"Xóm Đài Loan" và những bài
thơ
(Tác
Giả Nam Đan)
Một trong những giá trị
của văn chương là phản ảnh lại thực
trạng của đời sống. Người Việt
hay làm thơ để mô tả và nói lên những tâm sự
trong đời sống mình.
Lâu nay, chuyện giấc mơ
đổi đời bằng cách lấy chồng ngoại
của các thôn nữ là chuyện xưa như trái đất.
Tôi tự hỏi, thế thì thực trạng "lấy chồng
ngoại" này đã đi vào thơ VN chưa? Tò mò, tôi thử
lên mạng tìm xem nó đã hiện diện trong văn
chương như thế nào.
Hiện tượng "lấy
chồng ngoại" nở rộ ở miền Tây. Có những
địa danh dần dà bị người ta đổi
tên vì hiện tượng các cô gái lấy chồng Đài
Loan. Ví dụ, những phường Tân Lộc, những xã
Đại Ngãi .. đã biến
thành những cái tên kỳ quặc: "đảo Đài
Loan","xóm Đài Loan". Bi hài đến độ
có bài báo cho rằng "Thôn nữ mong lấy chồng Hàn để
.. được đi máy bay".
Bạn có biết câu ca dao "Gà nào hay bằng
gà Cao Lãnh; Gái nào bảnh bằng gái Nha Mân"
không? Nha Mân là một xã thuộc huyện Châu Thành, tỉnh
Đồng Tháp, cách thị xã Sa Đéc chừng 15 km. Một
bài báo viết rằng:
"Ngày xưa nước sông
Tiền đi qua Sa Đéc cho người Sa Đéc nghề
làm hủ tiếu khét tiếng, chảy xuống đây cho
Nha Mân sinh ra những cô gái đẹp như tiên .. Gái Nha Mân
đi làm dâu khắp vùng sinh ra những đứa "cháu
gái" Nha Mân bụ bẫm, dễ thương, lâu lâu về
thăm "ngoại" Nha Mân. Còn giờ "gái Nha
Mân" lũ lượt bị cơn lốc "lấy
chồng Đài, chồng Hàn" cuốn đi hết rồi
.."
Tình trạng thậm chí tệ
hơn: ".. Đi đám tiệc, gặp các bé gái xinh xắn,
người lớn trầm trồ khen ngợi rất vô
tư: "Úi, con nhỏ ngộ quá ta, ráng nuôi cho lớn lấy
chồng Đài Loan nghe!'. Ngạc nhiên nhất là ba má của
bé gái rất .. vui, rất tự hào! Nhiều chàng trai lên
thành phố học, nghe hỏi về "gái Nha Mân" thì
buồn bã trả lời rằng: "Họ (Đài Loan,
Hàn Quốc) "tuyển" hết rồi, còn đâu tới
mình!"
Sau lời than ấy tất
nhiên là trách hận, một thi sĩ vô danh mang tâm sự vào
thơ:
"Em hỡi sao em lấy Đài Loan
Phải chăng nước Việt đã chẳng
còn
Hổng ai xứng đáng cho em chọn
Nẻo chánh không đi đi lối mòn?
Cám cảnh tụi em xếp hàng dài
Thân hình lồ lộ mắt thơ ngây
Để cho thú dữ tha hồ chọn
Vuốt ve ngắm nghía chực chộp vờn
Số phận ai kia đã định rồi
Mười người chỉ được
một mà thôi
Thương thay cho chín người còn lại
Đem thân cho chúng hủy cuộc đời
Em ơi! Đã biết bao nhiêu người
Sao không lấy đó làm gương soi
Ham chi nhung gấm phồn hoa giả
Để trót sa chân thế nhân cười!"
Đây lại là một bài
thơ khác, cũng những lời than trách và buồn không
kém. Nhà thơ, ký là "nguoitruongphu". Bài thơ đúng 2
năm về trước ..
Lấy chồng Hàn!?
Gái quê chọn lấy Chồng Hàn
Tình si ở lại ngỡ ngàng khổ đau
Mối mai vớ được chồng giàu
Tương lai rộng mở dạt dào gió
mây
Khóc sầu bởi lỡ thương ai
Cao xanh cắt cớ đọa đày chia xa
Từ khi giã biệt mẹ già
Sống trong nhung lụa gác ngà lầu son
Cố vo chữ hiếu cho tròn
Tại cha lỗi mẹ sao còn trách ghen?
Chữ nghèo đeo đuổi phận hèn
Đành lòng vứt lại bõ bèn trai quê
Mây giăng mất lối nẻo về
Tình xưa nghĩa cũ câu thề thả
sông
Chiều mưa lạnh lẽo phòng không
Dáng tiên góc ngọc hết mong hẹn hò
Nàng đi bến vắng con đò
Đồng xanh xa thẳm đàn cò vấn
vương
Đời anh một kiếp yêu cuồng
Tình đầu tan vỡ gió luồn ruột
gan ..
Còn bài thơ này là một tiếng
gọi người tình, thô mộc nhưng thống thiết,
và chất chứa tính thời cuộc. Nhà thơ không cố
công đẽo gọt, lời thơ tuôn ra như một
đoạn văn xuôi được ngắt dòng:
Tết Quý Tỵ sắp
đến rồi em ơi trở về đi!
(Viết theo lá thư của kỹ sư Nguyễn
Ngọc H.)
Mỗi lần về Châu Thành anh thương
má nhớ em
Má bảo chẳng qua nghèo nên đành phải
xa con gái
Rứt ruột đẻ ra ai chẳng muốn
được gần con nhờ cậy
Khi trái gió trở trời con gái ghé về
thăm
Anh cũng đã trót thương khi em vừa
tròn tuổi mười lăm
Nhưng vì nhà anh quá nghèo nên còn chưa dám nói
Em như nụ tầm xuân nơi hương
đồng gió nội
Đôi má lúm hồng tươi duyên dáng tựa
trăng rằm
Hai mốt tuổi em lấy chồng, anh
đang trong quân ngũ
Khi anh ra quân trở về em đã sang tận
Đài Loan
Anh đành đi học tiếp để
mong trái tim bớt khổ!
Nhiều đêm giữa Sài Gòn chân lạc
bước lang thang
Mỗi lần anh về quê, má kể em hạnh
phúc
Với người chồng Đài Trung nay
đã có con trai
Anh mừng cho em vì nghe nói đã có nhiều cô
gái
Lấy chồng Hàn, chồng Đài bị
đày đọa giữa trần ai!
Anh đã xem ảnh một cô dâu lấy chồng
Hàn bị giết
Khi rời xa Việt Nam vừa tròn tuổi
hai mươi
Mới sang Hàn Quốc tám hôm đã bị chồng
hãm hại
Hồn phiêu diêu xứ người xót xa lắm
em ơi!
Nhiều cô dâu sang Đài Loan sống với
chồng như nô lệ
Hầu hạ cha mẹ chồng còn bị chồng
đánh suốt ngày
Có chị ở Đào Viên chín năm đã
sinh được hai con gái
Bị chồng ném xuống biển khơi vì
không có con trai!
Đã hai lần em về thăm quê, ai cũng
tưởng em hạnh phúc
Thấy bảo chồng em già nhưng vợ
chồng biết thương nhau
Anh tự nhủ may mà em không lấy phải
anh nghèo khổ
Thôi nếu chúng mình còn duyên thì xin hẹn kiếp
sau!
Nhưng hôm rồi, ba má đã cho anh xem lá
thư em vừa gửi
Kể về nỗi thống khổ suốt
bảy năm em phải sống bên Đài
Những tưởng lấy được
chồng giàu để giúp má tiền trả nợ
Và nuôi ba đứa em thơ nên em đành nghe
bà mối làm mai
Bà mối tên Dung là họ hàng đã đưa
em ra Sài Gòn gặp gỡ
Người đàn ông Đài Loan hơn em 23
tuổi vẻ hiền khôn
Chưa lấy vợ, không rượu chè chỉ
suốt ngày uống sữa
Tưởng là cơ hội để đổi
đời nên đám cưới tổ chức luôn!
Khi đã có bầu em mới biết chồng
em là tên nát rượu
Đã từng phải ngồi tù vì ghẹo
gái bị thưa
Làm thợ hồ bữa được bữa
chăng chưa đủ xài ba bữa
Còn cướp cả tiền của em dành
nuôi dưỡng con thơ!
Em không được mẹ chồng
thương khi bụng mang dạ chửa
Đêm phải trốn dưới gầm
giường, ôi khốn khổ thân em!
Em còn phải đi làm thêm để giúp má tiền
trả nợ
Mà còn bị chồng ăn cắp để
bao gái qua đêm!
Bảy năm trời em phải cắn
răng chịu đựng
Vì sợ má ở nhà quá thương rồi
đổ bệnh ốm đau
Nay em đã nói thật để ba má
được tỏ tường tất cả
Và ao ước được trở về
nhà, thà rau cháo có nhau!
Bởi thương đứa con ngoan sẽ
bị bà mẹ chồng bắt lại
Rồi sợ cha nó sẽ làm hỏng con nên em
chưa dám trở về
Đời người con gái Việt Nam thật
trầm luân dâu bể
Xưa nội chiến hai mươi năm,
nay mẫu tử cách chia!
Em ơi!
Con trai em nó ngoan vì "nhân chi sơ tính bản
thiện"
Nhưng mai kia lớn lên nó sẽ thành người
lính của quân Tàu!
Lại ra đảo Bắc Bình, Trường
Sa để moi dầu lấn biển
Rồi còn bắn vào ngư dân mình gây chết
chóc thương đau!
Tết Quý Tỵ sắp đến rồi em
ơi trở về đi! Anh vẫn đợi
Thằng bé là nòi giống Hán Hoa từng nô dịch
nước ta
Em vấn vương tình mẫu tử vì con
trai còn nhỏ tuổi!
Vậy còn tương lai của đời
em và tình nghĩa đôi ta?
Hãy khóc to lên em ơi! Nhằm vơi đi khổ
tủi
Cho các nàng dâu mai sau nghe mà thấm thía nỗi
đau
Của nhiều cô gái quê nghèo đã lỡ làm
dâu xa xứ
Để giúp những ai còn mơ màng biết
suy nghĩ trước sau!
TS Đặng Huy Văn, Hà Nội, 15/1/2013
Những bài thơ trên là tâm sự
của cánh đàn ông, còn phụ nữ thì nghĩ như thế
nào? Minh Đan, một nhà thơ nữ trẻ ở miền
Tây viết rằng:
Lấy chồng xứ
lạ (*)
những bông lúa chúm chím
những khuôn mặt ca dao
những giọng nói mía lau
lấp ló đường cong thị thành sau
ngày xem mắt
nụ cười bình yên sắp đặt
áo bà ba xa lạ với ruộng đồng
chiếc khăn rằn tách rời đôi vai
thon
bàn chân em đỏ vàng óng ánh
suối tóc dài vàng hoe màu nắng
sông quê lặng lẽ
nhạn về phố mới
tương lai là dấu chấm hỏi
(*) về những thiếu nữ miền tây
lấy chồng Đài Loan, Hàn Quốc .. mong được
"đổi đời" dẫu cho phải ném mình vào
"canh bạc số phận".
Ngày xưa thi sĩ Nguyễn
Bính viết "Lỡ bước sang ngang", tả lại
nỗi lòng của người chị dặn dò em để
mình đi lấy chồng, mà dạo ấy nhà chồng chắc
chỉ cách có một hai chuyến đò ngang. Hôm nay, chưa
có nhà thơ nữ nào nói lên tâm trạng khi sang ngang đến
tận Đài Loan, Hàn Quốc, mà chỉ có những nỗi
lòng ủ ê của người ở lại, kẻ bị
xù tình, buồn ơi là buồn. May thay tôi vớ được
bài thơ trào phúng để củng cố lòng tin, không biết
của ai:
Thơ chế "Lấy
Chồng Các Nước"
Chồng Tây kịch cợm như voi
Đêm lăn đè trúng chắc lòi phèo luôn
Chồng Tàu ăn mãi nước tương
Đứng gần nồng nặc mùi
hương xì dầu
Chồng Lào mê được chỗ nào?
Nhỏ con, èo uột xanh xao gầy còm
Chồng Phi Châu chúng đen ngòm
Tối về cúp điện dòm hoài không ra!
Chồng Mỹ dâm đãng lắm nha
Nếu không khéo giữ chắc là teng beng
Chồng Đài Loan có máu ghen
Léng phéng nó biết, sớm lên bàn thờ
Dại dột lấy Mễ Tây Cơ
Phẩm tiên chuột vọc, khỉ mò .. tan hoang
Chồng Ấn Độ rất làm tàng
Nhiều bằng cấp hả? Cần nhiều
hồi môn
Chồng Anh đẹp mã to con
Tỉ số đồng tính hết hồn
đó nhe
Chồng Nhật cặp mắt hí nè
Dã man số một ai nghe chạy dài
Chồng Hàn Quốc thấy đẹp trai
Cứ lấy rồi biết, bị đày
khổ thân
Chồng Úc chỉ thích uống ăn
Khoảng gần ba chục bụng bằng
cái lu
Chồng Ý có đứa vào tù
Vẫn buôn thuốc phiện cũng như
bên ngoài
Chồng Do Thái rất đa tài
Nhưng mà bủn xỉn khỏi ai sánh bằng!
Chồng Việt chắc chắn trăm phần
Thiệt thà, chung thủy .. khỏi cần phải lo!
Chắc bạn cũng như
tôi, cũng muốn hỏi anh chàng thi sĩ này một câu:
"Thiệt thà, chung thủy .. thiệt hông đó cha! Không
khéo để cổ sang ngang tận xứ Đài Loan, rồi
ngồi khóc hu hu và mần thi sĩ .. !"
NAM ĐAN
(Ka Dê sưu tầm và chuyển)