KHẨU NGHIỆP
Trong chùa, có một
anh câm. Không ai nhớ anh ta
đến chùa từ bao giờ, vả lại cũng không
mấy người để ư đến anh ta. Anh ta lo mấy sào vườn ở
sau chùa, lúc th́ trồng rau, lúc th́ trồng đậu, làm việc
rất là siêng năng. Lúc rảnh,
anh ta vào bếp giă gạo và vào những ngày sóc vọng, chùa
đông khách, anh ta giúp việc dưới bếp, và rửa
bát ở bờ ao cạnh bếp.
V́ anh ta câm, nên chẳng
ai nói với anh và nếu có việc cần nói th́ phải ra
hiệu. Hết việc, tối
nào anh cũng quanh quẩn ở trên chánh điện, quét dọn,
lau chùi, và mỗi năm vào kỳ Kết hạ, mỗi lúc
có khóa giảng th́ anh ta cầm chổi đứng gần cửa
pḥng hội, ra vẻ đang quét nhà, nhưng thật ra là
nghe giảng kinh ..
Một ngày kia,
không thấy anh, vị tri sự bước vào căn pḥng
nhỏ xíu của anh ở góc vườn, lúc đó mới
biết rằng anh câm bị đau, sốt nặng không dậy
được. Vị tri sự
tŕnh Tổ và mọi người thấy Tổ vào thăm
anh câm. Ngài ngồi với anh rất
lâu và khi Ngài trở về pḥng, nét mặt trang nghiêm của
Ngài thoáng vẻ hân hoan.
Từ hôm ấy,
chú tiểu ngày hai ba lần mang cháo vào cho anh câm và Tổ mỗi
khi xuống thăm th́ ngồi cả giờ, mọi người
cho rằng anh câm có phúc, được Tổ thương
và nếu có mệnh hệ nào th́ được Ngài độ
cho.
Vào đúng giờ
Ngọ hôm đó, người ta thấy Tổ chậm răi
bước ra khỏi pḥng anh câm và khi Tổ nhận thấy
mọi người chắp tay vây quanh th́ Tổ nói rất
ngắn: "Ngài đă viên tịch rồi".
Ai ai cũng tỏ
vẻ ngạc nhiên: Tổ gọi anh câm cuốc vườn
là Ngài! Tổ là một thiền sư đạo hạnh nổi
tiếng không những trong vùng, mà ngay cả ở chốn
kinh kỳ xa xôi nữa. Nhưng không ai dám hỏi Tổ cả.
Cho đến khi
làm lễ hoả thiêu xong, bài vị của anh câm đă
được đặt trên chùa, và khóa cầu siêu thường
lệ chấm dứt, mọi người được
nghe Tổ nói như sau:
"Thật ra, vị
chấp tác làm vườn ở chùa ta là một vị
tăng, không những là một vị tăng ở kiếp
này, mà là từ kiếp trước. Kiếp trước,
Ngài tu hành tinh tấn, nhưng Ngài vẫn tái sinh làm kiếp
người, chưa lên được cơi trên v́ nghiệp của
Ngài c̣n nặng. Kiếp này, Ngài lại tu nữa, và do ta giúp
đỡ, Ngài biết rằng Ngài chưa xóa được
khẩu nghiệp. V́ thế Ngài phát nguyện tu TỊNH KHẨU NGHIỆP. Ngài
tịnh khẩu, ai cũng tưởng là Ngài câm. Đến nay thân, khẩu, ư của
Ngài đều đă thanh tịnh nên Ngài đă ngộ, v́ thế
ta mới nói rằng Ngài tịch diệt. Bàn thờ Ngài ở kia, có thể
bỏ đi được, nhưng thôi hăy cứ để
đấy, không phải là để cúng Ngài, mà chính là để
nêu cái gương tu hành cho mọi người."
Người nghe
chuyện, ai ai cũng yên lặng cúi đầu, nghiền
ngẫm về sự tu hành. Từ ngày đó, trong chùa, không
ai bảo ai, người ta chỉ nói vừa đủ, những
mong đến lúc nào đó tịnh được khẩu
nghiệp, thoát khỏi sinh tử luân hồi như vị bồ-tát
đóng vai anh câm làm việc sau chùa.
"Là
con Phật, nếu không nói được những ǵ Phật
nói, hăy im lặng như chánh pháp, đừng nói những lời
ác, xuyên tạc, bịa đặt, vu khống, làm tổn hại
kẻ khác, nếu không làm được những ǵ Phật
làm, hăy im lặng và lắng nghe, quán sát, học hỏi những
thiện tri thức, đừng vọng động làm những
điều thương tổn đến tha nhân". (Đức Đạt Lai Lạt
Ma)
(Nguyen Van Chuong sưu
tầm, TCH chuyển)