Trang Nhật Ký cho con
Thương mến
tặng tất
cả các cháu VN lạ, quen bên trời viễn
xứ
(Ngày Xưa Hoàng Thị)
Con yêu dấu
Mới đó mà Bố Mẹ đã ở
thành phố nầy hơn 20 năm .
Thành phố nơi mình tạm dung mà Mẹ
hay goi là thành phố buồn .
Con bao nhiêu tuổi là bao nhiêu năm Bố Mẹ
rời bỏ quê nhà . Ra đi
lưu lạc xứ người để làm
thân lữ khách .. Bố con một
đời người mà đã hai lần di tản
.Từ thuở lên năm lên sáu đã theo
gia đình bỏ quê Bắc mà đi . Lũy
tre làng . Giếng nước
. Cầu ao chỉ còn là huyền thoại trong những
câu chuyện cổ tích xưa . Rồi Bố con lớn lên ở miền Nam Tự Do chan hòa nắng
ấm . Hạt cơm Sài gòn đã nuôi nấng
Bố con
đến ngày khôn lớn . Dân Bắc kỳ
lại nói tiếng Saigon sao thật
dễ thương cùng lời ca đêm nào
như ngút ngàn cả một trời tâm sự
" Ngừng đây soi
bóng bên dòng nước lũ .
Cầu cao nghiêng dốc bên dòng sông sâu . Sầu vương theo sóng
xuôi về cuối trời . Một
vùng đau thương chốn làng cũ quê
xưa …" đã làm chao đảo
tâm hồn của Mẹ - cô con gái Nam Kỳ -
sau một lần tình cờ biết nhau trong buổi
trại hè
của sinh viên nơi Đường Sơn
Quán . Cũng là cái duyên ông tơ
bà nguyệt đã định phải không con ? Và một chiều nào trên
con đường Tú Xương xưa, hoa hoàng
lan tỏa ngát . Ai theo gót chân
ai làm quen
để rồi sau đó Bố Mẹ đã nắm tay cùng nhau chung một
lối về . Suốt
đời suốt kiếp . Rồi phong
ba nổi lên . Rồi đất bằng
dậy sóng . 30-4-75 ập đến
như một tai trời ách nước
. Sau bao năm trời nơi trại cải tạo . Ngày trở về, Bố con một
lần nữa gồng gánh gia đình ra đi . Từ biệt quê nhà . Thân trai thêm một lần lưu
lạc . Cất bước lên đường
. Thêm một lần nữa đi tìm mảnh
đất Tự do.
Sáng nay trong sân trường Đại Học xứ
người, nhìn con rạng rỡ súng sính
trong bộ lễ phục
giữa hàng ngàn sinh viên tốt nghiệp. Mẹ
sung sướng biết là bao nhiêu .Những giọt lệ
rưng rưng , mừng mừng tủi tủi chứa chan
một trời hạnh phúc. Ngồi một mình
trong đêm viết những dòng nầy cho con
mà Mẹ tưởng là đang chiêm bao . Bao nhiêu chuyện ngày qua như
một cuốn phim đang trải dài trước mặt
Mẹ . Từ chặng đường
vượt bao biển rộng sông dài
, một trời hiểm nguy để mang con đến bến bờ
tự do . Những đêm lênh đênh trên
trùng dương dậy sóng mà giữa cái sống
và cái chết thật
mong manh gần như
trong gang tấc . Rồi những ngày mòn mỏi lê
thê nơi trại tị nạn Mã Lai sống bằng
lòng nhân đạo của Cao Ủy Quốc Tế
để chờ ngày định cư nơi một
Đệ Tam quốc gia khác . Mẹ
không làm sao quên được hình ảnh
một người VN mình bị tụi lính
Mã Lai trói như con heo bị đá lăn
lóc ra sân trại để cảnh giác mọi
người vì tội đêm qua anh ta đã
trèo lên hái trộm dừa trong
khuôn viên trại. Đời sống ở trại
thiếu thốn
. Tội nghiệp anh . Có
lẽ anh thèm lắm chút miếng ăn cho
nên mới làm chuyện nông nổi như thế
nầy .
Thương cho dân tôi biết chừng nào Một
niềm tủi nhục pha lẫn xót xa cho thân phận
những người vong quốc.
Tự do ơi
Tự Do
Tôi trả bằng nước mắt
Tự Do hỡi Tự Do
Anh trao bằng máu xương
Tự Do
ôi Tự Do
Em đổi bằng
thân xác
Vì hai chữ
Tự Do
Ta mang đời
lưu vong
(Nam
Lộc – Xin đời một nụ cười)
Cuối cùng rồi
Mẹ cũng lên phi cơ về vùng đất mới
. Nhớ những ngày đầu bỡ ngỡ nơi
đây mà hành trang là một bộ quần
áo của cô bé học trò
Mai Xuân ngày
nào, mang tặng cho cô giáo cũ mà nghẹn
ngào tiễn cô đi không biết bao giờ thầy
trò có lần gặp lại . Rồi từng năm , từng
tháng theo con từ những bước chân đầu
tiên con e ấp đến trường . Đêm
đêm Mẹ đọc cho con nghe từng trang cổ
tích xưa, nào là Phù Đổng
Thiên Vương đuổi giặc Ân , Sự
tích An Tiêm và quả dưa hấu , truyền
thuyết Âu Cơ v..v cho đến khi con thiếp
đi ngủ vùi bên tay Mẹ . Mẹ lại viết
cửu chương lên giấy rồi bắt con phải
học thuộc lòng
để rồi mỗi ngày sau buổi tan
trường con hớn hở khoe với Mẹ rằng "con
làm toán chạy hay nhứt lớp Mẹ ơi , tụi
nó làm toán
không lợi con đâu nhờ con thuộc làu
làu cửu chương Mẹ dạy" . Nhớ
có lần con bị ban bè chọc ghẹo vì
cái tên Việt Nam
xa lạ của con . Về nhà con dỗi con hờn
. Con nằng nặc đòi
Mẹ đổi tên Tây cho giống người
ta . Mẹ vỗ về con
biết là bao nhiêu. Mẹ nhớ hoài câu
nói của Mẹ với con ngày hôm ấy "Con
ơi Mẹ đã mất tất cả rồi Mẹ
chỉ xin con giữ cái tên VN cho Mẹ . Con
là người VN mà . Con phải hãnh diện
vì cái tên VN của con mới phải" . Con ngúng nguẩy bậm
môi khẽ nói "Mà tụi nó
make fun con". Mẹ còn nhớ buổi chiều
hôm đó có con bé nào đó
đến nhà mình . Thấy nó thập
thò ngoài cổng rào Mẹ chạy ra hỏi
nó kiếm ai . Nó nói nó looking for Cindy . Mẹ
khoát tay bảo nhà nầy không có ai
tên Cindy hết á . Con đứng sau lưng Mẹ
từ lúc nào mà Mẹ không biết, con
lên tiếng "Nó kiếm con đó Mẹ"
. Mẹ giận con ghê đi . Mẹ không nói
chuyện với con suốt buổi chiều hôm ấy
. Sau lần đó con xin lỗi Mẹ và con hứa
với Mẹ không bao
giờ con nhắc đến cái tên Cindy nữa .
Sẽ không bao giờ con làm Mẹ buồn lần
nữa . Con có còn nhớ
không ngày còn
bé con thông minh lắm . Đêm nào cũng
vậy Mẹ hay đọc
thơ Nguyễn Bính để ru con ngủ . Con nghe riết rồi con thuộc lúc
nào Mẹ cũng không hay. Một hôm tình cờ nghe con đọc
lại, Mẹ nghe mà Mẹ rưng rưng nước
mắt . Có lần
Bác Hưng - bạn Bố Mẹ - đến nhà
chơi con thỏ thẻ
nói với Bác "con đọc thơ cho
Bác nghe nha". Giọng con ngọng nghịu, dễ
thương làm sao !
Tết nầy em chắc không về
được
Em gửi về đây một tấm
lòng
Ôi chị một
em em một chị
Trời làm chia cách mấy con
sông
hoặc
là
Em ơi
em ở lại nhà
Vườn dâu em hái Mẹ
già em thương
Mẹ già một
nắng hai sương
Chị đi một bước trăm
đường xót xa
Làm Bác
Hưng quay sang hỏi Mẹ "Bộ chị dạy
cháu đọc sao" Rồi Bác ôm con
vào lòng Bác bảo “ Con đừng
đọc nữa . Bác nhớ nhà lắm . Bác
khóc bây giờ đây ”. Ngày ấy
. Quê người . Đất khách . Lần trở
lại quê nhà biết đến bao giờ . Mẹ
chỉ biết đêm đêm mượn những vần
thơ dạt dào nhớ thương để gửi
gấm nỗi lòng của mình . Rồi con đọc cả
chinh phụ ngâm nữa làm Bác Hưng hết
hồn hết vía luôn . Viết thơ cho Ngoại,
Mẹ kể cho Ngoại nghe, Ngoại rầy Mẹ . Ngoại bảo Mẹ đừng đọc
chinh phụ ngâm để ru con ngủ nữa , cho con quên đi .
Ngoại sợ cái cảnh trong chinh phụ ngâm lắm
nỗi đoạn trường
Chàng thì đi cõi xa mưa
gió
Thiếp lại về buồng cũ chiếu
chăn
Đoái trông theo đã
cách ngăn
Tuôn màu mây biếc trải
ngàn núi xanh …
Những chuyện nhỏ
nhặt ngày xưa
bây giờ không biết con có còn nhớ
không … . Thời gian ở đây qua thật
nhanh quá ngày nào con còn bé tí mỗi
ngày Mẹ đưa con đến trường đến
lớp . Rồi mới
hôm nào đây Mẹ dự lễ tốt nghiệp Trung Học của
con thế mà hôm
nay trong khuôn viên
Đại học nhìn con mũ áo xênh xang . Với
ánh mắt tự tin . Với từng bước
chân vững chãi thật trưởng thành khi
con lên khán đài
chững chạc bắt tay vị khoa trưởng
để nhận bằng tốt nghiệp Cử nhân Giáo Dục.
Con Mẹ đã thật sự trưởng thành
. Con gái của Mẹ
lại đi đúng
con đường của Bố của Mẹ năm
xưa . Con biết không Mẹ hãnh diện vì
con biết là bao nhiêu . Giờ nầy con như con
chim đã đủ lông đủ cánh đủ sức một
mình để tung cánh bay vào vòm trời cao rộng thêng thang
trước mặt,
nhưng với Mẹ con vẫn bé bỏng như ngày nào suốt
ngày làm nũng bên Mẹ . Với Mẹ , con
không bao giờ lớn cả . Người Mẹ Việt
Nam là như thế đấy con ơi . Cứ lo cho
con từ miếng ăn giấc ngủ cho mãi khi con
đã thành gia thất cũng còn lo. Cứ muốn
ôm con mãi trong vòng tay của mình Đừng buồn Mẹ khi
Mẹ lo lắng quá nhiều cho con làm con
đôi lúc cảm thấy như mất tự do .
Con có cảm tưởng con là baby dưới mắt
Mẹ. Khi con đi đâu hơi khuya Mẹ nhấc phone gọi con , nhắc
nhở con về làm
con quê với bạn bè. Con không nói nhưng Mẹ biết con buồn,
nhưng con phải thông cảm mà thương Mẹ
vì Mẹ được sinh ra và lớn lên ở
một đất nước chiến tranh ly loạn
bên Trời Đông
kia . Nửa phần đời của Mẹ đầy
dẫy những bất trắc. Lo âu . Buồn bã .
Cái gì cũng làm Mẹ lo . Mẹ sợ . Mẹ
nghi ngờ . Con lại sinh ra và lớn lên bên
Trời Tây nầy . Sống
trên một đất nước mà chưa một
lần con nghe tiếng đại bác trong đêm
như Mẹ đã từng . Chưa một lần con
nghe tiếng còi hụ vang lên nửa đêm
báo hiệu giờ giới nghiêm đã điểm
thì làm sao con hiểu được những
cái lo sợ mà đã thành cái nếp
trong tâm hồn Mẹ . Ở đây xã hội
phương Tây hết sức tự do và
chính vì cái tự do quá trớn của
nó đã giết bao nhiêu cuộc đời của bao
thanh thiếu niên cùng trang lứa như con . Biết bao bậc phụ
huynh VN dở khóc dở cười nhìn con dần
dần vuột ra khỏi
tầm tay mình cho đến khi mất con lúc
nào không hay . Lại có các con xem cha mẹ
như những người lắm chuyện lúc
nào cũng muốn chen vào đời tư của
các con ư ? . Không phải thế đâu
con . Hai mươi tuổi con nào đã
lớn , con dễ lầm lạc trong giao tiếp ban
bè . Mẹ cũng đã qua một thời thiếu
nữ như con và đời sống xô bồ của
xã hội Tây phương làm sao mà Mẹ
không khỏi quan tâm
đến những chuyện tình cảm đến
trong đời con của Mẹ .. Vì vậy con phải
hiểu và thương Mẹ mà ráng làm
sao dung hòa để đừng làm buồn
lòng Mẹ . Mẹ như cây quít nơi quê
nhà năm xưa bị
bứng đem đi trồng ở một đất trời
xa lạ . Cây vẫn sống
nhưng đất đai quê người làm sao
cho cây sai oằn trái ngọt như thuở
nào còn ở quê nhà . Có khi Mẹ cao
giọng với con bắt con phải như thế nầy
, thế nọ làm đúng như ý Mẹ chẳng
qua là Mẹ muốn con hãy giữ hoài
cái khuôn phép của người con gái VN
mà ngày xưa Mẹ đã từng được
rèn luyện uốn nắn bởi Ngoại với bốn chữ công-dung-ngôn-hạnh
. Nói như thế không phải là Mẹ muốn
con phải là mẫu người của thế hệ
Mẹ nhưng ít
ra những giềng mối đạo đức , luân
lý của tổ tiên ta con phải nâng niu
gìn giữ . Đi phải
thưa về phải trình . Người xưa
đã nói "Tiên học lễ hậu học
văn" mà . Thậm
chí có lắm các con khi đã thành
tài là sửa soạn đòi "move out"
, để các con có cuộc đời riêng
mà không bị cha mẹ quấy rầy , phiền
nhiễu . Các con đã quên đi ai
đã nuôi nấng các con nên vóc
nên hình để có ngày hôm nay .
Đừng bao giờ hất cha mẹ ra khỏi cuộc
đời các con . Đừng làm cha mẹ
các con tủi hờn trong cách cư xử
quá đỗi vô tình của con mình mà ngày ra
đi cha mẹ các con đặt biết bao nhiêu kỳ
vọng ở các con . Nói như thế không
phải là Cha Mẹ
đòi hỏi
các con phải đền ơn đáp nghĩa
nhưng các con có biết rằng cái
thái độ đó, cách cư xử
đó không bao giờ
có ở một đứa
con VN . Đó là biểu lộ sự ích kỷ,
lòng vô ơn của các con đối với những đấng sanh
thành . Mẹ có xưa lắm không ? Mẹ
có cổ hủ lắm phải không ? Mẹ
đôi lúc cũng làm các con bực bội
, phật lòng . Song con ơi đó chẳng qua
là sự thương yêu lo lắng vô bờ của
một bà mẹ VN . Mai này con lớn thêm
hơn . Con sẽ có lần tìm về nguồn xưa , cội cũ . Con sẽ
hiểu sự khác biệt giữa hai nền văn hóa
Đông Tây và
chính các con , những đứa con VN sinh ra
và lớn lên
nơi xứ người đã ít nhiều
làm rạn nứt và mất dần đi những
sợi dây thiêng liêng của tình mẫu tử
thâm tình . Lúc dó các con có ân hận
thì tất cả đã muộn mất rồi.
Đêm đã
khuya lắm rồi. Bao nhiêu dòng chữ cho con trong
đêm nay như món quà thương yêu Mẹ
gửi tặng con . Như chút hành trang cho con trong ngày con thành
đạt. Cầu chúc con của Mẹ thênh thang
trên đường sự nghiệp . Hãy nhớ một
điều rằng :
mãi mãi và suốt cuộc đời của
Mẹ, Mẹ vẫn dõi mắt theo từng bước
chân con trên vạn
nẻo đường … Thôi nhé con yêu ! Cánh
con đã vững lắm
rồi, con hãy vỗ cánh bay đi . Đường công danh xán lạn
đang chờ con kia . Hãy lên đường với
muôn vàn may mắn nha con yêu dấu !
Winnipeg Hè 2008
Ngày Xưa Hoàng
Thị