Nghe Qua Rồi Nhớ

(Hoàng Hải Thủy)

 

 

*  Thôi thế còn ai dám quấy rầy,

Mấy thằng chấp pháp cũng khoanh tay.

Ăng-ten lép nhép, thây cha nó.

Quản giáo hăm he, kệ mẹ bay !

Vĩnh biệt phòng giam đôi khóa sắt,

Tiêu dao tiên giới chín từng mây.

Lê-nin, Các-mác bao giờ gặp,

Sẵn gậy ông cho chúng mấy cây ..! *

 

Bài thơ tôi nghe được khi tôi nằm phơi rốn trong những phòng tù Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu, Trung Tâm Thẩm Vấn Nhân Dân Sài Gòn của bọn Công An Cộng sản Thành Hồ. Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu là Ðề Lao Gia Ðịnh xưa của ta, nằm cạnh Toà Tỉnh Trưởng Gia Ðịnh, giáp lưng với Trường Hồ Ngọc Cẩn, nhìn sang Lăng Ông, chợ Bà Chiểu. Ở trong nhà tù ấy tôi nghe người bạn tù đọc cho nghe bài thơ một lần, tôi nhớ mãi.

 

Liêu lạc bi tiền sự .. ! Chi ly tiếu thử thân ..! Sống buồn ở quê người hôm nay tôi kể vài chuyện tôi nghe ở trong tù và tôi nhớ mãi. Như chuyện bài thơ "Thôi thế còn ai dám quấy rầy. Mấy thằng chấp pháp cũng khoanh tay .."

 

Tôi không biết tên thi sĩ tác giả. Một ông tù làm bài thơ ấy khi ông bạn tù của ông chết trong tù. Bài thơ đặc biệt tả cảnh Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu, bài thơ riêng của những người từng nằm tù trong Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu. Như đã viết: Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu nguyên là Ðề Lao Gia Ðịnh của Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà. Ðề lao Gia Ðịnh chỉ có một khu, gọi là Khu A. Khu này có nhà bếp, phòng tù lát đá hoa, có trần, thoáng mát, khu đỡ khổ nhất trong Nhà Tù.

 

Bọn Bắc Cộng ác ôn vào Sài Gòn, một trong những việc chúng làm đầu tiên là xây nhà tù mới, mở lớn thêm những nhà tu cũ. Ðề Lao Gia Ðịnh được chúng xây thêm 3 khu: Khu C 1, Khu C2, Khu B. Hai Khu C1, C2 mỗi khu có 7 phòng lớn giam chung, 25 xà-lim, chúng gọi theo Bố Tầu của chúng là "phòng biệt giam", có thằng gọi theo Bố Tây của chúng - đa số những tên Cai Tù này từ miền Bắc vào - là ca-sô. Khu B chúng xây sau cùng có 5 phòng tập thể, 15 xà-lim. Trong hai lần, ba năm tôi sống trong Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu, tôi chỉ ở Khu C1 và Khu B, tôi không vào Khu A nên không biết khu này có bao nhiêu phòng tù. Khu C 2 giống y Khu C1.

 

Lúc đầu cánh cửa sắt những phòng tập thể Khu C1, C2 chỉ có một ô mở lớn bằng quyển sách. Bọn cai tù không thể nhìn qua ô cửa gió nhỏ xíu này vào mà thấy hết trong phòng tù, nên chúng bắt buộc phải làm lại cánh cửa phòng. Nửa trên cánh cửa sắt được cắt đi, gắn chấn song sắt. Người tù có thể thò tay ra mở khoá cửa nên chúng phải làm thêm một cái khoá nữa ở phần dưới cánh cửa, nơi bàn tay người tù trong phòng không với tới được. Do đó những cánh cửa phòng tù Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu đều có hai khoá sắt

 

Vĩnh biệt phòng giam đôi khóa sắt …

 

Chỉ cửa phòng tù Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu mới có hai khoá, những phòng tù Nhà Tù Chí Hòa chỉ có một khoá.

 

Tôi cảm khái vì bài thơ. Những tiếng "chấp pháp, ăng-ten, quản giáo.." cho người đời sau biết bài thơ được làm tro ng nhà tù cộng sản những năm 1980, những năm ấy trong ngôn ngữ nhân dân Sài Gòn mới có những tiếng "ăng-ten, chấp pháp, quản giáo.." Và cho người đời sau biết đó là bài thơ về Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu.

 

Những Ông Tù Chính Trị Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà đàng hoàng biết chừng bao. Các ông có thể chết trong tù nhưng các ông vẫn giữ vững tư cách trước tù đầy, trước cái chết, các ông không thèm đánh những tên Hồ chí Minh, Trường Chinh, Lê Duẩn cắc ké kỳ nhông, các ông đánh những tên tổ sư của bọn cộng sản là Lê-nin, Các-mác !

 

Lê-nin, Các-mác bao giờ gặp,

Sẵn gậy ông cho chúng mấy cây ..!

 

Cảm khái cách gì ..! Sướng khoái dường bao ..! Gặp hai tên Lê-nin, Các-mác Ông Tù VNCH đập gậy lên đầu chúng, chúng chỉ có nước ôm đầu máu mà chạy. Nhưng chắc Ông Tù không có dịp đánh hai tên đó, ông không đánh được chúng vì chúng ngàn đời ở trong Hỏa Ngục, Ông Tù VNCH tiêu dao tiên giới chín tầng mây, chẳng bao giờ ông gặp chúng ..

 

Thơ Tù của các Ông Tù Chính Trị Việt Nam Cộng Hoà hơn hẳn những bài thơ tù lèm bèm của bọn đảng viên cộng sản. Chỉ cần hai bài thôi, ta thấy ngay giá trị ưu việt của Thơ Tù Quốc Gia:

 

NGỒI RÙ GÃI HÁNG

 

Ăn rồi lại ngủ, ngủ rồi ăn

Chưa thấy chuyện gì chuyện khó khăn.

Nằm khểnh sờ cằm, râu tua tủa,

Ngồi rù gãi háng, dái lăn tăn.

Làm sang phe phẩy tay còn quạt,

Ði tắm trần truồng mổng thiếu chăn.

Ăn ngủ, ỉa xong đầy đủ cả.

Muốn làm chi nữa, biết mần răng !

 

Bài Thơ "Ngồi Rù Gãi Háng" của Thi sĩ Trần Văn Hương là bài thơ đại biểu cho Thơ Tù thời Quốc Gia, bài "Phòng giam đôi khoá sắt" là bài thơ đại biểu cho Thơ Tù Chính Trị thời bọn Bắc Cộng bỏ tù nhân dân Sài Gòn. Chỉ cần đưa ra hai bài thơ ấy thôi, bao nhiêu thơ tù cóc nhái của bọn cộng sản tự động nhẩy vào thùng rác.

 

 

*****

 

Buổi tối trong phòng tù, từ 7 giờ đến 10 giờ đánh kẻng ngủ, là khoảng thời gian thoải mái nhất trong ngày của người tù. Phòng tù tương đối yên tĩnh, không còn cảnh láo nháo chia cơm, đi khai báo, cửa đóng, cửa mở, bọn cai tù đi qua nhòm ngó, anh em tù nằm yên, nói chuyện nho nhỏ. Yên tĩnh mà cũng là lúc người tù thấy lòng mình trống trải nhất, nhớ nhà, nhớ vợ con nhất trong một ngày. Trong những buổi tối như thế nếu tôi không phải kể chuyện cho anh em nghe, việc kể chuyện được gọi là chiếu phim, tôi thường hỏi anh em nằm quanh có chuyện ma, hay chuyện khôi hài, kể cho tôi nghe. Những chuyện thuộc loại nghe qua rồi bỏ, nhưng tôi nghe qua mà nhớ mãi.

 

Tôi cũng kể nhiều chuyện cho anh em tù nghe. Với những chú tù trẻ gọi tôi bằng bố, hay yêu cầu tôi kể chuyện, kể mãi hết chuyện tôi đặt ra chuyện này:

 

- Ðố biết ở trên người con gái, người đàn bà cũng vậy, cái gì chúng mày:

 

Le lưỡi liếm thấy ngọt ?

Liếm, nếm thấy mặn ?

Liếm, nếm thấy chua ?

Liếm, nếm thấy tanh ?

Ăn thấy chát ?

Ðố biết cái gì trên người bọn con gái cứ trẻ mãi không bao giờ già ?

 

Những câu hỏi trên do tôi nghĩ ra, không em tù trẻ nào giải được, em nào cũng nghĩ bậy bạ. Và tôi được nghe một số chuyện dân gian thật hay, những chuyện cười của người Việt Nam, do người Việt Nam đặt ra, như chuyện:

 

* Dì cháu đi đò. Bà dì trạc bốn mươi, cô cháu hai mươi, anh lái đò hai mươi nhăm. Cô cháu mắc cở không nói chuyện, bà dì nói tía lia. Thấy da cô cháu trắng quá anh lái nói với bà Dì :

- Bà Hai .. Nước da cô Tư trắng quá há ?

Bà Dì vui chuyện trả lời :

- Em nó trắng vì em nó là thợ may.

Anh lái đò théc méc :

- Con gái cứ làm thợ may là nước da trắng sao bà ?

Bà Dì giải thích:

- Con gái làm thợ may được ở trong nhà, không phải phơi nắng ngoài ruộng nên nước da trắng.

Anh lái đò lại hỏi :

- Dzậy là da thịt người ta cứ không phơi nắng là trắng, là không bị đen sao bà ?

Bà Dì gật đầu: - Ðúng dzậy.

Anh lái đò có vẻ nghĩ ngợi, anh thốt ra tiếng: "Kỳ..!". Rồi anh lại thốt ra tiếng "Kỳ .. Thiệt kỳ..". Bà Dì hỏi:

- Chú nói cái gì kỳ ?

Anh lái đò đặt lại câu hỏi:

- Bà nói là da người ta cứ không phơi nắng là không bị đen ?

Bà Dì xác nhận : - Chứ sao !

- Kỳ.. !

- Chú nói .. kỳ.. là sao ?

- Tôi nói.. kỳ.. là vì con cu tôi nó có ra nắng bao giờ đâu mà nó đen thui à ! *

 

Chuyện vui không chỉ là chuyện Việt Nam mà còn là chuyện dân gian Nam Bộ. Chuyện dưới đây còn có tính chất Nam Bộ hơn, chỉ nhân dân miền Nam mới có thể sản xuất ra câu chuyện này:

 

* Chuyện đồng quê Nam Bộ mến yêu, chuyện người Nam Bộ thuần phác, dễ tính, dễ tin, dễ thương: Chị vợ mới đẻ, anh chồng và cô em vợ ra đồng xúc tép. Anh chồng 25, chị vợ 20, cô em vợ 17. Chổng mông lúi húi ngoài đồng vắng một lúc cô em vợ nói :

- Anh Ba .. Em về trước nha.

Anh rể của cô hỏi :

- Dì về đi đé, phải hôn ?

Cô em vợ ngạc nhiên :

- Phải. Sao anh biết ?

- Có gì mà không biết. Dì về đé cho tôi gửi Dì về nhà đé dùm tôi. Tôi ở lại xúc thêm ít tép nữa, tôi về sau.

- Sao anh Ba không đé ở ngoài này mà lại phải gửi em đem về nhà đé ?

- Tôi đé ngoài đồng không được. Tôi phải đé ở nhà, đé ngoài đồng là tôi bị Ông hành, đau đầu muốn chết. Dì chịu khó đem về nhà đé dùm tôi.

Cô em vợ chịu. Về đến nhà cô ngồi đé ở vườn sau nhà, cô nói :

- Ðống này của anh Ba, đống này của em ..

Chị cô nằm trong nhà nghe tiếng, bèn nói với cô :

- Anh em mày đi xúc được bao nhiêu để chung vào một rổ, chia ra của anh, của em làm chi ?

Cô em kể cho chị nghe chuyện anh rể nhờ cô đem về nhà đé. Vừa kể xong, thấy chị xỉu liền một khi, hai mắt trợn trắng, cô hoảng sợ chạy ra ruộng phi báo anh rể:

- Anh Ba .. Em về nhà đé .. Em nói đống này của anh Ba, đống này của em. Chị Ba nghe tiếng, chị tưởng là em chia tép, em nói cho chỉ biết anh gửi em đem về nhà đé. Vừa nghe em kể chỉ xỉu luôn ..

Anh rể cô nói:

- Ðược rồi. Dì về đi, tôi về sau. Mới đẻ máu sung nên xỉu đấy mà. Tỉnh ngay thôi. Không sao đâu.

Sẩm tối anh chồng mới về nhà. Anh thủ sẵn con cá trê, con dao, cái thớt. Vừa vào đến buồng chị vợ nằm cữ, không đợi cho chị vợ nói, anh nói ngay :

- Thôi .. Mình đừng trách tôi nữa. Tôi biết tội rồi. Chỉ tại cái này thôi. Chặt phứt nó đi là xong ..!

Anh ngồi xuống đất, đặt con cá trê lên thớt, vung dao chặt bụp một cái. Ðầu con cá trê văng ra. Buồng tối, chị vợ tưởng anh chồng chặt thật, chị la lên chói lói :

- Chèn ơi .! Làm cái chi dữ dzậy .? Lỡ rồi thì thôi .. Ðừng có mần dzậy nữa. Sao lại chặt đi ? Rồi làm sao có cái mà dùng ..? Trời ơi là trời ..!

Anh chồng ôm bụng kêu đau, anh cũng khóc mùi mẫn. Rồi thấy chị vợ khóc quá, anh thương quá, anh gượng nói :

- Có ông bác sĩ có thể chắp lại được. Nhưng phải mang đến cho ổng chặp lại ngay, để đến mai là hư luôn. Nếu mình thương tôi, mình tha tội cho tôi, thì tôi mang cái khúc bị chặt này đến nhờ ổng làm ngay mới kịp ..

Chị vợ thấy đời tươi trở lại, chị hồi hộp:

- Chặt đứt rồi bác sĩ chắp lại vẫn xài được như cũ thiệt sao mình ?

Anh chồng quả quyết :

- Ðược chớ. Bác sĩ lấy cục gân bò đắp bên ngoài, chích thuốc, khâu lại, rồi băng kín. Dzậy là thuốc làm nó liền lại. Nhưng phải đến cho bác sĩ mần ngay ..

Chị vợ giục :

- Dzậy thì mình ráng chịu đau đi ngay đi ..

Anh chồng lượm đầu con cá trê đi ra. Chị vợ còn dặn với:

- Mình nhớ xin ông bác sĩ cho mình cục gân nào bự bự nghe mình ..!

Ba ngày sau có anh bạn của anh chồng đến nhà nói với chị vợ:

- Tôi ở bệnh viện về báo tin mừng cho chị. Cái của ảnh đã được chắp lại rồi. Nhưng bác sĩ nói phải cho ảnh thử xem có tốt không. Nếu có gì trục trặc thì phải làm lại ngay. Ðể lâu làm lại hổng được !

Chị vợ sốt sắng :

- Muốn thử dễ ợt khó gì.

Anh bạn lắc đầu :

- Thử chị hả ? Hổng có được đâu. Bác sĩ dặn kỹ lắm: đàn bà mới đẻ là không dùng để thử được. Thử với đàn bà mới đẻ là hư, trọn đời không sửa được nữa. Phải chọn cái nào còn tốt cho anh ấy thử. Chị có cô em đấy. Nhờ cổ cho ảnh thử được không ?

Cô em được chị nhờ cho anh rể thử. Cổ chịu. Anh chồng về nhà vào buồng thử với cô em vợ. Chị vợ đứng ngoài nhòm qua khe cửa vào xem. Không biết cô em chị làm gì mà chị rẫy lên, chị dậm chân, chị la lối :

- Chèng đéc ơi .. Con đĩ ngựa .. Của ảnh mới làm lại xong. Làm thử thì làm nhẹ nhẹ thôi. Mày làm dữ quá gẫy của tao thì sao ? *

 

Câu chuyện độc đáo, đặc sản Nam Bộ thứ hai được dành để tặng cho những Ông Bố Vợ, tức để tặng những ông có cô con gái quí :

 

* Ông bà nhà giầu miệt vườn sanh được có một cô con gái. Bà vắn số. Khi lâm chung bà trăn trối với ông:

- Tôi nói thiệt cho ông biết tại sao tôi không sống lâu được. Cái của ông dài quá nên tôi bị đau. Con gái mình nó giống tôi, sợ nó cũng vì vậy mà chết sớm như tôi thôi. Tôi chết đi rồi ông có thương tôi, thương con thì phải nhớ lời tôi dặn: chọn cho con mình thằng chồng nào nó thật ngắn, đừng có dài như của ông.

 

Ông nhà giầu chung tình, thương vợ, thương con, hứa sẽ làm đúng lời bà vợ dặn. Nhưng khi ông chọn rể thì lựa mãi không được thằng nào ngắn như ông muốn. Thằng nào cũng dài ít nhất là bằng cái của ông. Cuối cùng ông phải lựa thằng tương đối ngắn nhất. Song ông vẫn thấy cái của nó vẫn còn dài. Ông cẩn thận dặn nó :

- Con gái tao không chịu được dài. Dài như của mày cho hết cả dzô là chỉ vài lần con tao đau, con tao chết. Tao phải dặn kỹ mày: khi mày .. ấy nó mày không được cho hết dzô, mày chỉ được cho một nửa dzô thôi. Nhớ chưa ? Mày mà cho hết dzô là con tao đau, tao biết ngay, tao cho mày ra khỏi nhà tao, tao cưới cho con tao thằng chồng khác. Tao nói là tao làm. Ðừng có than tao không nói trước.

 

Anh con rể ông mặt mũi điển trai nhưng con nhà nghèo, được làm rể nhà giầu chẳng phải làm lụng gì, cô vợ lại có nhan sắc, chỉ ăn với chơi, anh sướng mê mẩn. Anh rất sợ ông bố vợ nên anh làm đúng lời ông dặn. Anh chỉ cho một nửa dzô thôi.

 

Cô vợ anh lúc đầu còn thẹn nên không dám nói gì. Khi quen rồi thấy anh không cho dzô hết cô vừa thở vừa hối anh :

- Cho .. dzô .. hết .. đi.! Cho .. dzô .. hết .. đi.! Sao cứ .. nhắp .. nhắp .. dzậy..? Sao không cho hết dzô .. ?

Anh chồng cũng vừa thở vừa nói :

- Hổng .. được.! .. Hổng .. cho .. dzô .. hết .. được !

- Sao lại hổng cho dzô hết được ?

- Bố biểu không được cho dzô hết. Phải để một nửa ở ngoài, cho dzô một nửa thôi ..!

- Tại sao Bố lại không cho mình cho dzô hết ?

- Hổng biết. Bố dặn tôi kỹ lắm. Bố nói tôi mà cho dzô hết .. Bố đuổi tôi, Bố không cho tôi ở với em nữa, Bố cưới cho em thằng chồng khác .

Cô vợ anh, tức chị con gái ông nhà giầu miệt vườn, tức quá thở hắt ra, rồi chị kêu lên :

- Úi trời ui ..! Ông già ác ôn ..! Ông già mắc dịch ..! Ổng giữ lại một nửa để ổng nhậu hay sao mà ổng không cho người ta đút dzô ? *

 

Chuyện thứ hai dưới đây cũng đặc biệt là chuyện đồng quê Nam Bộ. Chuyện này chỉ có thể xẩy ra ở miền đồng bằng sông Cửu Long, không thể xẩy ra ở nơi nào khác.

 

* Ông già góa vợ, sống một mình ven kinh. Ông bị té vập mồm xuống đường, môi miệng sưng vếu, mấy cái răng còn lại lung lay làm ông đau nhức. Ông ở bờ kinh bên này, con gái ông lấy chồng ở bờ kinh bên kia. Ðau quá, buổi sáng ông ra bờ kinh, nhờ người quen:

- Chị qua bển kiếm con Hai nhà tôi, nói cho nó biết tôi mới bị té. Biểu nó qua nấu cho tôi tô cháo.

Một lúc sau anh con rể ông sang. Anh lội qua kinh, cái quần xà lỏn quấn trên đầu. Qua bờ kinh bên này anh mới mặc quần. Dzô nhà thấy ông già vợ, anh hỏi :

- Ông kêu con vợ tôi qua làm chi dzậy ? Sớm nay vợ tôi nó lấy ghe đi công chuyện. Nghe người ta nói tôi lội qua coi ông có chuyện gì.

Ông già rầu rĩ:

- Bữa qua tao té, đập mồm xuống lộ. Tao kêu con vợ mày qua nấu cho tao tô cháo tao ăn chứ có chuyện gì đâu.

Nhìn mồm ông bố vợ sưng vếu, anh con rể nói:

- Tội hông ! Tôi đâu biết ông té. Tôi mà biết thì trưa nay ông có nồi cháo tôm ngon lành rồi. Hồi nẫy lội qua kinh có mấy con tôm bự bám vào lông dái tôi. Lúc lên bờ tôi lại gỡ ra liệng xuống kinh mất. Nếu biết ông muốn ăn cháo tôi giữ lại nấu cháo cho ông.

Ông bố vợ cay cú đuổi anh con rể về. Ðến trưa chị con gái ông chèo ghe sang. Ông kể cho chị nghe:

- Thằng chồng mày nó thô tục quá. Tao nói tao bị té, răng nhức, ăn cơm hổng được, kêu mày qua nấu cho tao tô cháo. Nó nói lúc nó lội qua kinh có mấy con tôm bám vào lông dái nó, nó gỡ ra liệng đi, nó mà biết tao muốn ăn cháo thì nó giữ tôm lại nấu cháo tao ăn. Mày coi nó nói dzậy nghe được hông ?

Chị con gái ông hứ một tiếng rồi nói :

- Úi trời ôi .. Bố trách thằng chồng tôi làm chi. Nó thô tục lắm. Ðã thô tục nó còn hung dữ nữa. Tối qua nó đi nhậu xỉn về, nó đè tôi ra .. Biểu nó .. nhẹ.. nhẹ.. thôi, nó đâu có chịu nghe. Nó làm dữ quá trời quá đất. Nó làm cho cái của tôi cũng sưng chằm bằm như cái mồm của Bố ! *

 

*****

 

Tháng Bẩy 1976 tôi nằm sà-lim Khu B, Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu. Có thể tôi là anh tù ngu ngốc nhất đời vì, không biết tại sao, tôi yên trí Nhà Tù Số 4 Phan đăng Lưu không có tù nữ, chỉ có toàn tù nam, nên trong hai, ba đêm đầu tiên, nghe tiếng con gái hát những bài Ðôi Mắt Người Sơn Tây, Nắng Chiều, Mộng Dưới Hoa .. vọng vào xà-lim, tôi nghĩ: "... Bọn công an nữ cai tù văn minh quá ta ... Biết hát cả những bài này.. !" Buổi sáng nhìn qua ô cửa gió ra khoảng sân có những dây phơi quần áo của tù, thấy những bộ đồ hoa, tôi nghĩ: "Bọn công an cái ăn bận cũng được quá chứ ..!"

 

Mấy ngày sau tôi mới biết Khu B có ba phòng tù nữ, những phòng tù nữ này ở sau xà-lim tôi nằm nên mới vào tù tôi không biết, những bộ đồ hoa tôi thấy phơi đó là đồ của các em tù. Buổi tối, trước giờ đánh kẻng ngủ, tôi nằm nghe các em tù hát, và nghe những anh tù ở hai phòng tập thể trước xà-lim tôi nói chuyện với nhau.

 

Cửa phòng tập thể khu B là cửa lưới, nhờ cửa lưới nên phòng được sáng, thoáng mát, những đêm mưa lạnh, những đêm cuối năm, người tù trong những phòng tập thể này có thể không ngủ được vì lạnh. Những buổi tối anh em tù ngồi sau những cửa lưới sắt nói chuyện râm ran nghe thật vui. Nằm trong xà-lim bên này đường đi tôi nghe thật rõ tiếng họ.

 

Một tối có anh ra bài toán đố:

 

Sớm mai em đi chợ Gò Công

Em mang đi 20 đồng, em mua 20 đứa.

Con trai ẵm ngửa mỗi đứa 5 đồng,

Con gái chưa chồng 1 đồng 5 đứa.

Hỏi chàng em mua bao nhiêu con trai, bao nhiêu con gái ?

Chàng mà giải được em liền theo không !

 

Bài toán đố đặc biệt Nam Bộ. Anh ra bài toán trạc 35 tuổi, tóc quăn, nước da đen, có vẻ nửa tỉnh, nửa vườn, kể chuyện rất có duyên, anh nói:

- Tôi đố các ông cả hai phòng này giải được. Tôi phải nói trước đây là đố mẹo, các ông dùng toán đại số giải nó là không có được. Các ông cứ tìm đi, tối mai tôi giải.

 

Không ai giải được. Tối hôm sau tôi chờ nghe lời giải, tôi nhớ kỹ lời giải bài đố mẹo ấy. Hai mươi bốn tháng sau tôi được trở về mái nhà xưa, tôi vẫn nhớ lời giải. Tôi kể bài đố cho vợ tôi nghe, nói lời giải. Thế rồi tôi quên, bây giờ, 1977-2004, hai mươi mấy năm sau, tôi nhớ bài đố mà tôi quên bài giải. Chỉ nhớ hình như mua một số em trai, em gái rồi nhưng dư tiền, nhưng thiếu tiền để có thể mua đủ 20 em, phải hai, ba lần bán đi một, hai em trai, bán đi vài ba em gái, lấy một số đồng bạc về, cộng với khoản tiền chưa mua, rồi lại mua một, hai em .., trừ đi cộng lại mấy lần mới ra số 20 đứa con trai, con gái.

 

Ðây là lời giải mấy lời đố của tôi:

 

Le lưỡi liếm đường ngôi trên đầu thấy ngọt.

Liếm, nếm mồ hôi thấy mặn.

Liếm, nếm trái chanh ở bàn tay thấy chua.

Liếm, nếm mắt cá chân thấy tanh.

Ăn bắp chuối, còn gọi là bụng chân, thấy chát.

Trên người con gái đùi non không bao giờ già.

 

Vị quân tải nào trả lời dùm câu hỏi của người phụ nữ Gò Công, tôi cám ơn:

 

Sớm mai em đi chợ Gò Công

Em mang đi 20 đồng, em mua 20 đưá.

Con trai ẵm ngửa mỗi đưá 5 đồng,

Con gái chưa chồng, 1 đồng 5 đưá.

Hỏi chàng em mua bao nhiêu con trai, bao nhiêu con gái?

Chàng mà giải được em liền theo không!

 

 

 

Quí vị có thể đọc qua rồi quên những chuyện tôi vừa kể, với tôi, đó là những chuyện tôi nghe một lần mà nhớ mãi.

 

 

HOÀNG HẢI THỦY

 

(Bai Chuyen)