LẨU RẮN MIỆT
VƯỜN
(RẠCH GIÁ)
Share bài này của người
bạn RG viết cho mấy ông anh nhậu của tôi đọc
cho đỡ thèm nhé
Hồi Hè,
nhằm bữa trời mưa rả rích
mấy ngày chả buồn ngưng lại thêm nỗi nhà
đèn cúp điện, mấy anh em ngồi
hành lang dòm ra trời mưa buồn thúi
ruột. Cái cảnh mấy tay "bợm"
ngồi nói chuyện suông với nhau về công
việc và đàn bà .. một lúc là y
như rằng phải quay lại chuyện nhậu ..
Tôi kể cho
mấy đứa bạn nghe chuyện có lần
đi rừng U Minh Thượng, lội
rừng cả buổi sáng ra tới bìa
rừng gặp một cái chòi canh mía
có mấy bác nông dân ngồi nhậu với rẹm (*)
U Minh rang muối. Vào mùa rẹm trẩy hội giao
duyên, đêm ra bờ ruộng quơ một lúc
là đầy thùng. Thường thì chả
ai ăn, chỉ đâm cho vịt ăn hoặc bỏ
làm phân vì giống này phá ruộng
dữ lắm, nhất là dân nuôi tôm thì chúa
ghét rẹm. Nhưng gặp lúc "đói
mồi" thì dân nhậu xơi rẹm làm
đặc sản. Chỉ cần chọn những
con vừa ăn, lớn quá thì vỏ
cứng, xé bỏ mu, bẻ bỏ càng ngoe, cho
đám rẹm xé vào chảo phi hành
tỏi, đảo đều tay rồi nên nếm muối
vừa ăn cho đến khi rẹm rang tỏa
mùi thơm nức mũi thì xúc ra dĩa
và có thể nhào vô trận nhậu. Lúc tôi
qua chòi thì trận nhậu đã bắt
đầu được một hồi, các
bác nông dân nhất định không cho qua, bắt
làm một xị dằn bụng. Đang
đói, quất vô mấy ly rượu đế
và nhai rẹm rang ròn rụm thật là
đã nhưng mỗi tội mau say.
Làm vài ly,
chúng tôi cáo từ sau khi đã "chào
sân" với bàn nhậu mỗi người
một ly. Rời chòi nhậu nơi bìa
rừng ra đến đầu kênh ai nấy nôn nao
vì rượu và đói, tấp đại
vô một quán tranh lụp xụp ven
đường nơi đầu kênh để
kiếm cơm trưa dằn bụng. Quán thật "ấn
tượng": Một nửa nằm trên
bờ kênh, một nửa kê sàn nằm trên
mặt kênh, mái lá thủng lỗ chỗ
để những tia nắng trưa rọi
lấp lánh lên bàn .. Nhưng không lẽ chạy thêm
vài chục cây số để kiếm nhà hàng
có nấu cơm trưa đàng hoàng. Chị
chủ quán đẫy đà bước ra
hỏi mấy chú nhậu gì làm cả
đám thất vọng vì đang đói
bụng chỉ thèm cơm. Ở vùng này
không ăn giấc trưa, buổi sáng sớm nông
dân thức sớm ra làm đồng tới
chừng 9 -10 giờ mới ăn sáng,
rồi làm tiếp đến chừng 2 giờ
chiều thì về nhà. Bữa cơm chiều
dọn ra vào khoảng 3 giờ, ăn xong rảnh
rang là bắt đầu gầy độ nhậu
tối cho mát mẻ. Tập quán là như
vậy, nên bữa cơm trưa kiểu công
chức của chúng tôi ở đây không
hạp, đói là phải rồi. Đã
vậy thì nhậu tiếp! Hỏi ra mới
biết trong quán có rộng sẵn mấy con rắn
ri voi chừng 2 kí. Quán sẽ nấu 2 món
là lòng rắn xào mướp và
cháo rắn. Nghe nói có cháo, cả
bọn đồng ý cái rụp rồi chọn 1
con béo múp míp để chị chủ quán
mần và để nhanh có mồi còn
cử một cậu tháo vát chạy vào
bếp xào nấu tiếp.
Rất nhanh,
dĩa lòng rắn xào mướp
được dọn ra .. Lại một lít
rượu được châm cho những
cái bụng đang cồn lên vì mấy ly
rượu rẹm rang, giờ được
chêm thêm bằng mấy miếng mướp beo
béo thơm thơm nên chẳng mấy chốc lâng
lâng .. Tới lúc dường như cả
đám chịu hết siết, chị chủ quán
mới khệ nệ bưng ra nồi cháo. Cả
nồi cháo còn sôi ùng ục mà chả
cần phải múc ra tô làm gì cho thêm phiền.
Cả bọn nhào vô mỗi người một
chén cháo rắn với những khúc
rắn mềm rụm nấu trong đậu xanh nguyên
vỏ, cháo nấu chỉ toàn là đậu
xanh không một hạt gạo. Đang đói và
say, húp miếng cháo đậu xanh ngọt thanh
của thịt rắn và dậy mùi thơm
hạt đậu nấu bung vỏ, béo ngậy mỡ
rắn, loáng thoáng xanh của hành ngò
xắt nhỏ, thấy như có một dòng
năng lượng từ từ trôi qua
từng kẽ răng tới những cái
bao tử lép kẹp. Tuyệt hảo món
cháo rắn đậu xanh thấm đẫm
hương vị rừng U Minh ..
Kể tới
đây, cả đám chợt nuốt
nước miếng cái ục và rồi
lại nhớ ra cũng tới cơm giờ
trưa. Một cậu đề xuất kéo nhau đi nhậu
lẩu rắn cho đã .. cơn thèm
rượu. Nhưng ở ngay Rạch Giá
đây thì kiếm đâu ra quán nhậu kiểu
rừng U Minh, thôi đi vô quán nhậu miệt
vườn, mãi tận mấy xóm giáp
mí biển. Và thế là chúng tôi cứ
2 đứa một xe gắn máy, mấy
chiếc xe rồng rắn kéo nhau chạy vào
những con đường nông thôn tráng bê tông
rộng chừng hơn mét trong cơn mưa
lất phất, qua cả những ruộng lúa
đang trổ đòng đòng và những
vườn rẫy xóm thôn để rồi
dừng lại ở một quán nhậu
giữa một vườn dừa xanh um.
Bên ngoài
quán cũng giống như bao quán nước
khác ở vùng Đồng bằng sông
Cửu Long. Mặt tiền chồm gần sát
tới mé lộ nông thôn, bề rộng hẹp,
còn chiều sâu thì dài. Mặt tiền
để trống không cần cửa và cả gian
trước quán dừng lá lưng
lửng, cửa sổ là một tấm phên
chằm lá dừa chống xéo lên cho
thoáng đãng còn lúc mưa gió thì
sụp xuống thành vách, xếp vài bộ
bàn ghế lúp xúp để bán cà phê
nước đá lạnh cho khách qua
đường, ai có nhu cầu nhậu thì
đi tiếp ra sau. Chúng tôi đi ra sau, men theo một
hành lang nhỏ tạo bởi một bên vách
và một bên là buồng ngủ của chủ quán.
Đoán là buồng ngủ vì trong tối om
được quây kín cũng bằng lá
dừa nước, chừa lại một khoảng
tạo hình như cái cửa buồng, không
có cánh cửa mà được che
bằng một tấm rèm vải bay lất
phất. Đi tiếp tới một không gian rộng
ra hết cả bề ngang căn nhà là khu bếp
chế biến thức ăn cho thực khách
vào quán. Bếp là một lò ga đôi
và cạnh đó là hai cái lò
đất nung, đang cháy phừng phừng
bằng những bó lá dừa khô,
mùi thức ăn từ nồi đang sôi
ùng ục quện với mùi thơm lá
dừa cháy làm những bước chân
vội vã của đám thực khách
đói bụng chợt như dợm lại.
Bước ra
khỏi nhà, sát vách sau, tới sàn
lảng nước được ghép lại
từ những tấm ván dừa nửa
bờ nửa chống trên một con mương
nhỏ. Chúng tôi gặp bà chủ quán
ở đây. Chủ quán chỉ con rắn
hổ ngựa cỡ hai kí, mời chúng
tôi làm món hổ ngựa hầm củ cải,
chỉ duy nhất một món lẩu không cầu kì
rắc rối cho mất công. Vừa kịp lúc
ông chồng bà chủ quán xách toòng teng
một xâu ếch đồng mới đâm
được còn giãy tê tê từ mé
bờ ruộng sau vườn dừa
bước lên, chúng tôi lựa hai con và
đề nghị làm "tốc hành" dĩa
ếch xào xả ớt thiệt cay để
nhậu bắt mồi trước, trong khi
chờ cho nồi hầm xả mềm. Chọn
thực đơn kiểu dân dã miệt
vườn xong, cả bọn đi tiếp ra sau
để tới bàn nhậu.
"Bàn
nhậu" là những dãy chòi mái
vách lá dừa lùm lùm, bề ngoài
có vẻ rất "tăm tối khả nghi",
mỗi bề chừng ba thước, dựng
trên một sàn bằng ván dừa bóng
láng lên vì mỗi ngày tiếp không biết bao
nhiêu thực khách. Nhìn bên ngoài thì sùm
sụp vậy như để tránh con mắt
dòm ngó của người đi ngang, nhưng
bên trong chòi thì lại thoáng mát, sáng
sủa và chẳng có vẻ gì là
mờ ám. Giữa sàn được trải
một tấm chiếu đôi để thực
khách ngồi, chả có bàn ghế, mấy ông
bụng to chắc hơi ngán kiểu ngồi
nhậu như vầy. Nhậu kiểu này tiện,
vì khi "đã", chỉ việc lật ngang ra
sau làm một giấc trong khi bạn nhậu ở
trước tiếp tục chén thù chén
tạc. Quán có chừng bốn năm chòi
lá núp thấp thoáng dưới
những bóng dừa thăm thẳm ..
Mới đầu giờ trưa mà đã
có chòi vang tiếng thực khách hò la "dô
dô" tưng bừng. Chắc các cán
bộ xã họp giao ban cuối tuần vì thấy
ai nấy đều quần áo chỉnh tề và
thấp thoáng có cả mấy bộ đồ
cảnh phục.
Yên vị ngồi
"chèm bẹp" trên sàn nhậu xong thì
đĩa mồi và chai rượu
được chuyển tới. Người
đưa mâm ra là một cô gái trẻ, đội
một chiếc nón lá cũ hơi sờn, quai
nón được cột bằng một
tấm khăn voan, mà khi cần có thể tháo
ra sử dụng cho việc khác, có một
nụ cười thật dễ mến và đặc
kiểu thiếu nữ nông thôn Nam Bộ. Thiếu
nữ không trang điểm, áo thun ngắn tay
xốc gần tới nách, khoe ra cánh tay tròn
lẳn khỏe mạnh, đứng ngay cửa
chòi không bước lên sàn, trật nón
xuống kẹp tay rồi nhoẻn miệng
cười thân thiện chào mọi
người. Mọi người chợt như
lặng xuống và chòi nhậu lúp xúp
dường như bừng sáng long lanh
bởi nụ cười của nàng thôn
nữ.
Vẫn
đứng nửa trong nửa ngoài, cô
gái khòm mình rót một ly rượu pha
mật ong sóng sánh vàng, tự nhắp
môi để chứng tỏ rượu quán em
là tinh khiết, má nàng ửng hồng
và rồi lần lượt rót
rượu cho cả bàn. Đói rồi,
nhập cuộc thôi anh em. Tôi uống một hơi hết
ly rượu, để ngụm rượu
đọng lại trong miệng cho đầu lưỡi
tê tê, men rượu nồng thơm nhè nhẹ
tỏa ra theo hơi thở và rồi từ
từ nuốt trọn dòng rượu xuống
qua cần cổ tới dạ dày. Gắp
một miếng thịt ếch, cắn ngập răng
qua làn da ếch dòn sừn sựt,
tới lần thịt ếch để cảm
nhận mùi thơm của xả bằm nhuyễn,
vị cay xé của ớt bằm, một
chút bùi của hạt đậu phộng và
vị ngọt dai của thịt ếch đồng, tôi
chợt thấy như lòng mình thư thái
bởi cái thanh khiết của cô gái và
những giọt rượu quê hương!
Hết chai
rượu và dĩa ếch xào xả
ớt, cả đám đã thấy như
máu chảy rân rân. Cô gái đưa ra lò than
đước, nồi lẩu với những
khúc rắn tròn trùng trục béo mẫn
còn nguyên lớp da vằn vện vàng đen
sôi ùng ục và đĩa rau nhúng gồm
cải xanh, rau ngổ, bông so đũa và đọt
cù nèo. Ai đó bẻ rau ngổ bỏ vào
nồi lẩu. Rau xanh bỏ vào nồi cho lẩu
rắn đỡ cô đơn và hương
vị thơm lừng của xả, vị ngọt
ngọt của củ cải cùng mùi thơm ấp
ủ của rau ngổ như bùng lên trong căn lều
nhỏ ấm áp. Bên ngoài mưa vẫn lắc
rắc rơi. Một cậu, rót ly rượu
đầy mời cô gái, cười ý
nhị và cất lên một câu vọng cổ trong
bài "Tình Anh Bán Chiếu" của soạn
giả Viễn Châu.
Hò .. ơi .. !
Chiếu Cà Mau nhuộm
màu tươi thắm,
Công tôi cực lắm
mưa nắng dãi dầu.
Chiếu này tôi chẳng
bán đâu,
Tìm cô không gặp, hò
.. ơi ..
Tôi gối đầu
mỗi đêm.
Ghe chiếu Cà Mau
đã cắm sào trên bờ kinh Ngã Bảy
Sao cô gái năm
xưa chẳng thấy ra .. chào.
Cô gái
đỏ mặt, tiếp ly và ngửa cổ
uống cạn .. Bàn tiệc như rộn lên
bởi nồi lẩu rắn thơm ngát và
những câu hò điệu lý tình tang
đưa đẩy lẳng lơ thân quen đến
lạ. Rắn hổ ngựa chưa bao giờ
từng được dân nhậu đánh
giá là mồi nhậu quý hiếm, đắt
đỏ do thịt rắn lạt lại hơi
hơi tanh và không có ai đồn thổi về
khả năng tăng cường sinh lực
của nó cả. Trong các nhà hàng sang
trọng, dàn tiếp viên mặc đồng
phục động tác dọn bàn bày chén
gắp thức ăn chuẩn mực như
người máy, rắn hổ ngựa
hiếm khi được đưa vào
thực đơn. Lẩu rắn hổ
ngựa hầm củ cải trắng với
xả thường chỉ xuất hiện trong
những quán nhậu dân dã miệt
vườn, nơi chủ quán cũng giống
như người chị, người em gái
trong gia đình sửa soạn món ăn chăm
sóc các anh trai đi làm xa về
thưởng thức cho quên những nhọc
nhằn thương nhớ của những
ngày lam lũ xa xứ. Tôi như say trong cái
không khí tiệc rượu và nhìn cô
gái trẻ, chợt nhớ một câu ca dao
đặc sệt Tây Nam Bộ xứ tôi, mà sao
thấy hao hao cô gái trong quán này ..
Anh
về em nắm vạt áo em la làng
Phải
bỏ chữ thương chữ nhớ giữa
đàng cho em.
Người
ta chung nón chung quai
Cho
em chung lưng lại, có con trai ta bồng.
Bình
bồng khó lắm anh ơi!
Thân
em như chiếc thuyền trôi giữa vời
Đứng
xa kêu bớ anh Tư
Thương
không anh nói thiệt, đừng cười
đẩy đưa!
Khúc
rắn hổ ngựa mềm sụm, chả
lạt lẽo tẹo nào, chợt như ngọt
lịm tôi được thưởng thức
hôm nay .. Say rồi, tôi say ngả lưng vào vách
chòi, nhìn ra ngoài thấy bóng dừa xanh
um dọi bóng xuống dòng kênh phẳng
lặng loang loáng câu vọng cổ đẩy
đưa ..
Ngẩng đầu
lên,
Bầu trời
mây vần vũ.
Cúi gục
đầu,
Ly rượu
sóng sánh run ..
Còn tỉnh không
để viết câu thơ nữa.
Chắt lấy
giọt tình để viết nỗi yêu em.
Rạch GiÁ
(Hanh Calkins sưu tầm, Allen B. chuyển)
(*) Con rẹm: Con rạm, động vật giáp
xác "tám cẳng hai càng"
giống cua cáy sống ở vùng nước lợ.