Báo Mỹ viết về PHỞ Việt Nam: Một
tuyệt tác ẩm thực!
Dưới
đây là bài viết thú vị về phở Việt Nam
được đăng trên tờ Rocky Mountain News (Mỹ)
ngày 27/5/2005. Tác giả bài viết là chuyên gia ẩm thực John Lehndorff, người từ
gần 10 năm nay đă có hàng loạt bài về các món
ăn Việt như "goi vit", "pho", "cua sot
me" .. Thanh Niên xin giới thiệu cùng bạn đọc.
*
Tôi không nói
được tiếng Việt nhưng cái đầu
lưỡi và dạ dày tôi th́ luôn rục rịch mỗi lần
có người nhắc đến món ăn Việt. Bất
cứ lúc nào, hễ nghe ai đó th́ thầm "Phở, phở,
phở .." là tôi biết ngay ḿnh đang đụng tới
món ăn quốc hồn quốc túy của Việt Nam.
Nếu đọc
cho chính xác th́ món ăn này phải gọi là "fuh". Hiểu
một cách đơn giản nhất th́ phở là một
tô hổ lốn gồm những sợi bánh, thịt ḅ và vô
số rau băm nhỏ. Đơn sơ là vậy nhưng
phở có thể là một trong những món ăn bổ
dưỡng và ngon nhất mà bạn từng có cơ hội
được thử qua trong đời. Món này
tương truyền phát xuất từ Bắc Việt Nam
vào thời Pháp thuộc, khi người ta thử kết hợp
nước lèo nấu bằng xương ḅ với loại
bánh phở địa phương. Khi phở vào Nam, nó trở
nên đa màu, đa sắc và đa hương vị
hơn; cũng chính từ đây, phở đă làm cuộc
viễn chinh sang Mỹ. Ở đất nước xa xôi
này, tiệm phở mà người Việt hay dùng chữ
"houses" để diễn tả, trở nên nổi
tiếng v́ chất lượng nước lèo tuyệt vời
của nó. Người Mỹ thường quen chọn món
ăn theo "gu" của ḿnh và họ đă bị phở
chinh phục v́ chất lượng hảo hạng của
món ăn và phong cách phục vụ.
Riêng tôi, khi
nghe người ta nhắc tới phở, trong đầu
tôi lại nghĩ về 2 cái quán ăn quyến rũ,
đó là Phở 79 và Phở Vân ở thành phố Denver này. Tại
quán Phở 79, các tô phở được đánh từ số
1 đến 16, tùy theo phần "ruột" của nó,
có thể là tái, chín, tái nạm và gầu, gân, sụn, ḅ viên
và cả phở gà nữa .. Phở 79 chỉ chuyên bán phở.
Ở đây, phở được đựng trong 3 loại
tô, nhỏ (4,50 USD), vừa (5,25 USD) và lớn (5,75 USD). Tôi chẳng
phải là một anh chàng thấp bé nhẹ cân nhưng vẫn
có thói quen chọn tô nhỏ. Lư do là tô lớn có lẽ đủ
cho hai người ăn no kềnh bụng.
Bước
vào quán Phở 79 vào một buổi chiều, tôi chọn tô số
6 với tái và thịt ức nấu chín. Để thay
đổi một chút, tôi gọi thêm tô ḅ viên (trả thêm 1
USD). Loại tô này gồm các viên ḅ xắt nhỏ, có thể
"cứu đói" cho một người mảnh mai.
Điều đầu tiên tôi làm với tô phở không phải
là ăn mà ch́a mũi vào giữa làn hơi nghi ngút và hít một
cái thật sâu. Chao, mùi thơm nhè nhẹ của thịt ḅ,
mùi hành cay cay xông vào mũi, lan tỏa ra khắp cơ thể
tôi. Không thể chần chừ nữa, tôi lấy cái muỗng
lớn bằng sứ và bắt đầu húp miếng
đầu tiên. Tôi khoan khoái cảm nhận vị béo ngọt
của phở thấm vào đầu lưỡi, mùi vị
của nước lèo, của hành, gia vị cứ đọng
lại rất lâu. Tôi nhẹ nhàng cầm đũa lên (ở
đây không thấy người ta dùng nĩa bao giờ!), gắp
miếng bánh và thịt tái bỏ vào miệng, khẽ nhai.
Để cho đủ vị, tôi lấy cái chén nhỏ, cho
một ít tương đen, một ít tương ớt
đỏ và đổ nước mắm vào rồi khuấy
đều. Tôi chấm miếng tái vào cái hỗn hợp sền
sệt đó rồi bỏ vào mồm. Chao ôi, cảm giác
không thể tả được! Cuối cùng, tôi khuấy
sâu xuống tô nước và bắt đầu tấn công
vào những lát bánh, quyết không bỏ sót một miếng
nào. Cơ quan vị giác của tôi cứ căng ra hết cỡ
để đón nhận cảm giác diệu kỳ mà phở
mang lại. Mải chăm chú vào tô phở, một chốc
sau tôi mới có dịp ngẩng lên và phát hiện một ông
khách Việt Nam kín đáo quan sát màn biểu diễn của
tôi, ông ta khẽ mỉm cười, có vẻ như hơi
chế giễu sự tham ăn của tôi. Không sao, tôi vẫn
húp ừng ực, hít hà như chưa được ăn
từ hàng chục năm nay. Với phở, tôi quên đi
chuyện tự ái vặt. Giữa các lần húp, tôi tranh thủ
quan sát đĩa rau xem sao. Đó là một đĩa rau
đủ loại, rau thơm, rau húng, ng̣ gai, những cọng
giá trắng phau, gịn rụm và c̣n có thêm vài lát chanh nữa.
Tôi thường ăn phở với một ly cà phê đá
bên cạnh, đúng cách của người Việt sành
điệu đấy, mùa hè th́ tôi uống dừa xiêm hoặc
soda chanh, mỗi thứ giá 2,25 USD.
Phở 79 tuyệt
vời nhưng thú thực th́ tôi bén duyên với phở từ
tiệm Phở Vân cơ. Ngày trước, tiệm này có tên
là Quán ḿ Richard Lee. Đáng tiếc là anh chàng chủ quán
Richard Lee với tài nghệ nấu nước lèo thiên hạ
vô song đă sang tiệm này lại và đi đâu mất, một
tổn thất lớn cho thành phố Denver. Người chủ
sau vẫn kinh doanh phở nhưng đổi tên quán là Phở
Vân. Tôi vẫn thường tới Phở Vân để
ngóng tin thiên tài Richard, hy vọng ông ta c̣n ở đâu đó
để truyền bá "phở đạo" của
ḿnh.
Đôi khi, giữa
những lúc h́ hục bên tô phở, tôi chợt ngừng lại
và cảm thấy băn khoăn. Tôi không hiểu tại sao
dân Việt, chỉ trong có một món, lại biết phóng
tác ra được nhiều phiên bản, nhiều nhiệt
độ, nhiều mùi thơm đến thế.
Chẳng thể
t́m ra câu trả lời, tôi chỉ c̣n biết cách thả
ḿnh trôi theo cảm giác khoan khoái mà phở mang lại. Thành phố
Denver quả thật diễm phúc, ngoài các tiệm Phở 79
và Phở Vân ra c̣n có rất nhiều quán phở và nhà hàng Việt
Nam tuyệt vời khác nữa bởi người Việt
tại đây rất nhiều. Hội Ngôn ngữ Anh - Mỹ
Denver cho biết tiếng Việt ở đây rất phổ
biến, chỉ sau tiếng Anh, Tây Ban Nha và Đức. V́ thế,
phở vẫn không ngừng thăng hoa.
Nào, ai ăn
phở không?
Đỗ Hùng dịch.
(Theo Rocky Mountain News)