Từ
Chiếc Quần Jeans Ở Wal Mart
(Trương Tấn
Thành, WA)
Tác giả là
cư dân Lacey, Washington State, tốt nghiệp MA,
ngành giáo dục năm 2000, từng là
nhà giáo trong ban giảng huấn tại trường
dạy người da đỏ và giảng viên tại
Đại học cộng đồng SPSCC, Olympia, WA.
Ông là một tác giả rất nhiệt
thành đóng góp bài vở cho giải
thưởng Viết Về Nước Mỹ và
đã nhận giải thưởng danh dự Viết
Về Nước Mỹ năm 2005. Bài mới của
ông chuyện về một chung cư, với lời
ghi: Để tưởng nhớ tới
những lao công Việt Nam trong hãng xưởng
Đại Hàn và Đài Loan.
Chắc quý vị
không lạ gì những chiếc quần jeans mang
nhãn hiệu nổi danh như Levis, Wranglers... trong
các tiệm bán quần áo của Mỹ
này nhưng chắc ít ai biết về cuộc
đời và xuất xứ của tôi như thế
nào. Xin quý vị bỏ ra vài phút rỗi
rảnh để nghe tôi kể về chuyện đời
mình.
Tôi được
thành hình tại công ty quần áo
Liên Phương ở một thành phố nhỏ
của tỉnh Quảng Châu, xứ sở của Mao Xếnh
Xáng. Chủ nhà may này là một trưởng
đồn công an về hưu lập ra năm hai
ngàn lẻ ba lẻ tư gì đó. Thời kỳ
cởi mở khuyến khích việc làm ăn
dưới thời của ông Đặng Tiểu
Bình. Hắn ta quản trị hảng may y như hồi
hắn còn là công an vậy ! Xin tiếp tục
nghe tôi kể rồi quý vị sẽ biết
như thế nào. Bây giờ xin nói về chị
Liễu Huê, người đã góp phần
vào việc ra đời của tôi.
Chị Huê năm
đó chừng 16 tuổi, con của một gia
đình làm ruộng ở một vùng quê
hẻo lánh. Vì cày cấy quá khổ cực
chị xin cha cho lên tỉnh để kiếm việc
làm vừa nuôi thân vừa giúp gia
đình. Cha chị đồng ý và cho chị
số tiền ông dành dụm khoảng chừng
trăm đồng nhân dân tệ để
làm lộ phí. Sau mấy ngày đường
lặn lội, mò đường hỏi lối,
lên đò xuống xe, chị tới được
cổng của hãng Liên Phương. Sau khi
được người thơ ký nói qua về
điều lệ và cách làm việc, giờ
giấc làm có thể hơn mười hai tiếng
mỗi ngày tùy theo nhu cầu giao hàng của
hảng, những thứ mà chị chẳng cần
để ý, chị được đưa vào
khu ở của nhân công.
Khu chung cư của
công nhân ở giống như trại tỵ nạn
của người Việt Nam vượt biên ở
đảo HongKong chia làm hai tầng và ngăn ra
thành từng ô vừa một chỗ ngủ bằng
những tấm màn vải. Có một cầu
tiêu chung và một nhà tắm chung. Sáng
đúng giờ phải ra cà thẻ để lấy
giờ, trễ giờ cuối tháng bị trừ tiền.
Khi làm việc thì tên chủ theo dõi
nhân công qua máy quay phim đặt ở khắp
nơi làm từ văn phòng của hắn.
Công việc được phân cho chị là cắt
những "râu" chỉ tua của quần Jeans
đã thành hình. Một cái quần
như vậy tính ra chị được trả hai
mươi bốn xu tiền đô. Mỗi tháng
tính ra tiền công chỉ được có một trăm
đô la gì đó. Cắt xong cái núi quần
chồng chất trước mắt của chị cũng
phải hơn mười hai tiếng đồng hồ.
Đồ ăn ở hãng nấu cho công nhân
quá tệ làm chị nhớ và rất
thèm thức ăn mà chị nấu ở
nhà. Phòng ăn thường chật cứng
nên chị và cô bạn nằm chung phải
đem thức ăn về phòng ngủ ăn. Chị
thường hay có thói quen viết nhật ký
để ghi lại cảm nghĩ của mình. Trong
đó chị có viết là để
tìm một lối thoát khỏi gánh nặng của
công việc hàng ngày chị để
trí tưởng tượng biến mình
thành một nữ hiệp võ công và
phép thuật siêu phàm tung hoành ngang dọc
trên chốn giang hồ. Chị ước mình
được trở thành nữ hiệp đó
để biến con mẹ đốc công đứng
đằng sau chị đang làm khó dễ chị
thành một "người nước
đá" mà con mắt cú vọ của mụ
vẫn bị mở trao tráo suốt đời cho
đỡ tức ! Có lần quá chán
ngán công việc, chị và cô bạn
làm chung trốn ra ngoài phố để đi
ăn vặt, khi về hai người thấy mình bị
ghi vào sổ là vắng mặt nửa ngày !
Trong kỳ giao hàng vừa
rồi hãng Liên Phương giao trễ nên
đại diện của Wal Mart ở Mỹ nói sẽ
không đặt hàng nữa. Chuyện này
làm cho tên chủ lo sợ ra mặt. Trong kỳ họp
mới đây hắn chấp nhận giao hàng với
giá thấp hơn trước. Có nghĩa là
hắn sẽ bớt lương công nhân và
tăng giờ làm lên để giao cho kịp thời
hạn ! Mọi người làm việc trối chết.
Chị ngủ gục luôn trong giờ nghỉ rồi
thức dậy làm tiếp nữa. Cách ngày
giao hai ngày mọi người làm hai bốn
trên hai bốn ! Trưa bữa đó chị lại
bị đau bụng nên nằm gục tại chỗ
làm. Cuối cùng hàng cũng được
giao đúng hẹn. Tên chủ hài lòng,
cười toe toét. Mọi người hớn hở
chờ lãnh lương vì đã cuối
tháng ... nhưng
Ai nấy đếu chưng hửng
sao chẳng thấy tên chủ đá động
gì tới lương lậu gì cả. Mọi
người kéo lên văn phòng hắn
thì hắn mở cửa ra và nói rằng
vì chưa nhận tiền giao hàng nên chưa
trả lương cho họ được ! Nhiều
bà nhiều cô nổi nóng la hét thì hắn
nói có la cũng không có tiền ! Khi về
phòng chị hỏi cô bạn tại sao không
thưa hắn lên bộ lao động. Cô bạn
trả lời hắn là cựu công an quen lớn
nhiều nên hắn chỉ cần gọi một
cú phone là đâu vào đó ! Mỗi
lần có phái đoàn thanh tra lao động
đến hắn ra lệnh phải nói tốt về
hãng và về đồ ăn chỗ ở cho
công nhân của hãng. Chị chỉ biết lắc
đầu buồn bã.
Đến nước
này thì họ không sợ nữa và
làm reo không chịu làm việc. Hơn nữa
lúc đó đã gần Ba Mươi Tết.
Cuối cùng tên chủ phải chịu thua. Mọi
người được lãnh lương để
về quê ăn Tết. Rất buồn là chị
không về quê được vì sau khi trừ
tiền ăn ở, tiêu hành ớt tỏi, chị
không có đủ tiền để về quê
và tiền xe trở lại. Ngày Tết chị
đứng một mình buồn ra nước mắt
nhớ về quê nhà và những tiệc
tùng ngày Tết của quê mình. Đứng
trong hành lang vắng tanh người, lòng buồn
tái tê, chị hướng mắt nhìn về
phía quê nhà. Chị cố gắng an ủi
mình là dù sao mình cũng để
dành tiền được để giúp cho em
gái của mình lên học trung học.
Có một hôm bỗng
chị nẩy ra ý định viết một lá
thư rồi bỏ vào túi một cái quần
Jeans được đóng thùng qua Mỹ để
có ai đó bắt được đem ra đọc
cho biết. Trong lá thư đó chị viết:
Tôi tên là Liễu
Huê, nhân công hãng may ở Trung Quốc,
người đã cắt chỉ cái quần
này để gởi qua xứ khác bán.
Chúng tôi làm việc rất khổ cực
và nhiều giờ, sống chui rúc để
làm được những cái quần đẹp
đẽ này. Khi nhận được những
cái quần này xin biết rằng đây thực
sự là mồ hôi và nước mắt của
chúng tôi. Vài lời xin bày tỏ nỗi
lòng cùng ai đó.
Tại kho hàng của
Wal Mart ở thành phố Laceỵ Sáng hôm
đó đến phiên Lisa mở những kiện
hàng quần áo gởi từ China qua. Lisa cắt
dây mở họp tuôn đống quần jeans mới
tinh đã đóng hiệu ra sàn kho. Trong
lúc sắp lại chồng quần, tình cờ
Lisa thấy một mảnh giấy là lạ rớt
ra. Cô mở ra thì chỉ thấy toàn chữ
Hoa ngoằn ngoèo. Cô bỏ vào túi
mình rồi làm cho xong công việc và
nói thầm sẽ đem cho anh làm chung gốc Hoa
tên Lee để nhờ anh ta đọc.
Trong giờ giải lao
Lee đọc lá thư cho Lisa nghe. Nghe xong mặt Lisa bỗng
trở nên thật buồn. Nàng nhìn
đám quần jeans treo bán trong tiệm bằng một
cặp mắt khác, không còn như lúc
xưa nữa.
Trương
Tấn Thành
(Bai Chuyen)
