Ngày Dành
Cho Ông Bà
(Tác giả:
Gió Đồng Nội)
Gió Đồng Nội là bút hiệu của
một tác giả đă góp nhiều bài đặc biệt
và nhận giải danh dự viết về nước Mỹ
ngay từ năm đầu tiên. Bà là một chuyên gia từng
có 30 năm làm việc tại Trung Tâm Không Gian Kennedy ở
Merrit Island, Florida, cùng tuổi với chương tŕnh phi
thuyền coi thoi, 1981-2011. Tháng 7, 2011 bà viết "Những
Chuyến Bay Cuối", bài in kèm với h́nh tác giả chụp
khi làm việc trên một trạm không gian quốc tế hiện
đă ở ngoài trái đất. Sau đây là bài viết mới
của tác giả.
* * *
Có lẽ xứ Mỹ này lắm ngày
Lễ nhất thế giới. Không biết các chỗ khác
ra sao chứ nơi tôi làm việc th́ hễ ngày nào bưu
điện đóng cửa th́ nhân viên sở tôi cũng
được "ăn theo". Thiệt là khoái chí. Không
đi làm mà vẫn được lănh lương.
Mở đầu một năm
đương nhiên là nghỉ, ăn Tết Dương Lịch
của tháng Giêng. Sau này chính phủ "tặng" thêm ngày
ông "Táo" Martin Luther King trong tuần lễ thứ ba cũng
của tháng Giêng. Lễ Phục Sinh có khi là tháng Tư, lúc lại
rớt sang tháng Năm (tùy theo lịch riêng của người
Công Giáo). Ngày Chiến Sĩ Trận Vong nằm trong cuối
tháng Năm. Lễ Độc Lập vào đầu tháng Bảy.
Sang tháng Chín có ngày Lễ Lao Động. Tháng Mười Một
được nghỉ Lễ Tạ Ơn. Cùng trong tháng 11,
ngày Cựu Chiến Binh chỉ có công sở và ngân hàng
đóng cửa, c̣n tư nhân vẫn sinh hoạt b́nh thường.
Và tháng Mười Hai, tháng cuối cùng của một
năm có ngày Lễ Giáng Sinh mà nhiều công sở hay cho nghỉ
thêm từ buổi chiều hôm trước.
Những năm đầu ở Mỹ
(1975) tôi chẳng biết lễ nào vào ngày nào. Cứ lộn
tùng xoè, không biết ngày nào phải đi làm, ngày nào
được ở nhà (trừ 2 ngày: Giáng Sinh và Tết).
May sao đồng nghiệp thương t́nh, biết ḿnh dân
tị nạn mới đến xứ họ nên vài ngày
trước đó là họ nhắc nhở để ḿnh sắp
đặt việc nhà. Không nhớ ngày nghỉ có ăn
lương thôi chứ những ngày đặc biệt khác
th́ tôi lại rất rành rẽ (v́ phải đi làm). Chẳng
hạn ngày T́nh Nhân Valentine, ngày St. Patrick, Ngày Lễ Cha, Ngày Lễ
Mẹ,
Buổi sáng vào làm việc thấy một
đống thùng để sẵn trước những cái
kệ trống trơn, tôi đă đoán được là sắp
sửa tới ngày ǵ đó. Này nhé, mở ra mà thấy toàn là
những trái tim đỏ tươi th́ sẽ là ngày hăy yêu
nhau đi, ngày T́nh Yêu. Chuyển màu từ đỏ thắm
sang xanh lè xanh lẹt của lá cây ba cánh là ngày Lễ Thánh
Patrick xứ Ái Nhĩ Lan. Trong ngày 17 tháng Ba này, già, trẻ, lớn,
bé rủ nhau mặc áo hay quần màu xanh lá cây trông rất
vui mắt. Rồi cả chục thùng trứng đổ
ra. Trứng nhựa đủ màu với đàn gà con là ngày
Lễ Phục Sinh.
Ngày dành cho Cha ở tháng Năm th́ lạt
lẽo hơn nhiều, chỉ là những tấm thiệp
chúc mừng in sẵn lời lẽ hoa mỹ. Riêng tuần
lễ có ngày của Mẹ vào tháng Sáu th́ ấm áp hơn nhờ
có thêm những đóa hoa tươi muôn sắc màu.
Rồi cờ Mỹ với 50 ngôi
sao và ba màu Xanh, Đỏ, Trắng cắm đầy
đường phố, nở tưng bừng trên nón, trên
tay, và cả trên quần áo với đủ mọi loại
pháo bông được phép đốt chơi cho ngày Lễ
Độc Lập, đầu tuần của tháng Bảy.
Khi Ma, Quỷ hiện h́nh, máu me kinh dị
là ngày Halloween dành cho trẻ em? Hồi đó tôi không hiểu
tại sao ngày dành cho trẻ em lại khủng khiếp
như vậy. Những cái đầu lâu tự nhiên nhe
răng ra cười, hú lên tiếng kêu ai oán khi có người
đi ngang làm tôi phát sợ. Vậy mà tụi con nít Mỹ tỉnh
bơ, lấy làm thích chí, nhe răng chọc quê lại rồi
mới chịu quay đi. Người Mỹ dạy cho con
trẻ không tin có ma quỷ nên không sợ hăi. Bọn trẻ
con đơn giản xem đó như một ngày xin kẹo,
vui chơi.
Có thể nói những ngày đặc
biệt này do những con buôn với đầu óc
thương măi rất khôn ngoan, nhiều tính toán đặt
ra. Hầu như mỗi tháng đều có ít nhất là một
ngày "ǵ đó". Họ bày ra nhiều ngày để bán
hàng. Đồng tiền có luân lưu th́ kinh tế mới
phát triển. Mục đích chính là vậy nhưng mục
đích phụ của nhiều ngày lễ hội này cũng
khá hay. Chẳng hạn ngày dành cho Cha, Mẹ. Người Mỹ
tất bật làm việc kiếm sống, theo chủ nghĩa
cá nhân. Cái "tôi" luôn luôn đi trước. Do đó 1
năm có 1 ngày nhắc họ nhớ đến Cha, Mẹ
mà gửi tấm thiệp, nói lời thăm hỏi hay tốt
hơn nữa là đưa Cha, Mẹ đi ăn một bữa
th́ cũng là điều rất nên làm. Người Mỹ
tuổi thọ trung b́nh khá cao. V́ thế có ngày Cha, Mẹ th́
tất nhiên phải có ngày của Ông Bà.
Nhằm mục đích vinh danh Ông Bà;
tạo cơ hội để ông bà tỏ t́nh yêu
thương đến đám cháu và giúp đám trẻ nhận
thức được sự hiểu biết, kinh nghiệm
sống mà ông bà có thể truyền dạy cho thế hệ
trẻ, Tổng Thống Jimmy Carter đă kư sắc lệnh
thừa nhận ngày Ông Bà cho toàn nước Mỹ. Tháng
Chín, tháng của mùa thu lá bay đă đươc chọn.
Ngày là ngày Chủ Nhật đầu tiên sau ngày Lễ Lao
Động.
Cũng là đứa cháu đầu
tiên của chúng tôi vừa đến tuổi đi học.
Cháu được xếp vào lớp măng non (Pre
Kindergarten) của một trường Công Giáo gần nhà. Bà
nội có nhiệm vụ đón cháu lúc 12 giờ trưa thứ
Năm và thứ Sáu. Thứ Sáu tuần trước, khi
đưa b́a thư có báo cáo mà cha mẹ phải kư mỗi
tuần cho tôi, cô phụ giáo vui vẻ nhắc lời mời
Bà tham dự Grandparents Day, c̣n nhắn hỏi có Ông đi
không. Tiếc rằng ông bận đi làm, tôi trả lời
để ghi tên vào danh sách khách thăm viếng lớp học.
Tám giờ sáng học tṛ vào lớp
sau tiếng chuông reng. Xe ngoài băi đậu mỗi lúc một
nhiều. Từng lớp, từng lớp, sắp hàng theo
sau cô giáo băng qua sân chơi đi vào nhà thờ, ngồi
vô chỗ của ḿnh. Riêng các em bé lớp mẫu giáo, mỗi
em có một huynh trưởng hướng dẫn, chăn dắt.
8 giờ rưỡi thánh lễ bắt đầu. Mọi
việc phụng vụ trong Thánh Lễ đều do các học
sinh phụ trách. Từ ca ngợi đến đọc sách
Thánh cũng là các em. Trong bài giảng, vị Linh Mục chủ
tế hỏi xem các em đă học được những
ǵ từ trước đến giờ (Florida khai trường
sớm, niên học thường khai giảng vào giữa
tháng Tám) để bậc Ông, Bà biết thêm về khả
năng của con cháu ḿnh. Ngài c̣n tạo cho các học sinh có
cơ hội nói lên t́nh cảm của các em đối với
Ông, Bà ḿnh:
- Ông Bà dẫn cháu đi ăn kem.
- Ông Bà dẫn cháu đi Disney và thích
ăn kẹo chocolate giống cháu.
- Ông Bà luôn chiều chuộng cháu, chọc
cháu cười và cháu yêu thương họ.
- Ông Bà đi xem cháu chơi thể
thao và ủng hộ cháu cả khi bị thua.
- Ông Bà giúp cháu làm bài tập.
Thêm vào đó là những nhận xét rất
ngộ nghĩnh của các em như:
- Ông là người đàn ông và Bà là
người đàn bà.
- Ông Bà là người đàn bà và
người đàn ông không có trẻ em riêng của họ. Họ
thích chơi với trẻ em của người khác.
- Ông Bà không phải làm việc ǵ ngoại
trừ có mặt khi các cháu đến thăm. Ông Bà rất
già, không thể chơi tṛ mạnh bạo và cũng không thể
chạy được. Thật là tốt khi ông bà chở
chúng cháu đi mua sắm và cho chúng cháu tiền.
- Khi dẫn chúng cháu đi dạo,
ông bà dừng lại khi đi ngang qua những chiếc lá
đẹp và những con ngài (sâu bướm).
- Ông Bà của cháu không bao giờ thúc
dục "Nhanh nhanh lên"
- Khi đọc sách cho cháu, họ
không nhảy đoạn. Ông Bà không ngại khi các cháu muốn
họ đọc hoài một câu chuyện.
- Bà cháu sống ở sân bay (airport).
Khi chúng cháu muốn Bà, chúng cháu đến lấy về. Khi
chán, chúng cháu trả bà về sân bay.
- Ông cháu là người giỏi nhất
trên trái đất. Ông dạy cháu nhiều cái hay nhưng
cháu không gặp ông đủ nhiều để trở
thành giỏi như ông.
.. ..
Thánh Lễ hoàn tất, học sinh trở
về lớp học. Ông, Bà được mời sang pḥng
họp để ăn sáng. Cũng bàn tay của các em học
sinh trang trí. Đơn sơ nhưng ấm cúng. Những dăy
bàn dài trải khăn hoa, trên có những gói kẹo nhỏ.
Chỉ là những món ăn sáng nhẹ, thông thường của
người Mỹ như bagel, donut, muffin để mọi
người tự chọn mà sao tôi thấy quá xá là ngon. Các
em rót nước cam, nước lạnh mang đến từng
người và phục vụ thật chu đáo.
Ăn xong, tôi đến lớp học
của cháu ḿnh để quan sát. Lớp Lân, cháu tôi, có 17 em,
khoảng từ 3 đến 4 tuổi (trường này có 2
lớp PK). Các em chào đón Ông Bà bằng một bài hát
tương tự như "Bà ơi cháu rất yêu bà
.." của ngườiViệt ḿnh. Mười mấy
cái miệng xinh xinh, vừa hát vừa làm điệu bộ
thật dễ thương dù đứa trước, đứa
sau, chẳng đều tí nào. Rồi Ông Bà chụp h́nh với
cháu. Và tặng quà. Một tấm thiệp do tay cháu vẽ,
tô màu kèm với tấm h́nh chụp cháu nhỏ xíu có nam châm
để gắn lên tủ lạnh nhà Ông Bà. Thêm một h́nh
trái tim dính vào ngực áo Ông Bà là hoàn tất một ngày vui cho
người già. Tôi ra về ḷng hân hoan, sung sướng. Nhất
định sẽ rủ ông có mặt ngày này sang năm
để cùng hưởng hạnh phúc này.
Nghe nói có lớp làm Gia Phả, t́m hiểu
nguồn gốc, tổ tiên. Lớp học nhạc, học
hát những bài dân ca tùy nguồn gốc. Có lẽ tùy theo
tŕnh độ tuổi, lớp học mà các Cô, Thầy
hướng dẫn học sinh làm trong ngày này.
Quan trọng hơn cả, Ngày Ông Bà
là ngày con cháu tỏ ḷng hiếu thảo, thương yêu,
kính trọng đến Ông Bà, những người đă
sinh thành ra cha mẹ ḿnh để rồi mới có ḿnh.
Hoan hô bà Marian McQuade, người
đă đưa ư kiến, chủ trương thành lập ngày
Ông Bà.
Nhân ngày Grandparents này, Xin chia xẻ với
các Ông, Bà một mẩu chuyện vui:
Lời Nhắn Trong Máy Trả Lời
Điện Thoại Ở Nhà Ông Bà
"Chào bạn nhé .. Ngay lúc này, chúng
tôi không có mặt ở nhà. Xin vui ḷng để lại lời
nhắn sau khi nghe tiếng bíp. Bí .. i .. i .. p .. p .. p"
- Nếu bạn là một trong những
người con của chúng tôi, nhấn số 1 và chọn từ
1 đến 5 theo thứ tự của "Đến
Thăm" để chúng tôi biết là người con thứ
mấy.
- Nếu cần Bố Mẹ ở
lại với các cháu, bấm số 2.
- Nếu con cần mượn xe, bấm
số 3.
- Nếu con cần giặt và ủi
quần áo, bấm số 4.
- Nếu con muốn cháu ngủ qua
đêm tối nay, bấm số 5.
- Nếu con muốn Bố Mẹ
đón cháu sau giờ học ở trường, bấm số
6.
- Nếu con muốn có thức ăn
cho ngày Chúa Nhật hay đưa thức ăn đến
nhà con, bấm số 7
- Nếu con muốn đến nhà Bố
Mẹ ăn tối, bấm số 8
- Nếu con cần tiền, bấm
số 9
Nếu con muốn mời Bố Mẹ
đi ăn hay mời đi ci-nê, hăy lên tiếng, Bố mẹ
đang lắng nghe!
Và sau đây là một bài thơ dịch
(không ghi rơ tác giả, dịch giả).
Ông Bà ơi,
ông bà biết cháu thương ông bà.
Thương
tất cả những lời nói và việc làm của ông bà
Đi sở
thú, dạo công viên, là những món quà.
Ông bà ơi,
cháu thương ông bà.
Dẫn đi
chơi banh, câu cá trong hồ
Xem đoàn xiệc
diễn khi họ đến phố
Ăn kẹo
bông g̣n, cười chú hề ngố.
Bánh mứt bà
làm, ăn ngon thấy mồ
Ông Bà ơi
cháu rất thương ông bà
Thương
tất cả những lời nói và việc làm của ông bà
Một nụ
hôn, một ṿng tay ôm, đón cháu tan trường
Ông bà ơi,
cháu thương ông bà
Chia xẻ thời
gian, nói chuyện trong điện thoại
Quà sinh nhật,
món kem cháu thích
H́nh kỷ niệm
của dă ngoạn, diễn hành
Cho thấy
ông bà yêu không ngần ngại
Ông Bà ơi
cháu rất thương ông bà
Thương
tất cả những lời nói và việc làm của ông bà
Kể chuyện
cổ tích, dạy điều chưa bao giờ biết
Ông bà ơi,
cháu thương ông bà.
***
Điểm lợi thế của Ông Bà: Khi bắt đầu
nổi nóng, ông bà chỉ việc đứng lên và bỏ
đi.
Xin gửi tặng những vị
đă lên chức Ông, Bà.
GIÓ ĐỒNG NỘI
(Xíu Muội Rạch
Giá sưu tầm và chuyển)
