VÌ SAO DÂN TRÍ NGƯỜI VIỆT NAM "THẤP" ?

 

* Phan Anh Tuấn-Hải Dương (BBC)

  

Một số ý kiến trong nước cũng như trên diễn đàn này cho rằng trình độ dân trí của người dân VN thấp, đến 70 % là nông nghiệp, mọi người có thói quen chen lấn xô đẩy và chấp hành pháp luật không nghiêm .. thì không thể có đa nguyên ? 

 

Vậy các bạn không tự hỏi là tại sao dân trí của người dân VN thấp và tại sao lại có sự hỗn loạn như vậy ?

 

Một lần tôi được chứng kiến người ta trao ngôi nhà tình nghĩa cho một cựu chiến binh cách khá xa HN.   

Ngôi nhà có trị giá 6 triệu đồng nên trông rất sơ sài và không chắc chắn. Quang cảnh quanh ngôi nhà đó là rất nhiều xe con loại xịn và rất nhiều các quan chức về dự. 

 

Chúng ta có đặt ra câu hỏi là nếu trong số họ chỉ cần một người có mặt làm lễ trao, còn lại chi phí cho xe cộ, xăng dầu, thời gian (và sau đó là một bữa đánh chén dọc đường về nữa) thì số tiền sẽ chi cho cựu chiến binh kia phải nhiều hơn không ? 

 

Điều quan trọng trong câu chuyện này tôi muốn nói nữa là người cựu binh kia và nhiều gia đình nông dân, công nhân ấy tuy rất cảm động khi được giúp đỡ nhưng họ lại không biết là vì sao mình lại nghèo mãi ? 

 

Có phải họ đã bị tước đoạt quyền và thành quả mà lẽ ra họ phải được hưởng? (tất nhiên có cả những đối tượng nghèo do không biết làm ăn). 

 

- Cảnh đời

Tôi gặp một ông anh họ là nông dân, ông ấy đưa ra một quyển sổ trong đó ghi lại toàn bộ số tiền (từ 10 nghìn đồng trở lên) việc chi cho một con ăn học đại học và xin việc làm. "Nặng đô nhất là khoản xin việc" - ông nói - Tất cả là 80 triệu đồng, trong đó riêng xin việc hết 30 triệu đồng. 

 

Vậy 30 triệu đồng này vào tay ai ? Chợt nhớ ra là mỗi cơ quan đều có một phòng rất quan trọng: Phòng tổ chức cán bộ ! 

 

Tôi hỏi tiền ở đâu ra thì ông nói "thì vay mượn chứ còn ở đâu ra nữa, ngoài ra thì làm sổ (vay ngân hàng)". 

 

Tại sao bác lại làm thế ? - "xã hội nó thế thì biết làm thế nào !" .. "mình không làm theo thì suốt đời con cái mình lại khổ, mình dại là mình chết". 

 

Trên đường phố HN, anh lái xe từ đường phụ cứ lao ra đường chính mặc cho xe cộ trên đường chính rất đông. 

Anh không tuân thủ luật đường chính đường phụ à ? - Tôi hỏi - "Ông ở đâu ra thế ? Mình không chèn nó thì nó chèn mình, nghĩ như ông thì chỉ có nổ máy đứng một chỗ thôi !". 

 

Tại một nơi tuyển dụng lao động, một người trẻ tuổi bước ra với khuôn mặt hớn hở vì tin chắc mình sẽ được tuyển dụng do cuộc phỏng vấn và kiểm tra sát hạch đã diễn ra rất tốt. 

Anh ta không thể ngờ được là mọi cái đã được sắp đặt từ trước rồi, tuyển dụng hôm nay chỉ là hình thức mà thôi. 

 

Một khu đất ngon để làm ăn thì các doanh nghiệp cũng phải vào cuộc đua. Một dự án xây dựng thì các công ty xây dựng cũng phải lao vào mà đấu đá. 

Em tôi là kiến trúc sư làm cho một công ty tư nhân. Đã rất nhiều lần cùng đồng nghiệp mất ăn mất ngủ kẻ vẽ, bàn bạc để đưa ra phương án dự thầu. Ngoài ra phải đi thăm tất cả các quan chấm thầu bằng phong bì (USD). Kết quả vô số lần rớt thầu cùng với số USD đã chi.

 

Một trường học tốt thì lôi các bậc phụ huynh phải vào cuộc. Đi học nước ngoài, đi xuất khẩu lao động ở nước có thu nhập cao thì mọi người cũng phải "quan tâm". Đi trên đường thì chen lấn thật nhanh, thậm chí là lao cả lên vỉa hè.

 

Một trí thức giỏi sau khi có nhiều phát biểu mạnh dạn, người ta cũng đưa ông ta lên "làm quan". Sau một thời gian thì ông ấy không phát biểu như xưa nữa. Thì ra ông ta phát hiện ra là làm quan có nhiều cái lợi hơn hẳn nghiên cứu khoa học.

 

Và nhiều người cũng phát hiện ra như ông, công nhân, nông dân, sau đó là đến giới trẻ. Người làm ở các viện nghiên cứu của Nhà nước cũng phải thay đổi cách nghĩ. Các vị trí ngon ăn thì đều là con cháu của mình và các đồng chí của mình cả. Tiền thì là tiền của Nhà nước .. lo gì ! 

 

Và cứ thế ! Cứ thế ! Xã hội không ngừng hỗn loạn, không ngừng chen lấn nhau, mạnh thằng nào thằng ấy chạy vượt qua mọi giới hạn của pháp luật. 

 

Người ta phát hiện ra rằng: Hình thức không quan trọng mà quan trọng là ở "nội dung". Bề ngoài cứ nói như những gì người ta đã nói từ xưa đến nay. Ai không nhìn thấy là dại, chúng nó ăn mà mình không biết ăn thì mình là thằng ngu ! 

 

Người nông dân, công nhân, cán bộ bình thường hay các bạn trẻ sao mà biết được các chuyện như vậy ? Đến khi phát hiện ra thì mình cũng phải bắt chước thôi, "xã hội nó thế thì biết làm thế nào".

 

Vì sao?

Các bạn có biết tại sao nó lại như vậy không ? Đó là hậu quả không thể nói khác hơn là của một chế độ mà luôn chỉ tuyên truyền, giáo dục một chiều, chỉ được nói tô hồng đánh bóng cho Đảng.

 

Chính ĐCSVN đã làm cho đạo đức xã hội xuống cấp một cách nghiêm trọng. Cho đến hôm nay họ lại tiếp tục lừa dối nhân dân, lừa dối thế hệ trẻ.

 

Họ luôn tìm cách đưa người ta mơ một xã hội không có thật để ru ngủ mọi người, triệt tiêu mọi khả năng đấu tranh và sáng tạo của con người.

 

Các bạn thử tưởng tượng 30 năm thì đời một người sẽ làm được gì nếu giả dụ một đứa trẻ đã được sinh ra vào đúng ngày 30-4-1975 ? Người ta đã đi làm với trình độ tiến sỹ, đại học, một doanh nhân hay ít ra là một công nhân có tay nghề giỏi, một nông dân với nhiều kinh nghiệm về trồng trọt chăn nuôi .. 

 

30 năm là nửa cuộc đời của một con người mà vẫn để tình trạng dân trí thấp thì lỗi tại ai ? 

 

Dân trí có cao được không khi bắt người ta từ trẻ con đến người trí thức trưởng thành chỉ được ăn mỗi một món là nghe theo Đảng, rằng cái gì Đảng cũng đúng, thế giới thế nào mặc nó, chúng mày không cần biết, chúng mày biết về nó thì nó sẽ ăn thịt chúng mày ! 

 

Ngay sinh viên trong các trường đại học mà còn phải học thứ triết học, chính trị cứng nhắc một chiều.

Họ không được học theo kiểu tiếp thu các quan điểm khác nhau của thế giới để tự hình thành quan điểm cho riêng mình, một cơ sở để đi tới sáng tạo. Họ luôn bị nhồi nhét những thứ mà ĐCS đưa ra .. Thật là quái đản và lập dị! 

 

Người ta đã chứng minh rằng trong quan hệ vợ chồng mà không có cãi vã xung đột (tự do báo chí, dân chủ) và tôn trọng nhau (nhân quyền) thì mâu thuẫn sẽ tích tụ cho đến lúc bùng phát vô phương cứu chữa. Hay thế giới động vật mà không có đấu tranh theo quy luật tự nhiên thì không thể loại bỏ những con ốm yếu bệnh hoạn dẫn tới làm hỏng cả đàn. Qua đấu tranh tự nhiên mà thế giới động vật không ngừng phát triển.

 

Chính những người có tư tưởng tiến bộ và những người dân qua bao thử nghiệm mày mò đã tự vượt rào, mặt khác cũng chính do nền kinh tế thị trường đã làm cho kinh tế VN khởi sắc. 

Thành quả này không phải do ĐCS cùng với thứ học thuyết lập dị không giống ai, mặc dù họ đã mất nhiều công nhào nặn bao nhiêu năm qua. 

 

Vậy ĐCSVN hãy trả lời trước dân chúng VN là có đúng họ đã và đang thực hiện chính sách ngu dân không ? Có phải họ cố tình để dân ngu để hù doạ những người có tư tưởng tiến bộ hay không ? 

Tình trạng xuống cấp đạo đức xã hội và không tuân thủ luật pháp là do họ gây ra không ? ĐCSVN có phải đã và đang làm trái với quy luật khách quan tự nhiên không ? Không ai khác mà chính là do họ ! 

 

Như vậy thì đã rõ: Đó là phản khoa học ! Nếu dân ngu như họ bao biện thì 30 năm qua chúng ta đã để cho họ lấy bao số phận con người ra để thí nghiệm lừa bịp là quá đủ ! Họ phải để cho những người có tư tưởng tiến bộ cải thiện tình hình, chỉ những người này mới có thể đứng ra bảo vệ dân, mới có thể nâng cao dân trí cho dân. 

 

Mong tầng lớp trí thức, các bạn trẻ, các đại biểu quốc hội, các đảng viên trung thực .. hãy dũng cảm để có những cải cách mạnh dạn. Nhiều người trong số chúng ta đằng nào thì cũng đã nhỡ nhàng rồi, chúng ta hãy dũng cảm (và cả đau đớn nữa) nhìn cho đúng sự thật để xây dựng một xã hội tốt hơn cho các thế hệ con cháu. 

Đừng để 5, 10, 20, 30 năm nữa mà dân trí của người dân VN vẫn chưa được cải thiện, rồi lại lặp lại luận điệu cũ rích là chưa thể đa nguyên được vì dân trí người Việt vẫn thấp. 

 

Điều quan trọng là tự bản thân chúng ta phải thay đổi mà không phải nhờ một lực lượng nào đó từ bên ngoài, phải xây dựng một hệ thống pháp luật cho phù hợp với tình hình thực tế. Không nên và không thể lừa dối nhân dân mãi được ! 

 

* Tuấn Khoa, Houston

 

Bưng bít thông tin, cấm đoán đọc, nghe sách, đài nước ngoài vì sợ các thế lực phản động thì làm gì trí mở mang được. Làm một bài thơ cũng sợ, dịch một bài viết cũng bị ghép tội gián điệp, lúc nào người dân cũng nơm nớp lo sợ bị trù dập thì tâm không định làm gì trí sáng suốt cho nổi ? 

 

Đừng nói gì dân trí thấp, con người bị ép quá thì chiều cao cũng chẳng còn nữa nói chi bộ óc. 

 

* Minh Hồ

 

Dân trí người Việt thấp vì người ta không có quyền phát biểu đúng hay sai để từ đó được học hỏi. Tất cả đã có nhà nước phát biểu hết rồi, người dân chỉ việc nghe và thi hành theo chỉ thị. Đứa nào phát biểu linh tinh, không đúng đường lối, thì có mà nguy tai.

 

* Triển đại ca

 

Đúng vậy, chúng ta cần phải thực tế hơn. Tất cả mọi người đừng tin và lạc quan với các chỉ số phát triển kinh tế xã hội đang công bố trên truyền hình.

 

Mọi người hãy nhìn vào thực tế xã hội, còn quá nhiều người sống dưới mức trung bình, còn quá nhiều ăn xin, nghiện ngập, mại dâm. Đừng tin vào các chỉ tiêu phát triển của những năm kế tiếp. Đời người ngắn ngủi lắm, nếu năm nay bạn 30 tuổi, thì 30 năm còn lại liệu đủ thời gian để các bạn vượt qua mức sống nghèo khổ không ?

 

Hãy suy nghĩ nguyên nhân tại sao ? và cần phải làm gì để thay đổi ? Thời gian không chờ chúng ta đâu !

 

(MIÊN DU ĐÀ LẠT chuyển)