CÓ MỘT THỜI
ĐỂ NHỚ
(Tác Giả: THÁI-ANH/QNA)
Bụi Phấn trên tóc thầy
"Khi Thầy viết bảng bụi
phấn rơi rơi,
có hạt bụi nào rơi trên bục giảng
có hạt bụi nào rơi trên tóc Thầy
.."
(nhạc : Vũ Hoàng thơ : Vũ Văn Lộc )
Không biết bài hát
được sáng tác từ lúc nào, nhưng khi mới nghe
tôi đă thấy thích bài hát, lời thơ thật súc tích mà
người nhạc sĩ soạn nhạc cũng không kém
phần truyền cảm, thơ và nhạc bổ túc cho nhau
đem lại cho người nghe một nỗi xúc cảm
nhẹ nhàng nhưng sâu lắng. Với tôi cảm xúc đó
lại càng sâu đậm tha thiết hơn, v́ tôi có rất
nhiều kỷ niệm về tuổi thơ thời mới
cắp sách đến trường. Tôi sẽ kể cho bạn
nghe về những kỷ niệm thời học sinh của
tôi, hồi tôi bắt đầu học tiểu học,
trường Bàn Cờ ở gần nhà. Thời đó tiểu
học có năm cấp lớp: lớp năm, tư, ba, nh́
và nhất ( tức là lớp 1,2,3,4,và 5 ở Hoa kỳ). Tôi
học lớp năm buổi sáng, trường học gần
nhà lắm, mỗi sáng từ các con hẻm nhỏ chung quanh
trường rợp một màu trắng đồng phục,
các nữ sinh mặc áo quần trắng, nam sinh mặc quần
tây dài hay sọt ngắn màu xanh dương đen, cũng
áo sơ mi trắng; trên ngực áo trái có gắn huy hiệu
bằng vải thêu tên trường. Trường tôi có cả
nam lẫn nữ, nhưng đều học riêng.
Tôi nhớ hoài hồi
đó tôi thích ăn xôi ṿ lắm, gần nhà có một bác nấu
xôi ṿ rất ngon, sáng nào trước khi đi học món
điểm tâm sáng của tôi cũng là xôi ṿ, mùi lá dứa,
mùi đậu xanh nghiền và nước dừa trộn lẫn
trong nồi xôi mới nấu chín bốc hơi thơm phức,
tôi ăn măi phát ghiền, cho tới bây giờ tôi chưa bao
giờ được thưởng thức lại cái món
xôi ṿ nào ngon như vậy cả. Tôi đă trải qua thời
tiểu học thật vui, thời đó xă hội c̣n b́nh
yên lắm, không có tệ nạn trẻ em bị bắt cóc
nên bọn nhỏ tụi tôi, nhà ở gần trường
là đi bộ tới trường học rồi về một
ḿnh, không cần bố mẹ phải đưa rước.
Nhiều thầy cô nhà cũng ở gần trường nên
lúc tan học cùng đi bộ về chung với học tṛ,
tôi c̣n nhớ cô giáo dạy tôi lớp 5 tên là cô Hoa, cô có hai chị là cô Mai và cô Hồng đều dạy
cùng trường. Nhà các cô ở ngay cổng trước
trường , vui nhất là giờ về đám học tṛ
tranh nhau ôm những chồng tập vở bài làm trong lớp
cô giáo đem về nhà chấm điểm. Buổi sáng hôm
sau đi học có bạn c̣n chịu khó ghé qua nhà phụ cô
giáo ôm chồng vở vào lớp phát ra cho cả lớp,
chúng tôi rất sung sướng giúp cô giáo v́ từ xưa tới
nay ở xă hội nào qua bao thời đại người
thầy giáo vẫn là một h́nh tượng cao quư, là thần
tượng đối với học sinh; có khi ở nhà
cha mẹ bảo không nghe, nhưng vào lớp thầy cô kêu
là tuân theo răm rắp, cái chân lư nầy ngày nay tôi thấy
vẫn c̣n tác dụng hiệu quả lắm ngay cả ở
cái xứ văn minh như Hoa kỳ nầy.
Hồi đó ở
mấy lớp tiểu học cô giáo khen tôi viết chữ
đẹp, rơ ràng; bài tập viết nào của tôi cũng
được cho điểm cao nhất là 8. Năm học
lớp nhất, lớp cuối cùng của cấp tiểu
học, cô giáo Hương rất thương tôi v́ năm
đó tôi học giỏi, lần nào viết chính tả cô cũng
kêu tôi lên bảng viết. Tấm bảng có trục quay
ngược ra phía sau, cô đọc bài cho cả lớp nghe
và viết vào tập, c̣n tôi lên đứng phía sau viết
vào bảng, để sau đó sẽ quay bảng lại
cho cả lớp cùng sửa lỗi, lần nào bài chính tả
của tôi cũng 0 lỗi, được điểm 10.
Lúc cầm viên phấn viết bài trên bảng, có lúc tôi
đă chợt có ư nghĩ sao ḿnh giống như cô giáo trẻ
đang giảng bài cho học sinh trên bục giảng; khi tôi viết bảng bụi phấn
đă bay đầy trên tóc trên áo của tôi. Tôi đâu có ngờ
mười mấy năm sau tôi cũng đă trở thành một
cô giáo thực sự đứng trên bục giảng, bên
dưới là học sinh ngồi chăm chú nghe. Tôi nhớ
có lần cô giáo đọc bài chính tả là một đoạn
văn trong quyển truyện của nhà văn Thanh Tịnh,
nói về ngày tựu trường của tác giả, tôi
thích lắm đoạn văn nầy đọc măi đến
thuộc ḷng "Hàng
năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng
nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, ḷng tôi
lại nao nức hoang mang những kỷ niệm của
ngày tựu trường. Buổi sáng mai hôm ấy, một
buổi sớm mai đầy sương thu và gió lạnh.
Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con
đường làng dài và hẹp. Con đường nầy
tôi đă quen đi lại lắm lần, nhưng lần nầy
tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi
đều thay đổi, v́ chính ḷng tôi đang có sự
thay đổi lớn : Hôm nay tôi đi học .."
Hồi đó tôi
đọc hoài đoạn văn nầy mà không chán, cuối
năm học tôi được hạng nhất, phần
thưởng của tôi là một cái cặp đi học, một
mớ bút viết cùng tập vở và điều tôi thích nhất
là một số sách truyện thiếu nhi, trong đó có cuốn
truyện của Thanh Tịnh và truyện dịch sang tiếng
Việt của nhà xuất bản Trung tâm học liệu từ
nguyên tác "Le livre de mon ami" của Anatole de France. Tôi
thích thú với mấy quyển truyện nầy lắm, cứ
xem đi xem lại măi đến thuộc ḷng v́ tôi rất
thích đọc sách; ở nhà tôi có cả một tủ sách
lớn của anh hai tôi sưu tầm, có đóng dấu
"tủ sách gia-đ́nh QN" ở gáy sách mà có mấy khi tôi được
mở tủ lấy sách xem đâu, anh tôi nói tôi c̣n nhỏ
chưa được xem, bao giờ lớn bằng anh th́
sẽ được đọc; nhưng cuối cùng tôi
chưa có dịp đọc tới th́ trong một trận
hoả hoạn tủ sách nhà tôi bị cháy tiêu làm tôi cứ
tiếc nuối mỗi lần nghĩ tới.
Trường học Ma Soeur
Cuối năm lớp nhất,
tôi thi rớt vào đệ thất trường Gia Long. Cùng
năm nầy ba tôi bất ngờ lâm bệnh nặng phải
nằm bệnh viện mấy tháng để trị bệnh;
gia đ́nh gặp cảnh khó khăn v́ chỉ có ḿnh ba
đi làm nuôi cả nhà. Người d́ em ruột kế mẹ
tôi, tuy không dư dả ǵ, nhưng thương chị
thương cháu, d́ không có gia đ́nh, sống tự lập
một ḿnh; d́ đă đem tôi và đứa em trai kế về
nuôi, đóng học phí cho hai chị em đi học ở một
trường ḍng do các Sơ sáng lập và điều hành.
Thế là tôi học ở đấy suốt 7 năm trung học,
c̣n em trai tôi chỉ học vài ba năm rồi nó đ̣i về
nhà lại. Từ năm đầu tiên vào trường học
, tôi đă nh́n các Sơ bằng ánh mắt thật ngưỡng
mộ và kính phục, v́ Sơ nào cũng c̣n rất trẻ
và .. đẹp nữa; vậy mà các Sơ đă có can đảm
từ bỏ cuộc sống b́nh thường mang cuộc
đời tươi trẻ phục vụ cho lư tưởng
cao cả mà các Sơ đă chọn. Trường học cũng
ở gần nhà d́, hàng ngày tôi đi bộ tới trường,
lúc mới vào đệ thất tôi súng sính trong cái áo dài
đồng phục màu xanh da trời.
Đó là một trường
đạo do các nữ tu Ḍng Mến Thánh Giá Chợ Quán
điều khiển, trường nhỏ thôi rất ít lớp
nhưng có cả hai cấp, tiểu học có cả nam và nữ,
nhưng trung học th́ chỉ nhận nữ sinh thôi.
Trường c̣n có nội trú cho học sinh ở xa và c̣n là
một ḍng tu cho các bạn nữ xin vào tu tập một thời
gian thử thách trước khi chính thức trở thành một
nữ tu thực sự. Hồi đó tụi học sinh
chúng tôi gọi các bạn đó là các chị đệ tử;
họ cũng trạc tuổi chúng tôi, cũng ngồi học
chung các môn học; có khác là hết giờ học bọn tôi
đi về nhà c̣n các chị ở lại nhà ḍng trong
trường lo việc tu tập để trở thành một
nữ tu trong tương lai, mà tôi được biết họ
cũng phải trải qua nhiều thử thách cam go trước
khi trở thành một nữ tu chính thức. Các Sơ trong
trường đều c̣n rất trẻ và rất dễ
thương, lại nói chuyện hay, dễ thuyết phục
người nghe lắm; ngay chính d́ tôi vốn là một phật
tử mà khi tiếp xúc với Sơ Hiệu Trưởng cũng
phải xiêu ḷng mà cho tôi học tại trường suốt
cả 7 năm trung học. Năm tôi mới vào trường
học đệ thất, Sơ hướng dẫn lớp
tôi là Sơ Jeanne c̣n trẻ lắm, Sơ dạy môn Việt
văn, Sơ giảng bài rất thu hút chúng tôi ngồi nghe
say mê. Tôi nhớ hoài trong chương tŕnh có học về
các nhà văn, nhà thơ miền Nam, tôi có học về Kiên
Giang, ông có những bài thơ nói vể mẹ mà tôi rất
thích, trong đó có bài thơ "Khói trắng" tôi thuộc
ḷng măi đến bây giờ. Lên đệ lục có Sơ
Lucie dạy môn địa lư, Sơ có cặp mắt to
đen, hai má lún đồng tiền mỗi khi Sơ cười.
Hồi đó tôi thích học môn địa lư lắm v́ ḿnh
được biết nhiều về các quốc gia trên thế
giới, mỗi nước có một đặc điểm
và thể chế chính trị khác nhau. Phần lớn các
Sơ rất giỏi tiếng Pháp, Sơ Marie Yvonne dạy
tiếng Pháp có gương mặt nhỏ nhắn, cái miệng
chúm chím khi cười, Sơ đọc tiếng Pháp nghe líu
lo như chim hót. Có lúc tôi đă tự hỏi tại sao các
Sơ đẹp quá mà lại đi tu sống đời khổ
hạnh kềm chế ḿnh như vậy thật phí quá,
đó là một suy nghĩ nông cạn của tôi lúc đó,
sau nầy càng lớn lên tôi mới càng thấy cảm phục
sự hy sinh quên ḿnh phục vụ cho tha nhân tùy theo tín
ngưỡng của mỗi người tin vào Đấng
thiêng liêng.
Dù quên ḿnh v́ Đạo
nhưng các Sơ cũng phục vụ cho đời. Thời
gian 7 năm học với các Sơ, học sinh chúng tôi cũng
rất nhiều lần tham gia các công việc từ thiện,
như đi thăm các cô nhi viện và đi uỷ lạo
thương bệnh binh tại các Quân y viện. Các Sơ
đă đem đạo vào đời và xem đời là môi
trường thử thách đạo của ḿnh. Khi tôi học
đệ nhị cấp (từ lớp 10 trở lên), các
môn học của tôi có thêm các thầy cô ở các trường
ngoài vào dạy song song với các Sơ. Tôi nhớ thầy
toán là thầy M. một giáo sư toán có tiếng của
trường Pétrus Kư thời đó, thầy nhỏ con lại
hay đỏ mặt mắc cở. Thầy Ng. dạy Triết
năm lớp 12 cũng nhỏ con nhưng có đôi mắt
ướt át rất đẹp, nhất là hàng mi cong vút,
trong lớp tôi có bạn cũng đă mê mệt ánh mắt
nh́n như thu hút của thầy giống như tài tử
Alain Delon đẹp trai của Pháp, nhưng đó chỉ là
những t́nh cảm nhẹ nhàng bâng quơ của tuổi mới
lớn mà thôi.
Hồi đó, từ năm
mới vào đệ thất tôi đă tập tành viết
văn, làm thơ mà chắc chỉ là thơ con cóc .Năm học
lớp 11, cuối năm thi Tú tài 1, tôi tưởng ḿnh
đă bị "trợt vỏ chuối" rồi v́ mê
làm báo trong trường. Cũng may Trời c̣n chút thương
nên cuối cùng con nhỏ cũng đậu. Qua năm lớp
12, chương tŕnh học quá nặng, chuyên chở cuốn
vạn vật ban A dày cộm toàn là các cơ quan, bộ phận
lục phủ ngũ tạng của con người, thêm
môn triết học khô khan; rồi nào Vật lư, Hóa học,
Sinh ngữ chính, phụ và Sử, Địa, Công dân. Với
ngần ấy môn học phải "nuốt" vào bụng
để cuối năm thi Tú tài 2, cái điều kiện
để vào đại học, ấy là chỉ nói về
những đại học chỉ ghi danh vào học thôi, chứ
c̣n đại học phải thi tuyển vào lại là vấn
đề khác. Vậy mà "cử một" (tú tài 1) tôi
vẫn chưa ngán, cái tật mê làm báo vẫn chưa bỏ,
lại xông xáo bận bịu làm báo tường, rồi báo
xuân đem đi bán giao hữu với các trường bạn;
chưa hết tôi c̣n viết bao nhiêu là lá thư, thiệp
chúc gửi cho các anh chiến sĩ ngoài chiến tuyến
nhân dịp lễ Giáng Sinh, Tết Nguyên đán.
Trường tôi c̣n tổ
chức những buổi đi thăm viếng, ủy lạo
thương binh ở các Quân-y-viện Hoàng-Hoa-Thám, Thủ-Đức
hay đồn Địa-phương-quân ở B́nh-chánh.
Trong các dịp nầy không hề vắng mặt tôi; để
rồi hậu quả cuối cùng là "thi không ăn ớt
thế mà cay", tôi thi rớt đợt một tú tài 2.
Ngày đi xem kết quả, bạn bè có tên đậu trên bảng
hớn hở vui mừng tṛ chuyện vui như pháo tết,
c̣n tôi lủi thủi lặng lẽ trốn biệt mọi
người, tránh không ngó mặt ai .. Tôi hối hận quá
đă làm ba mẹ không vui v́ lỗi lầm của ḿnh, dù mẹ
tôi tội nghiệp không nỡ rầy la tôi. Cũng may sau
đó c̣n có đợt 2 cho thi lại, tôi tự cấm cung
ḿnh, nhất quyết chuộc lỗi với gia đ́nh,
ngày đêm miệt mài ôn tập cho lần sau, và cuối cùng
th́ tôi cũng giật được mảnh bằng tú hai,
thế là tôi có thể họp mặt ăn mừng với
các bạn đă đậu lần trước, họ
đă có ḷng chờ đợi đám bạn thi lại. Thầy
Cô đă dạy chúng tôi cũng có mặt chung vui, chúng tôi
đă trải qua một buổi họp mặt thật vui,
thật cảm động, v́ sau lần gặp gỡ
đó, mỗi đứa đi một nơi vào đại
học hay ra đời đi làm, có bạn ở xa th́ về
quê, và Thầy Cô nữa, biết c̣n dịp nào gặp lại
..
Lưu bút ngày xanh
Tháng 6, ở Hoa kỳ là
mùa băi trường, rải rác các ngày trong tháng 6 hầu hết
các trường học của các cấp lớp đều
tổ chức ngày cuối năm cho học sinh bằng buổi
lễ khen thưởng thành tích học tập của các em
trong niên học, đặc biệt là học sinh của
năm học cuối của các cấp, như lớp 6 là
năm chót của elementary school (cấp mẫu giáo); lớp
8 là năm chót của middle school, và sau năm lớp 12 (high
school) nếu tiếp tục học các em sẽ bước
vào ngưỡng cửa đại học, bắt đầu
cho một con đường học tập mới , một
hướng đi mới đ̣i hỏi học sinh phải
cố gắng nhiều hơn, phải vận dụng trí
óc nhiều hơn mới đạt được kết
quả cuối cùng là có được một nghề nghiệp
vững chắc bảo đảm trong tương lai.
Tháng sáu mỗi sáng đi
làm, chạy xe ngang các trường học, nhất là
trường trung học, không biết là do ấn tượng
có sẵn trong đầu, mà tôi thấy các học sinh
năm chót trung học nầy đi có vẻ như vội
vă, bận rộn hơn, có phải các em muốn tranh thủ
thời gian ngắn ngủi c̣n ở trường để
gặp thầy, gặp bạn, gặp những người
thân quen. Với tôi, tuổi 16,
17 là tuổi đẹp nhất của thuở học tṛ;
có lẽ tôi đă lấy kinh nghiệm của bản thân mà
nói thế. Ở tuổi nầy ḿnh chưa đủ lớn
dể có những suy nghĩ dứt khoát chín chắn khi phải
quyết định hay lựa chọn môt viêc ǵ; cũng
không c̣n quá ngây thơ hồn nhiên như các em nhỏ mỗi
ngày tung tăng chạy nhảy trong sân trường chơi
tṛ năm mười cút bắt với các bạn. Tuổi
16, 17 các em có những nét dễ thương với mối
t́nh học tṛ thật ngây thơ hồn nhiên, những nỗi
rung động đầu tiên khi chợt thấy trái tim sao
đập mạnh mỗi lần nghĩ đến "ai
đó", hay cảm thấy hai má đỏ bừng bừng
khi "ai đó" nh́n ḿnh, rồi hay ngượng ngùng mắc
cở đỏ mặt khi bị bạn bè chọc ghẹo,
ghép đôi .Các nhạc sĩ, thi sĩ, cả văn sĩ
đă tốn bao giấy mực sáng tác những bài hát, bài
thơ hay bài văn, câu truyện rất hay về cái tuổi
bắt đầu lớn nầy.
Con trai tôi hổm rày
"vác" về nhà một cuốn Yearbook thật to và
dày, in giấy màu láng rất đẹp, ở xứ sở
văn minh , thời hiện đại có khác; không như thế
hệ của tôi mấy mươi năm trước, cuốn
lưu bút thật khiêm nhường, nghèo nàn, chỉ giản
dị đơn sơ bằng giấy trắng, chúng tôi cắm
cúi viết tay từng trang một, rồi cắt, dán,
đóng thành tập nhỏ rất thủ công; nhưng mà tôi
thích thế đấy, v́ nó là cả tâm huyết, là sự
sáng tạo, nhiệt t́nh của chúng tôi. Tôi c̣n nhớ
năm cuối cùng của cấp tiểu học, tôi đă
mua một quyển tập giấy ca-rô, khổ nhỏ
như cuốn tập 100 trang của học sinh để
ghi chép các môn học. Đám học sinh chúng tôi gọi quyển
tập ca rô đó là cuốn "lưu bút ngày xanh", tụi
tôi chuyền tay nhau ghi chép vào đấy, có bạn viết,
hay vẽ hoặc làm thơ, dán h́nh vào đấy, tôi nhớ thời đó hai câu
thơ sau đây được dùng rất quen thuộc
trong hầu hết những quyển lưu bút "Dù cho ảnh
có phai màu, xin đừng xé bỏ mà đau ḷng nầy".
Sau nầy lớn hơn
chút nữa, bước vào bậc trung học, có dịp
đọc lại cuốn "lưu bút" hồi tiểu
học, thấy nó đầy vẻ cải lương
đi kèm với hai câu lục bát trên. Nhưng thật t́nh mà
nói chính cái nét "cải lương" đó đă tô
đậm vẻ ngây thơ trong sáng của tuổi mới
cắp sách đến trường, nghĩ sao viết vậy,
không rào trước đón sau, không màu mè sáo ngữ. Cái tính
cách đáng yêu của tuổi học tṛ cấp tiểu học
là đó! Tôi vẫn c̣n giữ kỷ niệm năm học
cuối cùng , một nhóm bạn thích làm báo như tôi đă
chung nhau làm một cuốn báo nhỏ (tạm gọi là
lưu bút cũng được), viết tay rồi
đóng lại thành cuốn mỏng, khổ nhỏ như
cuốn tập học tṛ, trong đó một vài bài thơ,
vài bài viết ngắn của các bạn trong nhóm; những câu
thơ , câu văn mộc mạc chân thành, không trau chuốt
nhưng chứa đầy kỷ niệm, đầy t́nh cảm
bạn bè suốt thời gian chung học. Phần giấy
trắng c̣n lại chúng tôi dành cho các Thầy Cô của
năm học cuối lưu bút cho học tṛ, cho các bạn
cùng lớp chuyền tay ghi lại "lưu bút ngày
xanh". Đến bây giờ, sau mấy chục năm rồi,
mỗi lần đọc lại cuốn lưu bút kỷ
niệm nầy, tôi vẫn thấy bồi hồi một nỗi
buồn bâng khuâng, một nỗi luyến tiếc nhung nhớ
xa xăm. Bạn bè thời đó giờ tôi không biết tin
tức của ai hết, theo tuổi đời th́ cũng
đă quá lục tuần, chắc cũng đă thành bà nội,
bà ngoại, hay lập gia đ́nh muộn màng tuổi già con
mọn. Trong các bạn cùng học hồi đó, có hai bạn
đă vắn số sau khi xong lớp 12 không lâu, một bạn
đang học th́ chẳng biết lư do ǵ bỏ học vào
tu ở một ḍng nữ tu ở Đà lạt. Thế là
thời đẹp nhất của tuổi học tṛ đă
qua đi .. qua đi ..
Nỗi buồn hoa phượng
Ở Việt Nam, thấy
hoa phượng nở là biết mùa hè đă đến, học
sinh sắp băi trường. Hầu như trường học
nào ở Việt Nam cũng có vài cây phượng vỹ
trong sân trường; ngay cả ở các lề đường
trong thành phố cũng rợp màu phượng đỏ,
phượng vàng. Màu hoa phượng nên thơ như thế,
chả trách các nhạc sĩ, thi sĩ có thời đă thi
nhau sáng tác những ca khúc, những bài thơ nói về hoa
phượng, về những mối t́nh tuổi học tṛ
ngây thơ. Ở bên đây, dọc hai bên lề của nhiều
con đường, có loại cây cao cành lá
tỏa rộng, hoa màu tím hoa cà, cánh hoa cũng hơi giống
hoa phượng ở Việt Nam, loại hoa nầy cũng
nở rộ vào mùa hè, nên nhiều
người gọi là hoa phượng tím. Con đường
tôi đi qua mỗi ngày rất lạ, hai bên lề
đường cũng đầy hàng cây phượng tím,
nhưng có điểm đặc biệt là thỉnh thoảng
chen giữa phượng tím lại lẻ loi một cây
phượng vàng hay đỏ, cứ như thế suốt
cả một con đường dài. Sáng nào tôi cũng chạy
xe trên con đường nầy, nhưng buổi sáng tôi ít
có thời gian để nh́n ngắm hoa phượng nở;
chỉ có lúc trở về quá trưa, tôi chạy xe thong thả
trên đường vắng, có lúc mải mê hồi tưởng,
tôi đă chạy xe quá con đường ngang quẹo về
nhà một quăng rất xa để rồi phải ṿng xe trở
lại. Cũng có vài lần thấy thấy hoa tím, rồi
hoa vàng, hoa đỏ rụng đầy đường rất
đẹp, tôi đă tấp xe bên lề say mê nh́n rồi tha
hồ thả trí tưởng tượng của ḿnh phiêu
du khắp nơi; có lẽ đấy là những giây phút tâm
trí tôi thật là thoải mái, nhẹ nhàng, tôi như quên hết
hiện tại với cuộc sống chen chúc vội vă.
Tôi đắm ḿnh trong kư ức, trong hồi tưởng; có
ích lợi chăng khi tôi làm như thế? Tôi mặc kệ
nếu lúc đó có ai nói tôi tâm thần hay sống không thực
tế; chỉ biết giây phút đó tôi được sống
thật với chính tôi, trọn vẹn cho tôi là đủ,
không cần thiết phải biện hộ thanh minh cho ai hiểu
hay thông cảm với ḿnh. Cuộc sống con người
vốn "sắc sắc không không" mà ! !
Thế rồi một mùa hè
Mùa hè năm nay thế rồi
cũng qua đi, mùa thu lại đến, thu với những
con đường ngập lá vàng rơi, thu với những
ngọn gió đầu mùa se se lạnh. Con trai tôi đă xong bậc
trung học, nó đang chuẩn bị hành trang để
bước vào ngưỡng cửa đại học với
nhiều điều mới lạ, nhiều khám phá. Có lẽ
nó đang rất háo hức ṭ ṃ để bước chân
vào. Cũng con đường nầy mấy chục
năm trước tôi đă đi qua, và đă kết thúc thật
đầy đủ; nhưng rất tiếc cái mục
tiêu cuối cùng tôi muốn nhắm tới nửa chừng
đă bỏ dở, để lại cho tôi sự nuối
tiếc măi cho đến bây giờ. Tôi thương con tôi
khi thấy nó đang chuẩn bị những bước
đi đầu tiên tới tương lai mà nó đă tự
chọn, với những thử thách, những khó khăn có
thể đang chờ đón nó; nhưng tôi tin tưởng
con tôi sẽ vững vàng vượt qua để đạt
đến mục tiêu cuối cùng nó đă lựa chọn,
đừng dở dang nửa chừng như tôi. Cái nếp
sống thực tế, độc lập trong xă hội Hoa
kỳ phần lớn có một ảnh hưởng tốt
trong suy nghĩ và hành động của tuổi trẻ lớn
lên ở Mỹ.
Dù sao với tâm t́nh của
một người mẹ, tôi vẫn luôn cầu mong con trai
tôi sẽ chọn đúng con đường nó đi và chung
thuỷ với sự lựa chọn đó. Những ngày
chuẩn bị mọi thứ cho con tôi sắp vào nội
trú trường đại học, tôi cố dấu nỗi
buồn trước mặt mọi người, nhưng
khi ngồi một ḿnh tôi vẫn thấy ngậm ngùi buồn
bă. Đứa con độc nhất tôi đă dành hết
t́nh thương lo lắng đưa đón nó đi học
mỗi ngày, và hầu hết trong các sinh hoạt của nó
trong trường tôi đều hiện diện bên con, suốt
từ lúc nó mới vào mẫu giáo cho tới ngày nó tốt
nghiệp trung học , mẹ con gần gũi biết bao.
Ngày con làm lễ kết thúc năm học cuối cùng, ngồi
ở hàng ghế phụ huynh, nghe kêu tên con nhận lănh những
huy chương, giấy khen trong thành tích học tập, mẹ
mỉm cười mà nước mắt chảy v́ cảm
động khi thấy con học giỏi, kết quả học
tập của con là phần thưởng quư giá nhất mà
con đă dành tặng mẹ, là niềm an ủi ấm áp hiệu
quả nhất mỗi khi mẹ nghĩ đến. Bây giờ
con sắp đi học xa, mỗi ngày mẹ không c̣n
đưa đón con nữa, mẹ không c̣n lo miếng ăn
giấc ngủ quần áo cho con, không c̣n nhắc con đi ngủ
sớm để mai vào lớp không ngủ gục .. Với
mẹ lúc nào con cũng là đứa con nhỏ bé ngây
thơ để mẹ lo cho
con từng chút, t́nh thương của mẹ muôn đời
với con bao la không tận không cùng ..
Hôm bố mẹ cùng
đưa con vào trường bắt đầu những
ngày nội trú đầu tiên xa nhà, dọc đường
bố im lặng chạy xe, mẹ cũng ngồi im cố
không lên tiếng nói v́ sợ sẽ không dằn được
cảm xúc trước mặt bố và con, bố cần
b́nh tĩnh để lái xe, mẹ cũng tránh cho con suy nghĩ.
Trong suy nghĩ của mẹ lúc nầy chợt thấm thiá
mấy câu ca dao mà lúc nhỏ mẹ thường nghe "Ví dầu cầu ván đóng đinh.
Cầu tre lắt lẻo gập gềnh khó đi. Khó đi
mẹ dắt con đi, Con đi trường học, mẹ
đi trường đời". Mẹ
muốn ví von câu ca dao nầy lại như sau ".. Con bắt đầu đi
trường đại học, Mẹ tiếp tục
đi nốt quăng đường đời" .
Đến nơi vào tới pḥng ngủ của con và các bạn,
mẹ lặng lẽ xếp từng chiếc quần chiếc
áo của con vào tủ, xếp đặt đồ đạc
lên bàn học cho con, mẹ đă cố dằn xúc động
không nói ǵ hết. Đến lúc rồi cũng phải quay
về, bố siết chặt tay con như muốn truyền
hết tâm t́nh của cha dành cho con, c̣n mẹ chỉ ṿ tóc rồi
vuốt má con nói nhỏ "bố mẹ về nghe!" rồi
mẹ quay đi liền khi nước mắt đă bắt
đầu rớt ra. Mẹ biết, chắc lúc đó con cũng
buồn cũng áy náy khi thấy bố mẹ trở về
căn nhà nhà kỷ niệm từ giờ hàng ngày đă vắng
bóng con. Dọc đường về nhà, bố im lặng
lái xe, mẹ cũng im lặng suốt, v́ mẹ biết chỉ
cần một tiếng nói nào bật lên th́ nỗi buồn
trong mẹ sẽ vỡ oà ra ngay. Về nhà bước vào
pḥng, đi ngang qua bàn học của con, dường như
mẹ đă đuối sức v́ phải ngăn nỗi
xúc cảm suốt ngày, nên mẹ đă sụp xuống ngay
bàn học của con mà khóc như chưa được
khóc, nỗi nghẹn ngào đă lên cao độ. Có lẽ bố
con muốn tôn trọng t́nh cảm của mẹ, và bố
con cũng cùng cảm xúc như mẹ, nhưng là đàn ông
bố phải mạnh mẽ hơn, nên bố lái xe lánh mặt
lúc đó. Buổi tối ngồi ăn cơm trong không khí
buồn bă, bố mẹ cố cho xong bữa cơm, tối
đó bố ngủ sớm hơn thường ngày.
Thời gian bao giờ cũng là liều
thuốc hiệu quả nhất làm dịu đi mhững nỗi
buồn đau, mất mát. Con bây giờ đă vắng nhà
hơn một tháng mà mẹ cứ tưởng con đi xa
lâu lắm rồi.Trường con học không xa quá, bố
vẫn chịu khó đón con về nhà mỗi cuối tuần
rồi đưa con đi lại chiều chủ nhật.
Con đă có vẻ mạnh dạn trưởng thành hơn,
mẹ cũng tôn trọng sự độc lập của
con, nhưng mẹ vẫn kín đáo săn sóc con, v́ với
mẹ bao giờ con cũng vẫn là đứa con trai nhỏ
bé dễ thương của mẹ, mẹ vẫn muốn
đem theo h́nh ảnh đẹp đẽ đó của con
theo cho đến cuối đời mẹ sau nầy, và mẹ
vẫn muốn nhớ hoài mấy câu hát :
"T́m đâu những ngày
thơ ấu qua, t́m đâu những ngày xinh như mộng.
Ngày thơ biết t́m đâu, ngày thơ biết t́m đâu,
t́m đâu biết t́m đâu đâu giờ .." (
trích bài hát "Những ngày thơ mộng" của Hoàng Thi Thơ).
- Để nhớ ngày con trai vào đại học 09/2014 -
THÁI ANH/QNA
(D. Trinh sưu tầm và chuyển)