Tháng Bảy ngát mùa hoa yêu thương

(TRỊNH THANH THỦY)

 

Tháng Bảy mùa Vu Lan về, mùa của hiếu hạnh, của sum họp, của yêu thương. Mùa của mưa Ngâu rải hạt cho hoa Ngâu nở. Cho lũ quạ bắc cầu Ô Thước rủ Ngưu Lang, Chức Nữ về liếc mắt, trao tình, kể lể chuyện khăn yếm trắc trở, sụt sùi giọt vắn, giọt dài. Mùa của tưởng nhớ ông bà, cha mẹ, tổ tiên. Mùa của ban phát yêu thương cho những người phạm tội, cho cả cõi dương và cõi âm, cho oan hồn uổng tử bay về trần gian ăn cỗ.

 

Tháng Bảy nơi tôi ở, hoa hướng dương, cúc, thược dược, rực vàng, chói đỏ. Ở quê nhà, hoa phượng, hoa sấu, hoa loa kèn, cũng toé lửa, trải thảm vàng hoe. Tuy nhiên tôi vẫn thích nhất một loài hoa nở rực rỡ, dịu dàng, cao quý và đẹp vô ngần nở vào Tháng Bảy, đó chính là "hoa từ mẫu" hay là "hoa mẹ hiền".

 

Mỗi năm, tới mùa Vu Lan tôi lại đi chùa, cúng Phật, cầu nguyện cho cha mẹ, cho gia đình tôi được vạn điều lành. Tôi hân hoan dự lễ hoa hồng và hãnh diện cài lên ve áo mình một đoá hoa màu hồng thay vì màu trắng. Màu hồng của yêu thương chảy nhẹ vào tim tôi, màu của biểu trưng mẹ tôi còn sống.

 

Trăng rằm Tháng Bảy treo cao, đẹp làm sao ngày Tết Trung Nguyên, đẹp làm sao ý nghĩa của mùa Vu Lan. Thuở bé, trong ký ức lúc mờ lúc tỏ của tôi, mùa Vu Lan, chỉ vẻn vẹn có một điều vui là "đi giựt cô hồn". Tôi của xa xưa thường cặp bè, tụ bạn với lũ nhóc hàng xóm đi rình xem nhà nào cúng cô hồn, đợi họ cúng xong thảy thức ăn ra, là nhào vào tranh giựt. Ở Sài Gòn những năm trước 75, người dân cúng cô hồn rất nhiều. Có nhà cúng lớn, nhất là những nhà làm ăn buôn bán. Theo tục cúng rằm, sau khi cúng Phật, cúng dường thần linh, ông bà tổ tiên, thì người ta cúng chúng sinh (cô hồn).

Lệ này thường cúng vào buổi chiều. Cúng cô hồn xuất phát từ việc ngày 15 tháng7 âm lịch là ngày mở cửa ngục, xá tội cho các vong linh không nơi nương tựa. Mâm cúng chúng sinh là quần áo giấy, vàng mã, hoa quả, cháo trắng loãng, muối và nhiều loại hoa quả khác nhau. 

 

Cô hồn chết đâu không thấy mà lũ cô hồn sống tụi tôi thập thò chỉ đợi chủ nhà vừa dứt hồi kinh tụng, là a lại giựt đồ. Có nơi bà chủ nhà vừa quay đi khấn vái, quay lại, nải chuối, con gà đã không cánh mà bay. Của cướp được ngon hơn của mua hay cho. Tôi còn nhớ cái dư vị mặn mà, ngon béo biết bao của bánh tét, bánh đậu, khúc mía, khi xả thân ra tranh cướp.  Rách áo, rách quần, chen lấn, trầy trụa mặt mày, mới giựt được chiến công đem về. Lũ chúng tôi thích nhất là tiền cắc, có chủ nhà còn tử tế thảy cả tiền cắc và bánh kẹo cho chúng tôi, những đứa bé ham vui, hảo ngọt, sống hồn nhiên tranh ăn với cả cô hồn. Chẳng bù ngày nay, các chùa cúng cô hồn xong, chẳng có lũ trẻ háu ăn nào đến giành giựt. Bánh trái, xôi chè ê hề, thay vì bỏ thùng rác thì thiện nam, tín nữ đem dùm về. Tuy nhiên ít ai muốn đem vì họ tin rằng đồ vật sau khi cúng đã nhiễm khí âm hàn của cô hồn nếm vào, không nên đem về nhà.

 

Tháng Bảy, ngoài cái nắng chói chang của lửa Hạ, chiều xuống, thỉnh thoảng lại có một cơn mưa giông thoắt về mang chút mát mẻ đổ xuống một cách dịu dàng. Những cơn mưa từ bi của lòng người làm râm mát cõi thế gian. Cúng Cô Hồn là một hành động bố thí, bác ái, chia sẻ sự đau khổ cùng những cô hồn bất hạnh, thường bị đói khát triền miên, bơ vơ, sống vất vưởng, lang thang từ lâu không siêu thoát và nhất là không được người thân quyến cúng kiến. Những linh hồn chiến sĩ vô danh, tha phương, chôn thây nơi đất khách quê người, hy sinh cho những lý tưởng, chủ nghĩa dân tộc. Những linh hồn oan khuất, cô đơn, chết bất đắc kỳ tử, vẫn phiêu du trong sương, trong gió chưa chịu uống cháo lú hóa kiếp đầu thai. Tất cả cùng về ăn cỗ. Vô hình chung những kẻ không nhà trên dương thế cũng được hưởng chút lộc ăn, một năm mới có một lần.

 

Tháng Bảy, mùa báo hiếu, mùa nhớ ơn cha mẹ dưỡng dục sinh thành. Đẹp và ý nghĩa biết bao nhiêu cho người Phương Đông có được một tháng để ngẫm nghĩ về những điều mình chưa làm, chưa trả ơn cho cha mẹ. Trong cuộc sống tất bật ngày nay, ai cũng bận rộn. Nào là lo cho miếng ăn, cái mặc, thân mình, gia đình, con cái. Vu Lan là tiếng chuông nhắc nhở những đứa con ngủ quên, lạc lối, vô tình hay cố ý đã bất hiếu, đã bỏ quên cha mẹ. Cũng là lúc những ai không biết đến bổn phận phải đền đáp công ơn trời biển của cha mẹ, suy nghĩ lại.

 

Tôi có cô bạn, bố vừa mất. Trong một trang viết ngắn cô tâm sự: "Ba ơi, con thật có lỗi với Ba.  Đáng lẽ con phải dành nhiều thời giờ bên cạnh Ba hơn, ngồi ăn và nói chuyện với Ba nhiều hơn, để Ba được vui, thay vì đi đây đó gặp bạn bè chỉ vì con ham vui. Con xin lỗi Ba thật nhiều, Ba ơi. Con ước gì Ba vẫn còn đây để con có thể làm lại những gì con chưa làm đầy đủ đối với Ba. Từ nay con sẽ chẳng có cơ hội được gọi tiếng Ba nữa rồi, Ba ơi. Ý nghĩ đó khiến con càng thêm đau lòng và khóc to hơn nữa." 

 

Có phải cái gì mất đi người ta mới thấy được mức cần thiết của nó biết là bao nhiêu. Mẹ, cha, chỉ có một, mất đi là mất cả bầu trời. Trong đoản khúc "Bông hồng cài áo" của Nhất Hạnh, chữ hiếu được tả thế này:

 

Con mà không có hiếu là con bỏ đi. Nhưng hiếu thì cũng do tình thương mà có; không có tình thương, hiếu chỉ là giả tạo, khô khan, vụng về, cố gắng mệt nhọc. Mà có tình thương là có đủ rồi. Cần chi nói đến bổn phận. Thương mẹ, như vậy là đủ. Mà thương mẹ không phải là một bổn phận. Thương mẹ là một cái gì rất tự nhiên. Như khát thì uống nước .. Ngày xưa thầy giáo hỏi rằng: "Con mà thương mẹ thì phải làm thế nào?" Tôi trả lời: "Vâng lời, cố gắng, giúp đỡ, phụng dưỡng lúc mẹ về già và thờ phụng khi mẹ khuất núi". Bây giờ thì tôi biết rằng: Con thương mẹ thì không phải "làm thế nào" gì hết. Cứ thương mẹ, thế là đủ lắm rồi, đủ hết rồi, cần chi phải hỏi "làm thế nào" nữa!

 

Vu Lan lại về, nhẹ nhàng, khoan thai và ngọt ngào hương yêu thương. Chúc các bạn yêu nhiều, thương lắm và đóa hoa lòng Tháng Bảy luôn rực nở bát ngát.

 

TRỊNH THANH THỦY

(Rose KD sưu tầm và chuyển)