quyết định
của vợ và b́nh tâm lên máy bay về nước.
Ở Sài G̣n, công ty đ̣i hỏi ba
tháng chuyển việc sau đơn từ chức nên thời
điểm nhanh nhất mà Tuấn sẽ rời đất
nước là mùa mưa tháng sáu giống như Sylvie về
Pháp năm ngoái. Những ngày chờ đợi trên quê
hương "t́nh cũ không rủ cũng tới",
định mệnh vô t́nh lột trần thân phận
đưa đẩy Tuấn đến gần Thảo
để nhận ra rằng mối t́nh tơ liễu dồn
nén năm xưa nay đă "tức nước vỡ bờ"!
Con người chỉ dễ chế ngự t́nh cảm lúc
thuận buồm xuôi gió ngược lại khi phải
đối phó với phong ba th́ thân phận họ lại
mong manh khác ǵ hàng lau èo uột dập vùi ngả nghiêng bên bờ
nước. Hương xưa c̣n đó, nỗi khát khao tuổi
xuân c̣n đây chưa dứt, gặp nhau trong tâm trạng gẫy
đổ và cô đơn liệu mấy ai khả dĩ nhận
thức rơ ràng nội tâm để khỏi sai lầm? Cuối
cùng những cây sậy ấy không chống nổi cơn
gió mạnh, đă ôm nhau cùng ngă gục bên bờ t́nh yêu! Biết
trách ai bây giờ? Trách người thiếu phụ trẻ
góa chồng hay người đàn ông xa vợ ngoại ..
t́nh? Đành rằng Tuấn có cả từ tâm lẫn ác ư
t́m đến Thảo và nàng cũng đầy đủ khả
năng sáng suốt để khước từ nhưng thực
tế, họ chỉ phân vân ngại ngùng phút ban đầu
rồi nhanh chóng chấp nhận trái táo cấm Adam.
Dưới cơn đam mê, con tim Thảo
bỗng trở thành mù quáng, nghĩ rằng một nửa
phần hồn và tấm thân khỏe mạnh kia của Tuấn
vẫn thuộc về nàng chỉ v́ chàng lấy cô vợ
Đầm xa lạ mang ḍng máu Tây phương bất đắc
dĩ đến quê hương này. Riêng Tuấn nh́n Thảo
với dằn vặt xót xa .. người góa phụ ấy
là nạn nhân gián tiếp của chiến tranh hay nạn
nhân của chàng v́ duyên phận lỡ làng? Mối t́nh đầu
ngày xưa sau bao đổi thay vẫn c̣n y nét trinh nguyên. Nhớ
kỷ niệm hôm nào, chàng chỉ dám táo bạo vuốt tóc,
run run cầm lấy tay Thảo trong giờ phút chia ly. Bây giờ
gặp lại nhau giữa hai người có sẵn hố
sâu ngăn cách, sóng t́nh xô đẩy buồn nhớ lâng lâng
xen lẫn ư nghĩ luyến tiếc ngẩn ngơ, Tuấn
hoàn toàn mất tự chủ chẳng biết ḿnh hành sự
ra sao và đang ở nơi nào? Paris, Sài G̣n, Sylvie, Phượng,
Luân hay Thảo người yêu cũ kề cận .. Sau cùng
lửa đă bén rơm, cả hai lạc vào chốn yêu
đương có men rượu t́nh ấp ủ ở cơi
ḷng nhiều năm tháng, nó tự bung nắp tỏa vị
say tuyệt hảo làm hai tâm hồn chết lặng, quên
đi mọi lẽ thiện ác đúng sai trên đời.
Chàng nghĩ đến Sylvie phút chốc rồi vội
tránh, trở lại nhanh với mối t́nh vụng trộm
của kẻ tha hương nay trở về chốn cũ,
khám phá ra những kỳ quan muôn mầu và rất "lạ"
ở ngay "ngôi nhà" xưa nặng nỗi cảm hoài
nửa gần nửa xa. Một ư nghĩ thoáng trong đầu,
Tuấn tự hỏi phải chăng sự chung thủy cũng
có cái giá phải trả bằng kinh nghiệm? Nếu khi
xưa đừng quá lư tưởng, Tuấn yêu Thảo trọn
vẹn một lần th́ liệu chàng sẽ dễ dàng
đối phó với cảnh ngộ oái oăm này hơn
không? Câu thơ Kiều văng vẳng bên tai như một
lời an ủi: "T́nh nhân lại
gặp t́nh nhân, hoa xưa ong cũ mấy phen chung t́nh".
Giữa tháng tám, Tuấn mới bán hết
những đồ đạc Sylvie để lại rồi
tiệc chia tay được tổ chức vội vă bởi
gia đ́nh và họ hàng nhưng đúng ra chính v́ những buổi
hẹn ḥ liên tục với Thảo mà ngày đi đă bị
hoăn lại. Sang đến tháng mười, người
thân bồi hồi ra sân bay tiễn biệt chàng như cảnh
mùa thu mười năm về trước. Lần này nặng
nề khó khăn hơn v́ có cả mối t́nh muộn hồi
sinh trong hoàn cảnh bất an tội lỗi. Chiều hôm
trước ngày đi, chàng đến nhà Thảo muốn
nói lời cuối với nàng nhưng cửa đóng then cài
.. h́nh như Thảo không muốn đối diện với
cảnh biệt ly thêm một lần nữa nên cố t́nh dắt
con đi xa. Tuấn đành viết lời nhắn trên tờ
giấy nhỏ rồi luồn vào khe cửa:
"Em yêu dấu!
Hôm nay trời đi vắng nên em cũng bỏ nhà đi
chơi, anh đành viết vội vài ḍng để lại
như một lời vĩnh biệt. Dĩ nhiên anh không hẹn
và chẳng hứa với em điều ǵ chỉ xin em
để mối t́nh này thở và sống tự do, nó không
cần đến ḷng trắc ẩn bởi v́ như em hiểu
giá như anh đủ nghị lực vá nối được
t́nh yêu th́ anh đă làm rồi! Yêu nhau cũng có thể làm khổ
nhau, đừng để chuyện ấy xảy ra giữa
chúng ḿnh. Lúc vào đời chỉ có t́nh nhưng bây giờ
anh c̣n trách nhiệm và ơn nghĩa .. Tương lai nếu
sẽ yêu ai, em hăy cất nó ở một chỗ yên tĩnh
khuất nẻo trong tâm hồn giống như anh .. Thế
rồi một buổi chiều nào cô đơn, cảm cảnh
thu buồn hoặc đông về lạnh lẽo nơi
phương Tây, anh sẽ bước vào vườn hoa ấy
cùng em giở lại từng mầu kỷ niệm".
Tuấn về đến Paris, vợ
con đón ở phi trường Charles De Gaulle, gia đ́nh
cư ngụ ngay tại căn hộ mới mua. Chàng vui gặp
lại Sylvie và cô con gái mang hai ḍng máu Âu Á lớn lên xinh đẹp
lạ lùng đặc biệt là thằng Luân nằm ngửa
trong nôi, tay chân khua tứ phía rồi lại cười
như nắc nẻ mỗi khi nh́n thấy chàng tựa
như đang nh́n chú hề đóng xiếc hay không chừng
nó đă biết mừng bố vừa đi xa trở về?
Nó sinh không đúng thời bởi lúc ra đời th́ bố
mẹ xa nhau rồi kinh tế thế giới bấp bênh do
giá nhiên liệu bỗng tăng gấp đôi vào năm 73 do
đó khủng hoảng "premier choc petrolier" xung đột
kéo dài từ 71 đến 78. Lần này Tuấn trở lại
Pháp cuối 74, đa số các xí nghiệp công tư đều
bị ảnh hưởng nặng nề nên không kiếm ra
việc, chàng đành ở nhà ôm thằng Luân và dậy con
Phượng học, mọi chi tiêu gia đ́nh đều
trông cậy vào đồng lương khiêm tốn của
Sylvie.
Sau sáu tháng thất nghiệp, vợ
chồng bắt đầu hục hặc về tiền bạc,
tháng tư năm 75 Tuấn buộc ḷng phải xa nhà, chấp
nhận việc mới ở Le Mans cách Paris hai trăm cây số
về phía Tây và cứ một tháng hai lần, chàng đáp xe
lửa về thăm vợ con. Ba mươi tháng tư 75 cũng
là ngày lịch sử đen tối! Dân Việt bỏ nước
ra đi như ong vỡ tổ có cả cha mẹ, anh em Tuấn
di tản sang Mỹ. Hoạn nạn xảy ra đúng lúc eo
hẹp, chàng ân hận v́ tất cả tiền tiết kiệm
đă đặt mua căn hộ, tài chánh thiếu hụt
nên thiếu cả bổn phận giúp đỡ gia đ́nh
chả bù lúc xưa sống dư dả ở Sài G̣n th́ ..
Thế rồi thực tế mỗi
người mỗi nơi, kẻ gần người xa ..
T́nh yêu cũng bị kinh tế và hoàn cảnh xă hội tác
động mạnh, ḷng người trở nên khô khan ích kỷ.
Tuấn đau ḷng mỗi khi về thăm nhà, gặp nhau một
tháng hai lần đă thành lề thói rồi dần dà không
khí gia đ́nh lạnh lùng bất thường mất đi
sự vồn vă ngay cả những nụ hôn chào đón cũng
bắt đầu thưa thớt. T́nh vợ chồng đầy
vơi ảnh hưởng bởi nếp cũ buồn tẻ
là chuyện b́nh thường nhưng cần lưu ư lúc nó tụt
dốc nhanh chóng như hiện nay. Nếu đôi bên cứ
đồng ư buông thả để tự nó chỉnh lại
mà không làm ǵ hết th́ sẽ có lúc "frozen" giống hiện
tượng thời tiết và lúc ấy mọi chuyện hầu
như đă muộn!
T́nh yêu cho phép vợ chồng mơ mộng
buổi ban đầu và sống những năm tháng đầy
cảm xúc nhưng chỉ vài năm sau, sự tiên đoán của
Tuấn đă đúng sự thật khi thằng Luân ở
tuổi cắp sách đến trường, Phượng
lên trung học th́ Tuấn và Sylvie ly dị. Nàng đệ
đơn lên ṭa, thản nhiên kư vào hồ sơ như lá
thư chàng xin từ chức ở Sài G̣n trước kia. Cả
hai trường hợp đều có lư do chính đáng, lư do
nào của Sylvie cũng có tính quả quyết, ít thấy
nàng cân nhắc tiến lui .. Có lẽ chân dung của cái
"t́nh" và "nghĩa" ở nàng nặng phần
trên nhẹ phần dưới? Nặng "t́nh" lúc trẻ
yêu nhau nhưng nhẹ "nghĩa" khi cần xa nhau. Lần
này lư do thật éo le v́ ngoài những khác biệt không giải
quyết được giữa vợ chồng, nàng c̣n
phiêu lưu vào cuộc t́nh mới với một chàng thanh
niên Pháp cùng sở trong lúc Tuấn đi làm xa. Hóa ra trong hôn
nhân dị chủng t́nh nghĩa có chút ǵ thiếu thốn
đầy vơi khó lường? Đặc biệt ở
nàng .. khi hết là hết, hết có nghĩa là chẳng c̣n
ǵ, là chấm xuống hàng và nhật kư cuộc đời
sang trang bỏ lại mọi phiền muộn. Tuấn dọn
ra riêng để căn hộ lại cho ba mẹ con, chỉ
mang theo trong ḷng chút hănh diện bên cạnh nỗi buồn
mênh mông là dù vắng cha đàn "gà con" vẫn c̣n có
nơi yên ổn ấp cánh mẹ. Mỗi tuần đến
thăm, Tuấn thường dắt các con vào vườn
Luxembourg, chàng miên man nhớ lại kỷ niệm ban đầu
trong lúc nh́n hai đứa chạy nhẩy vui đùa bên lũ
bạn. Chúng quên nhanh có lẽ v́ sinh ra nơi đây nên
đă quen với cái "lạnh lùng" và "nồng
nàn" của Paris kinh đô ánh sáng? Hai biểu hiện t́nh
cảm cực đoạn ấy tưởng xa mà gần
so ra tựa như chu kỳ thời tiết hai mùa Đông
và Xuân ở xứ này! "Trời
hết một mùa đông, gió bên thềm thổi măi, qua rồi
mùa ân ái, đàn sếu đă sang sông".
Quả t́nh đời người
ngắn ngủi vụt nhanh như bóng câu qua cửa sổ.
Tuấn sống độc thân hưu trí ở Paris sau khi
các con ra trường và tự lập. T́nh nghĩa vợ chồng
ngày xưa đă thành bạn đơn sơ vài câu chào lúc gặp
mặt. Chàng thích du lịch Mỹ và Việt Nam những
nơi mà cuộc đời c̣n dấu tích của
thương yêu. Thảo vẫn ở Sài G̣n và tái giá đă
lâu .. Tuấn viết thiệp mừng cho hạnh phúc của
nàng nhưng không liên lạc từ dạo ở Pháp mặc
dù nhiều lần h́nh ảnh nàng đă về trong kư ức.
Chàng sống một ḿnh trong căn gác trọ, chiều nào rảnh
rỗi Tuấn hay xuống phố ngồi quán cà phê đọc
sách hay chuyện gẫu với vài ông bạn già cùng chung cảnh
ngộ .. mười ông lấy vợ Đầm th́ tám ông
ly hôn c̣n hai ông kia th́ ít giao du nên không gặp nhưng đối
chiếu xác xuất thống kê các bà lấy chồng Tây ở
xă hội này lại bền vững cao hơn nhiều. Kinh
nghiệm mỗi người mỗi khác tuy nhiên có vài điểm
tương đồng mà số đông bạn già đă coi
như chân lư tỷ như:
Lấy vợ Đầm muốn có
hạnh phúc hăy sống độc lập với gia đ́nh
của ḿnh, quên được gốc gác bạn bè đồng
hương th́ tốt hơn. Đừng mang nàng dâu Đầm
về quê lập nghiệp, tài chánh ổn định và
tránh đi xa vắng nhà lâu ngày .. Như đă nói ở trên,
hoa xuân chóng nở th́ mau tàn, gái xuân yêu sớm th́ t́nh dễ
phai! Hai nhận định ấy đều đúng cả
v́ dung nhan các bà Đầm tàn phai sớm hơn phụ nữ
Á Đông, mau già bỗng một chiều như bông hoa héo khó
nh́n nên đâm ra khó tính. Tuấn có ông bạn chưa ly hôn với
vợ, gọi bà ấy là "D G K T" nghe cứ tưởng
Donna Karan New York "D K N Y", ṭ ṃ hỏi rơ mới hiểu
chữ tắt đó là "Đầm Già Khó Tính"! Thôi
th́ "trâu ta ăn cỏ đồng ta" liệu cuộc
đời sẽ có ư nghĩa và được yên ổn
hơn chăng?
Duyên kiếp, số phận và sự
nghiệp của Tuấn "chàng trai đất Việt"
tự hỏi lúc vừa "chân ướt chân ráo"
đến Pháp đă an bài rơ ràng từ mấy chục
năm qua. Buổi chiều hoàng hôn ngồi ở quán cà phê
nh́n ḍng người vội vă qua lại như mong sớm
trở về nơi chốn, Tuấn thấy tủi thân v́
đă cuối đời rồi mà chàng cũng chưa biết
sẽ về đâu? Con đường du học năm
xưa chia hai đất trời, lấy vợ Đầm hôn
nhân lại xẻ đôi tâm hồn và h́nh như những kẻ
như chàng chỉ sống một nửa cuộc đời
ở nơi đây? Nửa c̣n lại hững hờ gởi
về quê rồi hy vọng .. Hy vọng đă làm cho họ
sống những lúc gian nan cô đơn nơi quê người
hay bây giờ rơ hơn chính là .. quê ḿnh? Hai đất nước,
hai cuộc đời, hai tâm hồn và hai t́nh yêu .. nhưng
v́ con người sống chỉ một đời nên
đa số không lộ vẻ tiếc nuối những ǵ
đă trải qua mà chỉ ân hận những điều
chưa làm hoặc không dám làm lúc c̣n trẻ bất kể may
rủi ra sao sau này.
Thế hệ của Tuấn đă
qua, chàng tin rằng xă hội tương lai sẽ đi sát
vấn đề hôn nhân càng ngày càng phức tạp tỷ
như hiện tượng nam nữ sống không hôn thú,
đàn ông chậm lấy vợ, đàn bà độc thân
nuôi con, t́nh trạng ly dị ở những thành phố lớn
như Paris, New York, London, Tokyo .. hơn 50%. Văn minh cấp
tiến sửa soạn phải cần tấm "giấy
giá thú tái tục sau 20 năm" tượng trưng cho
giao kèo t́nh yêu ngắn hay dài hạn khác với hiện nay là
cả một đời nhưng dễ bị nửa
đường đứt gánh! Tờ giá thú ấy sẽ
giống như "mortgage loan" nợ tiền mua nhà 10,
15 hay 20 năm .. là một hợp đồng tư pháp
"nợ t́nh" tạo niềm tin cho sự kết hôn ở
thời đại mới, giới hạn trách nhiệm và
giải đáp những khác biệt vợ chồng có thể
tích tụ dần lên theo thời gian chung sống của hôn
nhân kể cả hôn nhân dị chủng như câu chuyện
"Lấy Vợ Đầm" này.
CAO ĐẮC VINH
(Nguyễn
Tuấn sưu tầm, Chế Huôn chuyển)