Father’s Day:
Cha Tôi
(Danny Trinh)
Tác giả là cư dân California. Bài viết của
ông có phần hồi ức thời thơ ấu
rất đặc biệt. Bài gửi đã
lâu, nay được phổ biến nhân mùa
Father’s Day. Mong tác giả sẽ
còn dịp viết tiếp.
***
Tôi vẫn thường gọi người cha ruột
yêu quí bằng nhân xưng đại danh từ
"Ba" ngay từ lúc bé trong gia đình
!
Tôi được nghe kể lại rằng thủa
nhỏ tôi là đứa bé rất èo uột,
khó nuôi. Trong gia đình, anh và chị của
tôi lúc còn bé đều bị bệnh nặng
mà mất sớm. Khi tôi ra đời, ba má tôi
rất lo lắng. Ông bà nghĩ rằng,
ma quỷ đang quậy, nhập vào tôi và
vô cùng vất vả để bảo vệ mạng
sống cho đứa con èo uột.
TRỊ BỆNH MA NHẬP
Một trong những cách để cứu mạng
sống là ba má tôi đã đem hay "bỏ"
tôi ra ngoài đường và nhờ người
ở làng kế bên "lượm" đem về
làm con nuôi. Tôi cũng được xỏ
(Pierce) một lỗ tai bên phải
để đeo một khoen bằng đồng như phụ
nữ, dưới ống chân có mang một
cái kiềng bằng đồng bóng loáng
và ăn mặc quần áo như đứa con
gái. Có lẽ
đây là một cách đánh lạc
hướng "Ma Quỷ về bắt hồn" hay
các thân nhân đã chết trở về
nhà để dẫn các người thân
cùng về bên kia thế giới
với họ, cũng không thể nào nhận ra diện
mạo hay tên họ thật của tôi.
Vì bị bệnh nặng lâu ngày ảnh
hưởng đến thần kinh nên tôi thường
hay bị bệnh "Mộng du" về đêm, một
hiện tượng đi rong chơi trong giấc ngủ,
nhưng rất may là tôi không có đi
trên mái nhà hay trên các ngọn cây
trong đêm tối. Mộng
du là một hiện tượng bệnh về
thái thức, vì Vô thức đẩy mạnh
Thức năng khiến hồn hành động theo vô thức; khi thức năng mạnh
thì thể xác không còn là vật nặng
nề nữa. Do
đó, thêm một cách khác mà ba
má tôi hy vọng cứu và phục hồi
trí nhớ là khắc (xâm) trên trán
(Tattoo) và trên cánh tay hình Thập tự rồi
đem tôi "ký bán" như ký giấy
bán một món đồ gì, nhưng thực
tế là đem tôi gởi cho một chùa trong
làng trông nom. Ông bà nghĩ rằng, ma quỷ
đang quậy, nhập vào tôi và nó sẽ
không dám đến chùa mà "lộng
hành". Vì thế,
mỗi ngày, tôi được ngồi dưới
một Đại Hồng Chung (Chuông đồng to lớn)
treo cao cách đầu của tôi một mét
và luôn có một vị sư tụng kinh
gõ chuông cầu nguyện được phục hồi
trí nhớ; làm như thế để lỗ tai
của tôi lúc nào cũng nghe tiếng
chuông ngân vang hòa lẫn tiếng tụng kinh
ê-a của vị sư trụ trì. Lời kinh và tiếng
vang của Đại Hồng Chung ấy có một uy
lực để "trục" hay xua đuổi con ma
nào đó đang quấy phá trong tâm
trí và trả lại
"linh hồn thơ ngây" của tôi.
Đến nay, các dấu khắc (xâm) vẫn
còn trên người và lỗ tai tôi vẫn
còn có thể "đeo" hay mang các đồ
trang sức phụ nữ; đây cũng là một mode của
nhiều bạn trẻ thời đại hiện nay;
ngoài ra, tôi có cảm tưởng tiếng
chuông ấy vẫn còn vang vọng đâu
đây trong tiềm thức như để nhắc nhở
tôi luôn tỉnh và thức giác lý
đạo. Kể từ
ngày ấy, linh hồn tôi đã thực sự
đã được "giao lại" cho nhà
chùa như một hình thức được
qui-y cửa Phật; tôi là đứa con của
nhà chùa, một chủng tử của Phật,
là Phật tử. Xin
cảm ơn ba má đã cho con hạt giống từ
bi ngay từ thời thơ ấu !
BỆNH THƯƠNG HÀN
Ông nội tôi là một thầy thuốc
bắc (Đông Y sĩ) và có tiệm bán
thuốc nên đã chẩn bệnh và "hốt"
cho tôi uống hơn hai trăm (200) thang thuốc gia
truyền để trị bệnh, ngoài ra còn
thêm những thứ sâm nhung ... bổ dưỡng
quí giá đắt tiền trong ngành nghề
mà ông biết. Ngày nào cái "siêu đất"
dùng để nấu thuốc cũng ở trên bếp
than nóng cho các "nước nhất, nhì
và ba". Cứ ba chén nước
sắc còn lại một chén thuốc; tôi phải
cố gắng nhắm mắt, bịt mũi để uống
hết chén thuốc đắng ròng rã gần
một năm dài.
Thuốc Bắc quả có công hiệu về
lâu về dài cho lục phủ ngũ
tạng vì thế sức khỏe của tôi đến
ngày hôm nay dù đã từng hao phí rất
nhiều khi còn trai trẻ và trong các trại
tù lao động của Cộng Sản, nhưng so với
người cùng tuổi thì tôi vẫn
còn khỏe hơn nhiều người.
Ngoài ra, ba má tôi cũng đưa
tôi đi bác sĩ để khám và trị
theo Tây- Y và được biết
đó là căn "bệnh thương
hàn". Đầu thập niên
năm mươi (40- 50), trình trạng Y tế
phòng ngừa và chẩn đoán bệnh cũng
như thuốc men trị liệu còn giới hạn,
thiếu thốn, nhất là ở vùng nông
thôn Việt Nam.
Tôi còn nhớ là đã được
đi lên tỉnh để khám bệnh và
chích thuốc chỉ có một lần mà
tôi cảm thấy khỏe và hết bệnh,
nhưng tôi cũng không quên cái cảm
giác đau ở mông cho lần chích thuốc
đầu tiên vào lúc 5 tuổi tại
phòng mạch của ông ta. Hình ảnh không gian
phòng mạch, cô y tá, vị bác sĩ
và cả tiếng khóc của tôi khi bị
chích thuốc đau năm nào cũng chưa phai
nhòa trong ký ức ! Không biết là tại
ông bác sĩ này giỏi, "mát tay"
hay là cái duyên may đã làm cho
tôi hết bệnh.
SỐNG XA NHÀ
Tôi không tin lắm vào "Số mệnh"
hoặc sự khắc kỵ của người con với
cha mẹ như thế nào, nhưng đúng
là ngay từ nhỏ tôi đã không
được sống với
ba má và các em của tôi một cách
liên tục.
Khi bệnh thương hàn vừa thuyên giảm,
ba má lại gởi tôi sang ở nhà người
bác để tiếp tục uống thuốc Tây
(mặc dù hai nhà ở sát vách) và
nhờ các anh chị (con người bác) chăm
sóc. Sau hơn một
năm, ngoại tôi ở xóm trên (cách
nhà tôi 500 mét) đem tôi về ở chung với bà. Tôi còn nhớ là
bà thường cho tôi ăn
cơm gạo lức với muối mè, hoặc ăn
với nhiều tép tỏi sống và tôi cũng
không hiểu ăn như vậy để trị bệnh
hay là đó là cách ăn uống của
bà tôi. Mỗi buổi
tối, bà thường hay dẫn tôi đến
các am trong làng để đọc kinh và lạy
Phật. Ông ngoại
tôi bị Việt Minh sát hại, nên bà
ngoại tôi phải sống âm thầm một
mình với câu kinh tiếng kệ; các cậu
và dì của tôi đều có gia
đình ở các tỉnh xa duy chỉ có
má tôi là ở gần nhưng không ở chung nhà.
Ngoại tôi lúc ấy vào
khoảng 60 tuổi, luôn trầm lặng, hiền từ
ít nói.
Tôi không thể nào quên hình ảnh
bà hằng đêm ngồi trên cái ghế ở
giữa trời để trì kinh, mắt khép lại,
miệng thì thầm niệm "Nam Mô A Di
Đà Phật" lâm- râm và trên tay
lúc nào cũng có xâu chuỗi Bồ Đề
màu nâu bóng loáng để lần từng
hột. Khuôn mặt
bà trông rất phúc hậu, miệng bà nhỏ
và túm lại để thấy cái mũi cao
và dài; đầu bà không để
tóc và được choàng một cái
khăn nâu, có lần tôi đưa tay sờ
trên đỉnh đầu bà thì thấy một
lỗ trũng sâu ngay tại huyệt Bách Hội,
tò mò hỏi thì bà chỉ cười
mà không giải thích.
Sự lưu lạc thời thơ ấu
của tôi vẫn chưa chấm dứt, sau nhà
ngoại, tôi lại được "thuyên chuyển"
đến nhà ông bà nội để
giúp đỡ ông đang bị bệnh. Ông
cố nội tôi gốc người Quảng
Đông bên Trung Hoa sang Việt Nam lập nghiệp
vào những năm đầu thế kỷ 19; Ông
đã chọn Nại là nơi an cư lạc
nghiệp cho gia tộc họ Trình. Nại quả thật
là nơi có phong cảnh hữu tình, có
dòng sông êm đềm thơ mộng mang theo
tính biển mặn của Đại Dương
đi sâu vào đầm Nại rộng lớn, một
nơi có nhiều tôm cá, hải sản ...
nuôi sống nhiều ngư phủ của các
vùng chung quanh là Tri Thủy, Phương Cựu, Hộ
Diêm, Tân An, Khánh Hội ... ngoài ra, Nại
được bao bọc che chở bởi các
dãy núi thấp phía Bắc như núi
Đá Chồng, Cà Đú, Tri Thủy, Tân
An; phía Tây là các cánh đồng
phì nhiêu mầu mỡ tiếp giáp các
vùng Hò- Rò, Nại Giữa; về hướng
Nam là đường lên tỉnh Phan Rang. Lưu
thông tiện lợi, không khí mát mẻ,
đất đai mầu mỡ, địa lý thuận
tiện có lẽ là những lý do mà
ông cố nội tôi chọn Nại là quê
hương thứ hai của ông.
Đến ở nhà ông bà
nội, trước tiên là dịp để
tôi giúp ông trong việc đi đứng, vệ
sinh, sau đó, cũng là cơ hội để
tôi học hỏi được nhiều cách
bào chế thuốc Bắc tại nhà. Thuốc
Bắc là những dược phẩm từ các
lá, rễ cây thuốc được phơi
khô từ bên Trung Quốc chở sang ViệtNam
và các tiệm thuốc Bắc mua về cắt nhỏ
cho dễ cân đo, đóng gói; một số
khác thì được biến chế như
tán nhỏ, nấu thành các cây thuốc tễ
... mà chúng ta thường hay gọi là
"Cao đơn hoàn tán".
Sau khi ông nội tôi mất, tôi được
trở về sống với cha mẹ cũng chỉ
có thời gian ngắn từ năm lớp Đệ
Thất đến hết năm Đệ Ngũ (Từ lớp
7 đến lớp 9) thì được ba cho đi
Sàigòn học. Tôi trọ học tại nhà của
người cậu, ở khu Bà Chiểu. Ba tôi đã đặt
lòng tin hoàn toàn vào tôi ngay từ
lúc ấy ! Tôi muốn
ghi danh học thêm môn nào cũng được
và toàn quyền sử dụng tất cả
món tiền mà ông cho hằng tháng. Không phụ lòng mong
đợi của ba má, tôi đã cố gắng
học và còn tận dụng tất cả thời
gian để học nhạc, học đàn Guitar, học
võ Thái Cực Đạo, học thêm Anh
văn và Toán Lý Hóa song song với
chương trình Trung học. Kết quả kỳ thi Trung Học
Đệ Nhất Cấp, tôi đã đạt
được xếp hạng bình thứ, một hạng
khá cao vào thời điểm ấy; đó
là một điều đã làm cho ba má
tôi vui và hài lòng nhất tại quê
nhà.
Sau bốn năm xa nhà, tôi trở về
Phanrang học để thi tiếp Tú Tài 2 trong
hai năm và sau đó tôi vào lại
Sàigòn để ghi danh vào Đại Học
Luật khoa. Nhưng
lúc ấy có lệnh Tổng Động Viên
của Bộ Quốc Phòng nên tôi phải
vào quân đội vào năm 1969. Những năm tháng trong quân đội
càng làm cho ba má tôi lo lắng nhiều
hơn, nhất là những lúc chiến sự
nóng bỏng.
SAU THÁNG TƯ 1975
Sau khi cộng sản chiếm trọn miền Nam
năm 1975, tôi là một trong số hàng triệu
người người tù không có bản
án, lao động khổ sai, ăn
uống thiếu thốn, bịnh tật vì không
đủ thuốc men chữa trị. Tuy trong cảnh khó
khăn, gia đình tôi cũng cố gắng
gói ghém bằng tất cả "cây nhà
lá vườn" để đi "thăm
nuôi" tôi.
Ngày ra tù gần cuối năm 1982, tôi
được trở về nhưng giấy ra trại lại
không cho ở Sàigòn vì hàng chữ "trục
xuất khỏi thành phố" và nếu
tôi trở về nơi quê quán, ba tôi
nói, "nguy hiểm con có thể bị địa
phương trù dập, trả thù", do
đó tôi đành phải sống không
"Hộ Khẩu" nơi Sài Gòn, tha
phương cầu thực cho đến ngày rời
khỏi ViệtNam.
Khi đi Mỹ theo chương
trình định cư tị nạn, tôi nghĩ rằng
chắc mình sẽ không còn cơ hội để
về quê hương thăm lại ba má, các
em và bà con thân bằng quyến thuộc của
mình. Đến nay,
đã hơn mười năm định cư tại
Mỹ, một đất nước văn minh và kinh
tế phồn thịnh nhất thế giới, nhưng
riêng tôi vẫn chưa có được một
cuộc sống ổn định tại xứ người. Ba má tôi thường
liên lạc qua điện thoại và ông
nói với tôi rằng, "Con đừng có
lo lắng nhiều cho ba má và các em; con
hãy ráng lo cho gia đình con để có
một cuộc sống vững vàng trước
đã ..."
Hằng ngày, ba tôi tuy đã gần 80 tuổi
nhưng ông vẫn còn đạp xe đạp ra
bãi biển Ninh Chữ gần nhà để tắm
biển cùng các bè bạn của ông trong
làng, sau đó về nhà ăn cơm trưa
và nghỉ ngơi; buổi chiều thì ông
đi bộ từ nhà đến nhà người
cô của tôi (người chị của ông)
thăm viếng, rồi ông tiếp tục đi ngang
ngôi chợ trong làng để đến các
nhà bạn bè ông và mãi chiều tối
thì ông đi bộ về nhà cho cơm tối.
Thình lình, một đột biến
đã xẩy ra, ba tôi không hiểu vì sao
đã uống "lộn" chai dầu hôi
(Diesel) mà tưởng rằng chai nước lọc
để trên bàn. Tưởng sẽ
qua, nhưng hai ngày sau, chất độc thấm
sâu vào gan phổi ... làm ông nóng sốt
mê man và khó thở. Gia
đình tôi phải đưa ông vào bệnh
viện tỉnh Phan Rang để cấp cứu.
Được tin cấp báo, lòng tôi
đau thắt nhưng vì một số trở ngại,
không thể tức khắc bay về
quê nhà chăm sóc ông. Sau ba ngày bị hôn
mê, ba tôi được cứu tỉnh, rời khỏi
bệnh viện, nhưng sức khỏe ông ngày một
xấu đi, ăn uống rất
ít, giảm trọng lượng cơ thể nhanh,
đi đứng rất khó khăn.
Khi tôi thăm hỏi, nói chuyện qua điện
thoại, mặc dù ba tôi đang bệnh nặng,
ông vẫn tỏ ý không muốn tôi về
nước mà chỉ
mong chính ông sẽ có dịp "đến
Hoa Kỳ chơi dù có chết nơi ấy cũng
không sao". Nghe ông nói, tôi ráo riết
xúc tiến thủ tục bảo lãnh ba tôi
sang Hoa Kỳ để thăm các con cháu,
nhưng ba tôi đã không thể chờ đợi
thêm nữa.
Đứa cháu gái (con gái
lớn của em gái tôi) trên đường từ
nước Mỹ về với sứ mạng của gia
đình là sẽ tổ chức bữa tiệc
chay để mừng ông được "Đại
thọ". Ngày cháu về, thấy
ông đang khỏe mạnh trở lại nên
má tôi và một số các em đã
thuê xe cùng đi
Sài-gòn đón cháu từ Mỹ về. Không dè khi xe
đón cháu về đến Phan-thiết
(cách Phan-rang 150 kí lô mét) thì ba
tôi ở nhà đã quá mệt mỏi
và không thể chờ đợi lâu thêm,
nên ông có nói một câu bất hủ,
"Về thì kệ mụ nội nó !"
rồi ra đi một cách êm ái trên tay
các em của tôi, một giấc ngủ nghìn
thu vĩnh biệt cõi trần.
VĨNH BIỆT BA
Ba tôi mất là một mất mát to lớn
cho gia đình chúng tôi !
Má tôi sẽ cô đơn khi vắng bóng
ông, các em tôi thiếu đi một người
cha nhân ái, các cháu tôi thiếu mất
một người ông đáng kính, trong tộc
họ thiếu một người trưởng tộc;
bà con, bạn bè, hàng
xóm, láng giềng và làng xóm vắng
bóng một người mà họ thường
kính mến. Quả thật,
khi thấy số người đông đảo đến
thăm viếng thắp hương cầu nguyện vong
linh ba tôi được siêu thoát, tôi mới
thấy được cái tình hay ơn nghĩa
mà họ dành cho ba tôi ! Một đại
diện đã đọc điếu văn và kể
những "công đức" của ba tôi đối
với làng xóm.
Trước 1975, ba tôi đã từng
giữ chức hội trưởng bóng tròn nhiều
năm trong làng. Là người gây dựng tinh thần thể
dục thể thao cho làng xã, chính ba tôi cũng
đã đoạt huy chương bơi lội trong cuộc
thi cấp tỉnh. Ông giữ chức Hội trưởng hội
phụ huynh học sinh tiểu học, có công
đóng góp và xây dựng thêm nhiều
phòng học cho các học sinh. Thời chiến
tranh, ông đảm trách chức vụ trưởng
ban thông tin dân vận xã Khánh Hải, một
công việc rất nguy hiểm đến tánh mạng
cho ba tôi ở những vùng nông thôn. Ba tôi cũng là
người lãnh trách nhiệm trông coi việc
trùng tu và tổ chức lễ hội cho ngôi
đình làng Dư Khánh và chùa
Ông trong làng ... Làng thì có
đình làng; một làng có nhiều
xóm như xóm trên, xóm dưới, trong,
ngoài và xóm giữa; mỗi xóm thì
có chùa và miễu thờ nhiều vị thần
... ba tôi là một trong những người
có công xây dựng, tu bổ nhiều nhất
cho các lăng miếu này, ngoài ra, ba tôi
còn có tài làm ông "Mai," như
Ông Tơ Bà Nguyệt tại thế cho nhiều cặp
vợ chồng trong khắp xóm làng.
Thật đáng tiếc là tôi
đã không có mặt trong giờ phút
lâm chung của người cha
già yêu quí.
Tôi rất ân hận
vì không làm tròn những ước vọng
trước khi mất của ông như, không
đưa được ông sang Mỹ. không thu
xếp được cho các cháu nội, ngoại
được ở trong vòng tay của ông.
Thưa Ba, Ba đã ra đi nhưng những lời
ba dạy về đạo lý luôn thấm sâu
trong huyết mạch, xương cốt của con.
Danny Trinh
(Sưu Tầm Liên Mạng chuyển)