Tôi Đi Mỹ
(Sao Nam Trần
Ngọc Bình)
Tác giả đã dự thi viết
về nước Mỹ từ 2002. Ông là cựu
sĩ quan VNCH, cựu tù chính trị, đến Mỹ
theo diện HO và hiện định cư tại Greenville SC. Bài viết mới của
ông kể lại tâm tình của người
tù chính trị một
thời nói với
nhau trong trại tù CS
"Đây là Mỹ bỏ tù mình
chớ CS sức mấy" và cùng nhau chờ ... "Mỹ sẽ
đón mình".
*
Vâng, đúng rồi, muốn nói gì
thì nói, tôi chỉ là Mỹ giấy
mà thôi vì tuy rằng tôi có quốc tịch
Mỹ, mang thông hành Mỹ thế nhưng tâm
hồn tôi vẫn là Việt Nam. Thế nhưng
trước khi là "Mỹ giấy" tôi cũng
đã trải qua những năm tháng tù
đày, đói khổ làm bạn với những
năm tháng đầy cay đắng, nhọc nhằn.
Năm 76, khi tù ở Yên Bái, lúc
mà sự thất vọng lên đến tột
đỉnh, anh Tuấn, bạn cùng khóa, nói
với tôi:
- Bình à, cậu ráng mà giữ sức
khỏe, đây là Mỹ bỏ tù mình chứ
Cộng sản sức mấy ! Nghe tôi đi, Mỹ sẽ
đón mình qua Mỹ sống mà !
Nghe anh Tuấn nói tôi tròn con mắt ngạc
nhiên vô cùng trước ý kiến "kỳ
lạ" này của anh bạn thân cùng một
khóa Thủ Đức nhưng lớn hơn tôi lối
10 tuổi lận.
Việt Nam Cộng Hòa là Đồng Minh của
Mỹ thế nhưng là Đồng Minh của Mỹ
thì nguy hiểm vô cùng đúng y như
ý kiến của Tổng Thống Pháp Charles De
Gaule. Tôi không còn nhớ nguyên văn
nhưng đại ý ông ta nói là đồng
minh của Mỹ cũng như làm bạn với
sư tử, có ngày sư tử sẽ ăn thịt
bạn mình, là kẻ thù của Mỹ đỡ
nguy hiểm hơn. Rõ ràng là con cọp Mỹ
đã ăn thịt bạn Đồng Minh Việt Nam
Cộng Hòa khi ép Việt Nam Cộng Hòa
ký hiệp định Ba Lê mà không
đòi phía Bắc Việt phải rút
quân xâm nhập về Bắc như hiệp định
Genève năm 1954 đã buộc Việt Minh phải
rút hết lực lượng từ vĩ tuyến 17
ra Bắc. Điều này Việt Nam Cộng Hòa
đã cực lực phản đối khiến con
sư tử Mỹ gầm gừ nhắc khéo coi chừng
tao ăn thịt mày như tao đã làm trong
quá khứ. Không những thế sau đó
còn bồi thêm một đòn chí tử nữa
là cắt viện trợ quân sự lẫn kinh tế
khiến Việt Nam Cộng Hòa phải sụp đổ.
Tôn trọng ý kiến của anh tôi
không phản bác lại mà chỉ im lặng
để bày tỏ sự không đồng ý
làm anh hơi quê, nên anh hỏi lại tôi:
- Thế cậu không tin tớ à ?
Làm sao mà tin được ? Khi thân bại
danh liệt vì nhát gươm đâm sau
lưng chiến sĩ của người bạn "Đồng
Minh" còn rành rành ra đó khiến cho
Việt Nam Cộng Hòa bị thất trận và
nay chúng tôi bị tù đày nơi rừng
thiêng nước độc này. Thế mà nay
anh bạn tôi lại nhắc đến việc Mỹ
"cứu" chúng tôi ra khỏi chốn lao
tù của Cộng Sản thì đó chẳng
phải là điều mơ tưởng hão huyền
đó sao ?
Trong hoàn cảnh tù đầy khốn khổ
này làm tôi nhớ lại dĩ vãng
êm đẹp trước đây. Vâng, trước
đây chỉ lối một năm thôi tôi
đã từng mặc bộ đồ nhà binh
có hồ ủi thẳng nếp, cổ áo đeo
ba mai vàng lấp lánh, ngày ngày đến
Trường Sinh Ngữ Quân Đội làm nghề:"gõ
đầu người lớn". Những người lớn
này đều là sĩ quan ở các
đơn vị về học Anh Ngữ để lên
đường du học Mỹ về những ngành
chuyên môn do mình phụ trách.
Trong nghề dạy học này tôi luôn
luôn nhận được sự kính mến của
những học viên trạc tuổi với tôi
vì người Việt ta vốn vẫn có truyền
thống tôn sư trọng đạo và luôn
luôn được các học viên gọi
là Thày chứ không phải bằng cấp bậc
đeo trên cổ áo. Đến đây,
tôi xin ra ngoài lề một chút, Quân Đội
ta hồi đó có lẽ chỉ có ngành
Quân Y và Giảng Viên Trường Sinh Ngữ
Quân Đội là được ưu ái gọi
theo chức năng mà mình phụ trách
là Bác sĩ và Thày mà thôi
còn các ngành khác trong Quân Đội
thì cứ theo cấp bậc mà gọi. Bây giờ
tự nhiên bị bắt, bị tù, không biết
ngày nào ra, vừa bị cái đói
đì đến ê ẩm cả người, vừa
bị CS đì bắt lao động khổ sai đến
mờ cả mắt thử hỏi làm sao mà tin
được lời nói của anh bạn già
cùng khóa cơ chứ. Số phận những
người tù như chúng tôi có lẽ
còn khổ hơn cuộc đời của người
hành nghề cái bang vì họ ít nhất
còn được tự do tuy rằng bị
đói và không có một mặc cảm
nào về sự suy vong của đất nước.
Lúc đó, có lẽ chỉ có một
mình anh Tuấn mới có "cái nhận
định" lạ đời đến mức
làm tôi bàng hoàng về sự ngây
thơ hết ý này. Có thể, có anh em
khác cũng có ý kiến như anh nhưng
vì không thân, không cùng khóa với
tôi nên tôi không được nghe nói
chăng ?
Đến lúc về Trại tù Nam Hà,
vào năm 79, và 80, tôi lại nghe phong thanh về
chuyện chúng tôi sẽ được người
Mỹ bốc sang sống ở Mỹ nữa, do sự tiết
lộ của một số cai tù trong trại khi ngồi
nhâm nhi ly cà phê của tù "chiêu
đãi" vào mỗi sáng chủ nhật hay
khi ở ngoài hiện trường lao động. Người ta nói
"Rượu vào thì lời ra " không
có rượu vào thì đã có
cà phê vào, thì tự nhiên để
đền đáp, các cai tù đã
tìm cách trả nợ cái miệng của
mình bằng cách, chúng tôi chẳng cần
đánh mà muốn đánh cũng không
được, tiết lộ cho chúng tôi biết
là người Mỹ, sau khi đã thỏa thuận
được với nhà cầm quyền CS, sẽ
để chúng tôi qua Mỹ định cư. Thật
là chẳng ai đánh mà cũng khai. Lần
này thì do chính mấy anh cai tù nói. Vậy
thì có tin được hay không hay là
nên bỏ ngoài tai giống như hồi còn ở
Yên Bái khi nghe anh Tuấn nói. Thật là
phân vân vô cùng, thôi thì cứ chờ
xem.
Nhưng qua Mỹ bằng cách nào, từ
trong nhà tù hay tha về rồi mới đi Mỹ,
chúng tôi tự hỏi và không tìm thấy
câu trả lời. Ngay cả: "mấy anh
chèo", tục danh của mấy anh cai tù
mà chúng tôi vẫn thường gán cho họ,
cũng mù tịt luôn.
Có nhiều lời đồn đãi dĩ
nhiên là không biết do từ đâu.
Nào là cái giá mà nước Mỹ
phải trả cho nhà cầm quyền CS tính theo
đầu người mỗi chúng tôi là nhiều
ngàn Mỹ kim tiền nuôi ăn chúng tôi
hơn 5 năm trời.
Nào là chúng tôi sẽ rời khỏi
Việt Nam
từ nhà tù chứ không được về
nhà đoàn tụ với gia đình.
Nào là gia đình vợ con của
chúng tôi sẽ qua sau vì nội cái số
tù không thôi cũng quá đông rồi
làm sao Mỹ chở đi cho hết dù là bằng
tàu thủy như cuộc di cư năm 1954 v.v ..
và ...v..v..
Có anh quá thương vợ, con thì lại
nói là nếu mà từ nhà tù
mà được đi trực tiếp qua Mỹ bỏ
vợ, bỏ con lại ở Việt Nam thì sẽ không
đi.
Có anh thì lại cho rằng cứ đi
đã, chuyện gia đình tính sau vì dễ
gì CS để cho mình ra đi một cách
thơ thới hân hoan và nhất là đi Mỹ
đâu phải là chuyện dễ dàng, nếu
được đi là đi liền.
Có anh còn cho ý kiến là phải
đi ngay vì bản chất CS là lật lọng,
nếu không đi liền họ thay đổi
không cho đi nữa thì chỉ có húp
cháo rùa.
Nếu cứ nghe các tin đồn và
bàn tán của anh em thì cứ tưởng
như chuyện đi Mỹ sắp thành sự thật
nên một không khí hân hoan lan tràn khắp
trại tù cùng lúc với tâm trạng e
dè tuy có cho rằng chuyện đi là có
thể có nhưng chưa biết lúc nào sẽ
xẩy đến. Trước những lời đồn
đãi như thế mà không làm sao kiểm
chứng được nên khi anh Đ. đi quyên
tiền để mua một cái radio hầu có
thêm tin tức để xác minh thì anh em đều
kẻ ít, người nhiều đóng góp một
cái rụp. (Anh Đ.hiện đang định cư ở
San Jose, CA)
(Mời bạn đọc đọc bài:" Bạn
trong tù cải tạo" cùng tác giả, cũng
được đăng trên vietbao on line) .
Thế rồi, chúng tôi cứ sống cuộc
đời tù chẳng biết lúc nào ra, rồi
chuyện đi Mỹ cũng chẳng thấy đâu rồi
lại chìm dần vào quên lãng.
Đến cuối năm 80 chúng tôi
được Trại cho biết Đảng và
Nhà Nước ta: "lại quan tâm" đến
chúng tôi nên sẽ cho chúng tôi về Nam
để tạo điều kiện cho chúng tôi học
tập tốt hơn và gần gia đình hơn
! Lại một màn tạo điều kiện dối
trá nữa y như hồi ra Bắc lúc cập bến
tại Hải Phòng chúng tôi cũng được
tạo điều kiện để học tập cho tốt. Mà là học tập
trong rừng sâu cơ đấy, làm bạn với
muỗi, với vắt, với tre, với nứa và
lao động khổ sai với khẩu phần chết tiệt
vì khi ăn xong rồi thì không biết
là đã ăn hay chưa.
Một số anh em chúng tôi được
đưa về Trại Gia Trung thuộc tỉnh Pleiku,
trong đó có tôi. Còn một số
khác may mắn hơn được đưa về Nam. Khi ở
Trại Gia Trung này một số thân nhân của
anh em khi ra thăm lại cho biết có vụ đi Mỹ
thiệt nhưng chỉ nghe nói chứ không biết
lúc nào mới khởi sự. Có bà khi ra
thăm nuôi còn căn dặn chồng nếu
được đi thẳng từ trại tù qua Mỹ
thì cứ đi đi đừng bận tâm đến
vợ con ở nhà vì điều cần nhất
là "anh được ra khỏi chốn lao tù
trước đã." Bút mực nào tả
cho hết được sự hy sinh cao quý của
các bà vợ có chồng bị tù cải
tạo mà ngày về chỉ là nỗi khắc
khoải chờ mong. Nay lại hy sinh thêm một lần
nữa, khi khuyên chồng cứ đi trước nếu
vạn nhất sự ra đi là có thật,
còn riêng phần : "em" thì cứ để
em lo.
Trong chế độ CS, thì trại tù
nào cũng giống nhau hết cũng khẩu phần
chết tiệt ấy, cũng là lao động khổ
sai ngày qua ngày.
Có lần chúng tôi được cho
ăn loại sắn phơi khô bỏ quên
ngoài sân phơi nên đã mốc xanh mốc
vàng. Ăn vào
là đi không nổi vì đâu còn chất
bột trong những miếng sắn mốc này nữa
đâu nhưng vẫn có anh tiếu lâm
được, đặt tên cho loại sắn
này là "sắn da màu." Đây
đúng là loại sắn độc nhất
vô nhị trên thế giới chỉ riêng Trại
Gia Trung mới có ! Thế
đấy , tuy đói muốn chết đấy
nhưng người Việt ta quả thật là
có óc khôi hài không ai bì kịp !
Tháng 10 năm 85 tôi được tha ra khỏi
Trại, về đến nhà khi trình diện tại
Công An Phường thì viên Công An phụ
trách dằn giọng:
- Anh không được dạy học. Nếu
anh muốn dạy học thì phải có phép
của chúng tôi anh hiểu chưa ?
Lại một đòn thù giáng xuống
đầu, sau hơn 10 năm tù đày trong rừng
sâu núi thẳm ! Cũng đành chịu chứ
biết sao bây giờ. Anh chàng CA này lại muốn
cho tôi cầm kìm, búa ra một góc
đường nào đó sửa xe đạp
mà. Thật là vui !
Làm gì để sống đây, do
tình cờ khi ghé chơi một anh bạn
cùng đơn vị cũ, anh T. , anh bèn chỉ cho
tôi đường đến nhà thày H. để
học hớt tóc, gặp thày thì mới biết
thày cùng đơn vị khi xưa. Nhận ra
tôi là bạn cùng đơn vị nên
thày cho mượn đỡ đồ nghề
vì vào lúc đó việc mua sắm đồ
nghề, dù chỉ là bộ đồ hớt
tóc, không phải là chuyện dễ dàng.
Có tiền cũng chưa chắc mua được
vì Việt Nam lúc đó đang tự cấm
vận, không chơi với tư bản mà chỉ
chơi với các nước xã hội chủ
nghĩa thôi và các nước này đều
nghèo mạt rệp cả mà, vì họ
đã bị chủ nghĩa CS đưa họ trở
về thời Trung Cổ mất rồi.
Các cụ ta có câu: "Hữu tình
ta lại gặp ta" tại lớp học hớt
tóc này tôi gặp lại anh G. và bà
xã, cả hai cùng đi học. Anh G. trước
đây cũng ở cùng Trường Sinh Ngữ
Quân Đội, anh bèn chỉ cho tôi một
Trung Tâm Ngoại Ngữ do một anh bạn cùng
Trường Sinh Ngữ Quân Đội khi xưa điều
khiển. Thế là đang ở trong tình trạng "mất dạy"
tôi thành ra người "có dạy"
trong một sớm một chiều liền. Ban ngày
đi học hớt tóc còn buổi chiều tối
thì bỏ dao, bỏ kéo ở nhà đến
lớp Ngoại Ngữ làm thày. Thế cũng vui
!
Lớp học hớt tóc vui đáo để,
chúng tôi đạp xe theo thày đến
các trường ở vùng Tân Định,
Bà Chiểu, Cô nhi Viện Thị Nghè hớt
miễn phí cho các em. Học hớt tóc thật
là dễ chỉ cần quen tay, quen mắt là chẳng
mấy chốc mà thành nghề. Lúc mới học,
chỗ nào hớt bị lẹm, trò cứ
yên tâm hớt vì đã có thày H.
sửa lại. Còn về
phần các em học sinh, các em đều
thích hớt tóc vì hớt tóc không tốn
tiền nên tiền mẹ cho để trả tiền
hớt tóc nay dư ra thế là có thêm tiền
ăn quà. Còn các thày, cô Hiệu
Trưởng đều thích mỗi khi toán hớt
tóc đến Trường vì học trò
trường mình hôm nay sẽ có đầu
tóc tươm tất đúng y chang câu ca dao
"Cái răng cái tóc là góc con
người ". Thế nên, khi từ biệt ra về,
toán hớt tóc đều được các
Trường chiêu đãi một chầu bánh
ngọt, nước trà thật hậu hĩnh để
đáp lễ !
Hai tháng sau, thày H. cho tôi xuống
núi hành hiệp giang hồ cưỡi đầu
cưỡi cổ thiên hạ ăn chút tiền
còm chơi cho qua cơn bĩ cực để chờ
đến lúc thái lai ! Thời gian đầu
tôi đạp xe đi hớt dạo phía bên
Thủ Thiêm cho đến một hôm cô em
tôi hỏi lý do tại sao. Tôi cho biết
vì chưa có tiền mua chiếc ghế hớt
tóc nên đành tạm thời đi hớt dạo
chứ biết làm sao bây giờ. Cô im lặng
không nói gì, đến khi tôi từ biệt
ra về, cô ấn vào tay tôi một số tiền
nói là tiền mua cái ghế, một số tiền
khá lớn vào lúc đó, vì giá
gạo bao cấp chỉ có lối hơn 30 xu.
Thế là, ban ngày tôi làm thợ hớt
tóc để che mắt thế gian còn buổi tối,
tôi ăn mặc chững chạc rõ ra dáng
là một ông thày dạy chữ. Hai nghề
đều cùng bắt đầu bằng chữ
"t" mà một nghề là thày còn
nghề kia là thợ. Có lần một học
viên lớn tuổi của tôi cho biết hôm
qua tình cờ đi qua chỗ tôi hớt tóc
mà không dám ghé vào sợ tôi mắc
cỡ, rồi anh cười một nụ cười thật
tươi biểu lộ sự thông cảm khiến
người trong cuộc là tôi hiểu liền.
Đến đây, tưởng chuyện đi Mỹ
đã chìm vào quên lãng thì một
hôm tôi nhận được thư của một
cô bạn học cùng lớp hớt tóc,
cô P. , đi Mỹ theo diện đoàn tụ,
cùng với mẫu đơn để gởi qua
Thái Lan vì cô biết tôi có một
đứa con ở bên Mỹ. Tôi mau chóng
điền đơn và ra Bưu Điện Sài
Gòn gởi liền. Chẳng bao lâu vào
tháng 6 năm 1986 tôi nhận được tờ
LOI từ Thái Lan gởi về. Thế là trước
mắt tôi nước Mỹ đã ở trong tầm
tay và việc đi Mỹ đã sắp thành
sự thật. Trong thời gian này, mấy anh CA cũng
không quên "săn sóc" những anh em trở
về từ địa ngục vì lâu lâu họ
lại tập trung chúng tôi lại sỉ vả một
hồi và còn nhấn mạnh các anh đừng
tưởng là Mỹ nó bốc các anh đi.
Cứ "dạy dỗ" chúng tôi một
cách cầm chừng như thế cho đến khi việc
đi Mỹ được công khai hóa.
Nơi tôi bày ghế hớt tóc là
bến xe tải đi Lục Tỉnh, một hôm
tôi gặp một ông khách hàng rất
chân tình và cởi mở. Khách cho biết
là du kích ở tỉnh Bến Tre , năm 54, tập
kết ra Bắc và nay trở về tỉnh Bến
Tre sinh sống. Khách kể
là ông có đứa con được đi
du học Liên Xô, và để được
chấp thuận, khách đã phải chi 2 chỉ
vàng tiền mãi lộ nhưng nhờ mang theo
ít quần bò nên con của khách cũng
đã lấy lại vốn cho bố, mẹ vì
dân Nga rất thích quần bò. Khách
còn tâm sự thêm là thấy đất
nước đã thống nhất nhưng không ngờ
lại thống nhất trong đau khổ như thế
này và khách cảm thấy bất nhẫn khi
thấy chúng tôi bị đày đọa, bị
trả thù khi chiến tranh đã chấm dứt
và đáng lẽ ra đất nước phải
sống trong thanh bình không còn cảnh cốt
nhục đày đọa nhau nữa mới phải
đạo của người quân tử như truyền
thống của cha, ông từ ngàn xưa. Kế
đến khách mới vào chính đề,
khách biết tôi là Đại Úy đi
tù cải tạo về và bị đầy đọa
như thế này khách cảm thấy không vui
nhưng theo như khách biết thì chúng
tôi sẽ được người Mỹ bốc
đi Mỹ , âu cũng là Trời bù lại
và khách chúc tôi lên đường
bình an.
Nếu những người lãnh đạo
đảng CS nghĩ được như khách
thì đất nước Việt Nam đâu có đến
nỗi tăm tối đến điêu linh như
bây giờ !
Vua Trần khi đất nước sạch
bóng quân Mông Cổ đã cho đốt hết
hồ sơ những người cộng tác với
giặc Nguyên đem lại sự hòa giải thật
sự cho dân tộc và thanh bình thật sự
cho quốc gia. Còn các người lãnh đạo
Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản lại
bỏ tù chúng tôi vì chính kiến
khác nhau trong khi vẫn ra rả nêu lên
chính sách hòa hợp, hòa giải dân
tộc. Miệng nói một đằng, tay làm một
nẻo, phải chăng đó là bản chất
cố hữu của người CS mà cái bản
chất tệ hại này không bao giờ thay đổi
được. Vua Trần không cho mình
là" đỉnh cao của trí tuệ loài
người " nhưng lệnh đốt hồ sơ của
Ngài nói lên sự bao dung, nhân ái khiến
lịch sử dân tộc thời Trần quả thật
là một tấm gương sáng cho hậu thế
noi theo.
Cho mãi đến cuối năm 90 đầu
năm 91 thì chương trình cho tù cải tạo
đi Mỹ mới thật sự chuyển động.
Chúng tôi làm đơn, đóng lệ
phí và chờ ngày được lên danh
sách để lên đường đi Mỹ. Thời
gian qua mau, chẳng bao lâu gia đình chúng
tôi một sớm mai nọ đáp máy bay
giã từ quê hương thân mến để
lại đằng sau bao kỷ niệm buồn vui lẫn
lộn. Mừng thầm rằng từ đây trên
xứ người, trong vòng tay rộng mở,
tràn đầy lòng nhân ái, chúng
tôi sẽ tái lập cuộc sống hài
hòa, có nhân phẩm của con người.
Nay tôi xin trở lại đoạn đầu của
câu chuyện, tại Greenville tôi có ông
David người Mỹ là bạn của gia
đình, ông nói tiếng Việt và cũng
thích nói đùa theo lối người Việt
ta. Một hôm khi tôi đến thăm hai vợ chồng
ông, trong lúc chuyện trò, ông cười
nói giỡn bằng tiếng Anh với bà vợ của
ông ấy:
- Ông Bình
là Mỹ giấy, bà có biết không ?
Bà vợ ông tròn mắt ngạc
nhiên thì ông mới giải thích:
- Này nhé, ông ấy được hợp
pháp hóa để có quốc tịch Mỹ,
thì ông ấy không phải là Mỹ giấy
là gì.
SAO
NAM TRẦN NGỌC BÌNH
(Sưu Tầm
Liên Mạng chuyển)