Người Già
Có Nên Về Sống Tại Việt Nam Không ?
(KIM HÀ)
Đây là câu hỏi mà linh mục Hồ
Sĩ Mậu đặt ra cho cử tọa trong Thánh lễ
ngày 6/6/2007 vừa qua. Và có nhiều người
trả lời, nhưng tựu trung không ai muốn về
sống luôn ở Việt Nam . Tại sao ?
1. Tại sao lại muốn về Việt
Nam
?
Đã là người Việt Nam thì ai chẳng muốn
về sống trên quê cha đất tổ, để
được gần mộ phần của tổ
tiên, ông bà, cha mẹ ? Nhất là
được nói tiếng Việt mà không phải
dùng một ngôn ngữ khác, đó
là tiếng Anh mà có nhiều người
già không hiểu và không biết nói.
Sống ở Việt Nam mà nếu có
tiền thì có thể thuê người hầu
hạ, nấu ăn, dọn dẹp và săn sóc
cho mình. Đời sống ở Việt Nam thì
tương đối đơn giản, thoải
mái. Chi phí sống ở Việt Nam cũng thấp
hơn sống ở Mỹ. Các món ăn hợp với
khẩu vị, lại tươi tốt, giá cả rẻ
hơn ở Mỹ. Nói tóm lại, nếu
được về sống ở Việt Nam để gần
gũi thân nhân, gia đình và quê
hương thì còn gì bằng ? Thế
mà vấn đề không đơn giản như
vậy.
2. Một số người muốn về
Việt Nam
vì những lý do sau:
- Có một số ít người về Việt
Nam
để xây biệt thự để về hưởng
thụ. Ở Mỹ, ai cũng phải làm việc quần
quật như trâu bò cả ngày, không ai
biết mình là ai. Nay về Việt Nam được người
ta trọng vọng, nể vì bởi cái
“mác” Việt kiều thì thích
chí. Họ về Việt Nam để tự
ái được thỏa mãn, cái tôi
được vỗ về.
- Một số khác để kiếm bồ bịch
và hưởng lạc thú xác thịt.
Đó là những sự thật trơ trẽn
mà ai ai cũng biết.
-Cũng có những kẻ chuyên lường
gạt tiền bạc của người khác rồi
đem tiền về Việt Nam đầu tư đất
đai, nhà cửa và sống hưởng thụ
và trụy lạc trên mồ hôi, nước mắt
và đồng tiền khó nhọc của kẻ
khác. Khi chết, họ sẽ đối diện với
những tội ác của họ. Gia đình
tôi và một số bạn bè tôi là
một trong những nạn nhân của hạng người
này.
3. Những trường hợp thực
tế có thật:
-Một vị linh mục trên 90 tuổi
đã suy xét rất kỹ về việc nên
về Việt Nam sống và chết hay nên ở lại
Mỹ. Kết cuộc, ngài chọn xin vào sống
dưỡng lão trong Dòng Đồng Công ở
Mỹ mà không về sống ở Việt Nam.
-Nhiều bà cụ già sống độc
thân, muốn về Việt Nam ở trong các tu viện
và trả tiền chi phí ăn ở cho các nữ
tu, để sớm hôm được dự
Thánh lễ. Lúc sống hy vọng có các
nữ tu đùm bọc, lúc hấp hối hy vọng
có người lo cho phần rỗi linh hồn,
nhưng rốt cuộc, các bà không thể về
sống ở Việt Nam được, vì một số
nữ tu không nhận nuôi các bà, dù
cho các bà có trả tiền đi nữa.
-Khi gia đình tôi về thăm Việt Nam,
mẹ chúng tôi có ý định về
dưỡng già ở Việt Nam nên chúng
tôi đi tìm một dòng tu nữ để
xin trả tiền cho mẹ tôi được về
Việt Nam sống trong tu viện, nhưng bà bề
trên nói rằng họ không thể cho bà ở
trong tu viện của họ vì Dòng họ
không có dòng Ba (dành cho giáo dân),
và vì họ sợ sống chung đụng mất
lòng.
-Còn một dòng tu khác thì cho
giá cả là 100USD tiền thuê phòng,
chưa kể tiền cơm nước và công
thuê người giúp việc để săn
sóc cho bà. Căn phòng quá nhỏ và
thiếu tiện nghi tối thiểu. Đi thăm Việt
Nam
lần ấy về, mẹ tôi bỏ ngay ý định:
"Ta về ta tắm ao ta" ngay. Thực tế nói nhiều
hơn là trí tưởng tượng !
-Một lần khác, chúng tôi lại
đưa mẹ tôi ra Huế. Bà lại có
ý định ở lại trong một dòng tu nữ
ở Huế. Lần ấy, các nữ tu cho gia
đình chúng tôi ở trong những phòng
chật chội và nóng bức, thiếu những
tiện nghi vệ sinh tối thiểu. Một phòng
có đến 4, 5 chiếc giường lát gỗ.
Nắng rọi vào phòng nóng như thiêu
như đốt, mà phòng không có lấy
một cái quạt máy. Mẹ tôi nhìn thấy
thực tế mà tỉnh mộng. Gia đình
chúng tôi vội vàng thuê khách sạn ở
ngay, và không ai đề cập gì thêm
đến chuyện về sống ở Việt Nam nữa.
-Có hai vợ chồng cụ già ở
Úc với con cháu nhưng hai cụ nằng nặc
đòi về Việt Nam sinh sống với
người con nuôi. Mặc dù các con của
hai cụ ngăn cản chuyện hai cụ về lại
Việt Nam
, nhưng không giữ hai cụ được. Cuối
cùng, họ gửi tiền về Việt Nam cho người
con nuôi chăm sóc cho hai cụ, nhưng người
con nuôi ở Việt Nam đã đối xử rất
tồi tệ với hai cụ. Thậm chí, họ lấy
dây cột trói hai cụ lại, rồi chụp
hình gửi sang cho các con ruột của hai cụ
để đòi tiền thêm. Các con ruột
của hai cụ nóng ruột, đi về lo cho cha mẹ
trở lại Úc, nhưng giấy tờ di trú
đã hết hạn nên hai cụ không thể
trở lại Úc được. Cụ ông buồn
và chết, còn cụ bà thì đau khổ
vì đã chọn lầm và lựa sai.
Đây là một bài học cho những
người già không chịu an phận ở với
con cháu.
-Có hai cụ cố là cha mẹ của một
vị linh mục. Hai cụ cố chỉ muốn về lại
Việt Nam
. Khi ra phi trường, hai cụ “cay cú”
xé hết giấy tờ di trú vì không còn
muốn ở Mỹ nữa. Về Việt Nam
được khoảng 6 tháng, hai cụ chịu
không được, muốn trở lại Mỹ
thì không còn giấy tờ di trú nữa.
Thành ra tội nghiệp cho người con linh mục
phải lặn lội về lại Việt Nam chạy
chọt giấy tờ để đưa cha mẹ trở
về Mỹ.
4. Các lý do mà
Việt Kiều không muốn về sống luôn ở
Việt Nam
:
Có nhiều lý do mà người Việt
Kiều không muốn về sống luôn ở Việt
Nam
. Sau đây chỉ là một số lý do tại
sao người ta không về sống ở Việt Nam :
-Điều kiện
an ninh chưa tốt,
còn có những sự khó khăn và không hoàn toàn tự do. Nay người này đến kiếm
chuyện, mai người kia đến khám xét.
-Khí hậu Việt
Nam
quá khắc nghiệt, nắng
và nóng nực hơn 30 năm về trước
nhiều. Đã nóng lại còn ẩm ướt,
làm cho con người không được thoải
mái.
-Ô nhiễm
môi sinh: đường
đi không tốt, ổ gà, bụi bặm, đầy
khói xe, đông người chen chúc, ồn
ào, kẹt xe … Ở Sàigòn, không
có một con đường nào là yên tĩnh
và nên thơ để hít thở chút
không khí trong lành. Như vậy con người
dễ bị theo đường hô hấp, bịnh phổi,
bịnh lao.
-Cách nấu ăn và thức uống không hợp vệ sinh. Đã có trường hợp
rượu đế có pha thuốc rầy làm
cho nhiều người chết. Rồi nạn bánh phở
có chất độc cho bánh dai, làm người
ăn chết oan. Nguồn nước uống không
trong lành. Người ở Mỹ về thường
bị đau bụng tiêu chảy, và bị ngứa
ngáy khắp cơ thể.
-Cách lái xe của
các tài xế quá ẩu, không có sự an toàn. Họ
đã nhiều lần lái xe lấn áp những
người lái xe gắn máy cho đến khi
người ta té ngã hay chết. Trong thân
nhân tôi, có trường hợp một phụ
nữ có thai bị chết oan cả hai mẹ con
vì bị tái xế xe hàng ép té bể
đầu. Bản thân chúng tôi thuê xe
đi mà tài xế suýt đụng xe mấy
lần. Tại sao mình lại dại dột giao mạng
sống mình cho những kẻ mình không biết
gì về họ ?
-Bước chân ra là tốn đủ mọi thứ tiền: Tiền di chuyển, tiền xe taxi, tiền
tiêu, tiền tặng, và nhiều chi phí
khác. Trong khi ở Mỹ, ngoài hai bữa cơm,
không tốn tiền xe cộ, và không tốn
những món tiền không cần thiết
khác.
-Nạn hối lộ
và đút lót
làm cho hệ thống hành chánh thối
nát và chậm chạp.
-Điều kiện chữa trị y tế chắc
chắn là thua xa Hoa Kỳ. Hoa Kỳ có hệ thống y tế tiến bộ
nhất thế giới. Khi
về già thì hay sinh ra nhiều bịnh. Tại
sao lại chọn cái xấu mà chê cái tốt,
khi càng già càng mang nhiều bịnh ?
Đó là chưa kể khi mình bị bịnh
nặng, lại mang danh là Việt kiều, liệu
các nhân viên y tế có hết lòng
chăm lo cho Việt kiều hay là để cho
mình chết cho mau ?
-Lối sống, lối suy nghĩ và mọi sinh
hoạt khác biệt giữa hai nền văn hoá,
khiến cho người Việt
kiều đôi lúc có cảm tưởng
mình là kẻ xa lạ trên chính quê hương của
mình.
-Điều quan trọng nhất là: những
người già ở Mỹ có tiền trợ cấp
xã hội, một tháng cũng gần 900USD. Nếu các ông bà
này ra khỏi Mỹ trên 29 ngày là bị
chính quyền cắt viện trợ ngay. Vậy khi về ở luôn ở Việt
Nam là xem như quý vị không còn tiền
trợ cấp xã hội nữa. Liệu có ai hầu hạ và
chăm sóc không công cho một người
già không tiền hay không ?
-Quý vị thử đến thăm thân
nhân hay ngay cả các tu sĩ mà không tặng
họ tiền, thì sẽ thấy ngay phản ứng của
họ. Thử tưởng tượng mình đem
thân xác bịnh tật về Việt Nam
mà không có tiền, liệu còn tình nghĩa gì không ?
5. Giải pháp tốt nhất:
Nếu quý vị không muốn sống với
các con cháu vì họ đi làm, đi học
suốt ngày, không có giờ để săn
sóc cho quý vị, thì xin hãy vào trong
các viện dưỡng lão có đông
người Việt Nam ở California. Chúng tôi
đã từng đi thăm nhiều viện dưỡng
lão. Tại đó có Thánh lễ
hàng tuần và có các Thừa Tác
Viên Thánh Thể kiệu Mình Thánh
Chúa đến cho quý vị hàng ngày.
-Nếu các cụ theo đạo Phật
thì cũng có các vị thượng toạ
đến tụng kinh và cầu siêu cho các cụ
còn sống cũng như đã qua đời.
-Ngoài ra còn có những hội
đoàn đến thăm viếng, an ủi, và
giúp vui cho quý vị. Các cụ thường
tụ tập đọc kinh và cầu nguyện chung.
Các con cháu thường đến thăm viếng
các cụ bất cứ lúc nào. Chúng
tôi đã phỏng vấn một số cụ
già, cả nam lẫn nữ. Họ rất vui khi ở
trong các viện dưỡng lão này.
6. Kết luận:
Vì thế, nhiều người kết luận
rằng: Họ chỉ
về thăm quê hương và giúp đỡ
người nghèo và tàn tật, chứ
không về ở luôn tại Việt Nam . Những ông bà cụ có
con cháu còn ở lại Việt Nam thì họ
về thăm cho đỡ nhớ, rồi sau đó, họ
cũng trở lại Hoa Kỳ vì nhiều lý do tế
nhị khác mà không thể nói ra hết
được.
Tốt hơn hết, mình nên sống ở
Hoa Kỳ. Con cháu
mình ở đâu thi gia đình mình ở
đấy. Nhà mình ở đâu thì tổ
ấm ở nơi đấy.
Có thương dân nghèo, thương quê
hương thì về thăm và giúp đỡ.
Kim Hà
12/6/07
(CHINH NGUYÊN chuyển)