MẮC BỆNH GÚT
(BS ĐỖ HỒNG NGỌC)
Chân mạng
đế vương
Ai mắc bệnh Gút
th́ h́nh như ít nhiều đều có "chân mạng đế
vương" cả! Bằng cớ là bệnh thường
luôn bắt đầu từ dưới chân, ở ngón chân
cái trước rồi mới lan đi các nơi, và mặt
khác, từ xa xưa, người ta cũng đă gọi Gút
là bệnh của vua (maladie des rois). Lịch sử y học
cũng đă ghi nhận Alexandre le Grand, Charlemagne, Louis XIV ..
đều bị Gut!
Vua chúa hay đi
săn bắn, ăn thịt rừng, uống nhiều
rượu nên dễ bị Gut. Về sau, những người
giàu có cũng hay mắc phải bệnh này do những bữa
ăn "đạm bạc" đầy rượu thịt
của họ (theo cách giải thích bây giờ th́ đó là những
bữa ăn nhiều đạm và tốn bạc!) nên Gut cũng
là bệnh của nhà giàu (maladie des riches).
Đau khủng khiếp.
À không, nhức nữa, nhức khủng khiếp. À mà không
đúng, buốt nữa, buốt khủng khiếp. Đau.
Nhức. Buốt. Nhích qua nhích lại nhích tới nhích lui ǵ
cũng đau cả. Chân sưng một cục, nóng đỏ.
Mất ngủ. Mất ăn. Vua cũng phải kêu Trời!
Tôi vừa bị một
vố. Đau sưng ngón chân cái của bàn chân phải.
Đúng truyền thống: "chân" của "mạng
đế vương" rồi c̣n ǵ! Nhưng oan quá, lâu
nay ăn uống cẩn thận mà, có săn bắn có nội
tạng động vật ǵ đâu .. Từ lâu đă bỏ
thịt, chỉ c̣n rau, cá, củ quả! Chắc tại
già. Già, thận yếu, thải không kịp độc chất
chăng?
Độc chất
ở đây là acid uric, sinh ra từ chuyển hóa protein có chứa
nhiều purin trong thức ăn. Acid uric lắng đọng
tạo thành muối Urat, quyện quanh và chèn vào giữa các
khớp, đại khái như cho cát vào các khớp xe rồi
nổ máy, rồ ga cho nó chạy vậy!
Các thức ăn
chứa nhiều purin là thịt rừng, hải sản, kèm
với bia rượu, dzô dzô 100% th́ dễ có "chân mạng
đế vương" lắm vậy. Lúc c̣n trẻ, c̣n
khỏe th́ thận tốt, thải độc chất
nhanh, nhưng vẫn tích tụ đó, chờ có tuổi,
sinh sự. Gút có thể dẫn tới biến dạng bàn
chân bàn tay với những u, những cục, những ḥn,
đúng là "lục cục ḷn ḥn" .. lổn nhổn làm hạn chế
cử động và đau nhức kinh niên!
Thuốc trị
Gút th́ đă có, nhưng nhiều thứ có hại,
thứ th́ gây loét bao tử (dạ dày), làm mục
xương, hội chứng cổ trâu, tăng huyết áp
(Cushing), thứ th́ gây nhiều tác dụng phụ,
tương tác thuốc tùm lum nên cần có hướng dẫn
của bác sĩ.
Nghe tôi bị Gút,
các bạn đồng nghiệp, học tṛ .. hỏi thử
máu chưa, uống thuốc chưa, rồi đem cho mấy
thứ! Ông bạn nhà thơ từ bên Mỹ cũng gởi
mấy bài thơ bảo đọc đi cho mau khỏi bệnh.
"Tiếng c̣i xe lửa ôi ồn quá,
anh giụi vào em mái tóc thề, Huế của em đây, trong
mái tóc, em thơm lừng ôi em hương quê! Em của anh à,
em của anh .. nắng h́nh như làm lá thêm xanh, nắng h́nh
như làm môi em đỏ, nắng h́nh như mắt em long
lanh .." (TVL).
Có bạn c̣n kêu
đọc thần chú, niệm Nam mô .. Có bạn bên trời
Tây viết " .. ở
thế kỷ 21 này mà không có cái ǵ làm cho người ta không
bị "đau nhức kinh khủng" sao? Ở bên Mỹ
họ có cái thuốc "painkiller" (sát sanh kiểu này th́
chắc không có tội!), có hữu hiệu không?". Dĩ
nhiên là hữu hiệu, nhưng tạm thôi, không dứt hẳn
được, lại cũng sinh lắm biến chứng,
side-effects. C̣n cái "painkiller" này có sát sanh không ư? Th́
.. có! Bởi cái "pain" này hẳn phải do nhiều yếu
tố hợp thành, do duyên sanh cả đó thôi, nên chắc
chắn cũng là một thứ "chúng sanh"! Tốt
nhất là làm sao cho nó "vô sanh" thay v́ "kill" nó!
Nghĩ lại,
đúng là có chuyện "duyên sanh" thiệt. Mấy ngày
trước ăn nhiều cá thu quá! Cá thu chiên, cá thu xốt
cà, cá thu kho, cá thu "muối sư" .. (do mấy bà chị
ở quê thương t́nh, mang cho). Ḿnh lại quên cá thu có rất
nhiều purin! Vậy là đáng đời! Tôi nhất định
không uống thuốc, "để xem con Tạo xoay vần
đến đâu!". Tôi hiểu cơ thể phải có
một cơ chế "sưng nóng đỏ đau"
(viêm) nào đó để chống bệnh, nếu dùng thuốc
kháng viêm chẳng hóa ra triệt tiêu mất cái cơ chế
tự nhiên rất quư này của cơ thể sao? Vậy,
chuyển hẳn qua ăn rau củ quả xem sao. Có hiệu
nghiệm.
Thế nhưng
nghe có bạn chỉ ăn toàn đậu với đậu
mà cũng bị Gút cấp tính. Th́ ra các thứ đậu cũng
có nhiều purin, đậu nành, đậu xanh, đậu
phộng, đậu Hà Lan .. kể cả hạt điều!
Ăn vừa vừa thôi th́ không sao! Các loại thịt rừng,
nội tạng động vật (thận, tim, gan, pâté gan,
xúc xích ..) và các loại hải sản như cá thu, cá hồi,
tôm hùm .. đều chứa rất nhiều purin cần
tránh.
Qua ngày thứ ba
th́ bớt đau, bớt sưng, nhưng mất cả tuần
mới b́nh phục hẳn. Dĩ nhiên đây chỉ là một
cơn Gút cấp tính, không cẩn thận th́ tái phát như
chơi và trở thành kinh niên!
May quá, rau, trái, sữa,
yaourt, fromage, kem .. trà, cà phê đều rất ít purin!
Tóm lại, nếu
ai có cái "chân mạng đế vương" th́ nên từ
bỏ sớm!
Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc
(LiemHuynh sưu tầm, LiH. Coco chuyển)