Ư nghĩa thật
sự của chữ TÙ.
Một hôm, một
vị sư ở tu viện của chúng tôi được
thỉnh đi dạy thiền ở trong một nhà tù mới
gần Perth, nơi mà t́nh h́nh an ninh được kiểm
soát hết sức chặt chẽ. Một nhóm tù nhân đă
trở nên quen biết và kính trọng thầy ấy. Vào cuối
một thời pháp thoại, họ bắt đầu hỏi
thầy về nếp sống hằng ngày trong một tu viện
Phật giáo. Thầy trả lời: "Buổi sáng chúng
tôi thức dậy lúc 4 giờ. Đôi khi cũng lạnh lắm
v́ pḥng chúng tôi không có máy sưởi. Chúng tôi ăn mỗi
ngày một bữa, tất cả thức ăn đều
bỏ chung vào một b́nh bát. Vào buổi chiều và tối
chúng tôi không ăn. Dĩ nhiên là cũng không có chuyện sex
hoặc rượu chè. Chúng tôi cũng không có vô tuyến
truyền h́nh, truyền thanh, hay âm nhạc. Chúng tôi không bao
giờ xem phim, mà cũng không chơi thể thao. Chúng tôi nói
ít, làm việc nhiều, và dành thời gian rảnh ngồi tọa
thiền, theo dơi hơi thở. Chúng tôi ngủ trên sàn
nhà."
Những
người tù tỏ ra hết sức ngạc nhiên về sự
kham khổ của nếp sống tu hành. So sánh với tu viện,
th́ nhà tù hết sức nghiêm nhặt này trở thành một
khách sạn năm sao. Quả thật, một người
tù đă quá thương cảm hoàn cảnh thanh bần của
vị sư đồng môn của tôi đến độ
quên khuấy là ḿnh đang ở đâu, và anh ta chợt nói, "Sống trong tu
viện cực khổ quá. Hay thầy đến ở
đây với chúng tôi đi !". Mọi
người trong pḥng ai cũng bật cười. Tôi
cũng bật cười khi nghe thầy ấy kể lại
câu chuyện. Rồi tôi bắt đầu suy nghĩ:
Quả thật
tu viện của tôi kham khổ hơn cả nhà tù khắc
nghiệt nhất, tuy nhiên nhiều người tự nguyện
đến đây và họ cảm thấy hạnh phúc. Trong
khi đó, nhiều người lại muốn thoát khỏi
nhà giam kia, và không cảm thấy hạnh phúc ở đó. Tại
sao như thế?
Bởi v́ các
thầy muốn sống ở tu viện, c̣n phạm nhân th́
không muốn ở tù. Sự khác nhau là ở chỗ đó.
Bất cứ
nơi nào mà bạn không muốn ở th́ dù cho có tiện nghi đến đâu
chăng nữa, đối với bạn, nó cũng là một
nhà tù. Đây là ư nghĩa thật sự
của chữ "tù". Nếu bạn đang làm một
công
việc mà ḿnh không thích th́ bạn
cũng đang ở tù. Nếu bạn đang có một mối quan hệ mà
ḿnh không mong muốn th́ các bạn cũng
đang ở tù. Nếu các bạn đang ở trong một thân thể ốm
đau bệnh hoạn, mà bạn không muốn
th́ thân thể ấy cũng là một nhà tù đối với
bạn. Nhà tù là bất cứ một hoàn cảnh nào mà bạn
không muốn mà lại dính mắc vào.
Vậy th́
làm thế nào chúng ta có thể thoát khỏi các nhà tù của
cuộc đời?
Dễ thôi.
Hăy thay đổi quan niệm về hoàn cảnh mà bạn
đang sống. Thậm chí là ở ngay nhà tù San Quentin, hay ở
tu viện của chúng tôi. Nếu bạn thấy muốn sống
ở đó th́ nơi ấy không c̣n là một nhà tù đối
với bạn nữa. Bằng cách thay đổi quan niệm
về công việc, về mối quan hệ, về thân thể
ốm đau, bằng cách chấp nhận hoàn cảnh thay
v́ không ưa muốn, th́ nó không c̣n là một nhà tù nữa. Khi các bạn BẰNG L̉NG th́ các bạn được tự do.
Tự do là bằng
ḷng với nơi chốn ḿnh đang ở. Nhà tù là nơi
ḿnh không muốn ở. Thế Giới Tự Do là thế giới
mà người ta bằng ḷng sinh sống.
Tự do thật
sự là giải thoát khỏi dục vọng, chứ không
bao giờ là tự do thỏa măn dục vọng.
(Nhă K. sưu tầm và chuyển)