Công Tử
Vượt Biên
(Lê Như Đức)
Sàigòn,
vào những năm 1977, 78, nếu có ai lỡ lời
nói hai chữ vượt biên thì mọi
người đều e dè, sợ sệt. Chỉ cần
lỡ lời vài ba câu có dính líu
đến hai chữ vượt biên là có thể
cải tạo mút mùa. Vậy mà y lại
có cái biệt danh thật là ngộ nghĩnh
và hết sức ngang tàng: Công tử vượt
biên.
Tôi
biết y rất rành, rành hơn bất cứ
người bạn thân thiết nào của y,
là vì một lý do rất đơn giản.
Nhà tôi là chỗ trú chân đầu
tiên của y mỗi lần vựơt biên thất
bại, trốn về Sàigòn chờ móc nối
chuyến kế. Mỗi lần như vậy, nhiệm vụ
của tôi là đạp xe tới nhà y
báo cho gia đình chuyến đi lại thất bại,
cần thêm tiền chi tiêu và không quên
nhắn thêm câu: "ba má, tìm cho con mối
khác".
Mỗi
lần thất bại như vậy, tôi lại
càng thấy rõ sự trưởng thành
và quyết tâm của y. Bẩy lần vượt
biên không làm y nản chí mà trái
lại càng làm y thêm kinh nghiệm và
mưu lược hơn. Trong cuộc đời tôi, y
là người bạn tôi mến phục và học
hỏi được nhiều nhất. Người bạn
mà có lẽ khó kiếm được trong
lúc sống dưới chế độ mà
"cái cột đèn nếu có chân
nó cũng vượt biên". Tôi không biết
được tình bạn ngày xưa đối
xử giữa Bá-Nha và Tử-Kỳ như thế
nào. Riêng tôi, lúc nào khi nghĩ tới
y tôi đều nhủ thầm. Một trong những
cái may mắn nhất trong đời tôi là
được quen y. Tôi gặp y vào năm cuối
cùng của trung học, trường Nguyễn Bá
Tòng, Gia-định, lớp 12C1.
Tôi
còn nhớ ngày đầu tiên gặp y trong
sân trường Nguyễn Bá Tòng. Y là học
sinh duy nhất chuyển từ trường tư Lasan
Taberd tới. Chúng tôi thì ngược lại,
phần lớn chuyển từ trường công Hồ
Ngọc Cẩn qua. Sáu chúng tôi, băng con
nhà nghèo hiếu học, đang đứng
chơi trước cửa lớp, thì thấy y. Y tuy
tới một mình nhưng rất là tự
nhiên và tự tin. Trong khi đó băng
chúng tôi thì lại e dè, ngại
ngùng khi đối mặt. Có lẽ là
vì tại Tường, một người bạn trong
đám chúng tôi khi thấy y, nói nhỏ:
"Cái
thằng đó học sinh trường Tây.
Ông già nó giầu có tiếng trong
xóm tao đó. Chị tao ngày xưa làm thợ
dệt cho nhà nó. Nó con út, số bọc
điều. Giầu tiền xài không hết. Tao
nghe nói nhà nó bị kiểm kê tài sản
đến hai ba lượt rồi. Vậy mà nó
vẫn phây phây như thường".
Minh,
người học sinh giỏi nhất trong đám
tôi nhìn Tường hỏi:
"Thế
nó học cừ không?"
"Tao
không biết. Nhưng mà mấy thằng Tây
con chắc chẳng học hành gì đâu. Tối
ngày đi chọc gái rồi mút
xúc-cù-là."
Tôi
nhìn y từ trên xuống dưới để cố
tìm xem có chất xúc-cù-là trong
người y như Tường nói không. Cảm
tưởng đầu tiên của tôi về y
là giữa hai chúng tôi là hai thái cực.
Y dáng dong dỏng cao, mái tóc bồng bềnh,
quăn tự nhiên. So với chiều cao của người
Việt Nam, thì y bỏ xa. Tôi thì ngược
lại. Bạn bè thường gọi là
"Lùn Mã tử". Tóc tôi lại
thưa, loại rễ tre, xỉa thẳng đứng
lên trời. Y đẻ trong gia đình giầu
có, nhà tôi thì lại thiếu ăn
hàng ngày. Tôi con cả, y con út. Có lẽ
chúng tôi chỉ có một điều giống
nhau. Học tầm thường, chả có gì
đặc biệt. Tôi nhủ thầm như vậy
trước khi bước vào lớp học đầu
tiên của niên khóa 1978-79.
Không
những tôi lầm, mà cả Tường cũng
lầm luôn. Sự học vấn và kiến thức
của y làm ngạc nhiên không những
chúng tôi mà cả thầy chủ nhiệm Vật
Lý Nguyễn văn Lành. Tôi còn nhớ thầy
có nói: "Em rất có khiếu về Vật
lý. Sau này có cơ hội nhớ theo
ngành này. Em nhé". Chỉ trong hai tuần lễ
học, bọn chúng tôi phần lớn chuyển từ
Hồ Ngọc Cẩn qua, đã phải bầu y nắm
một chức vụ quan trọng nhất trong lớp,
đó là trưởng ban học tập.
Sở
dĩ chức này quan trọng là vì trưởng
lớp do chi đoàn chỉ định, trưởng
ban học tập do học sinh bầu. Trưởng ban học
tập phải là tay cự phách. Nó
đòi hỏi không những thầy cô tin
yêu mà anh em nể phục. Trưởng lớp phải
là chi đoàn hay cảm tình đoàn.
Trưởng ban học tập không cần nhưng phải
là tay chiến, dám đối mặt với cả
thầy cô lẫn chi đoàn. Y không những
không chi đoàn mà còn lại là
thành phần chế độ bất dung - tư sản
mại bản.
Có
lẽ y chiếm được hết cảm tình của
lớp chúng tôi qua cách đối xử đặc
biệt đầu tiên với cô giáo
Hóa-Học Nguyễn thị Hoàng-Hoa, phó chủ
nhiệm lớp. Sau một tuần lễ học, cô khảo
bài bốn học sinh trong lớp. Tất cả đều
không thuộc bài. Cô tức giận đỏ
mặt, hét ầm ầm. Cả lớp im lặng. Y bỗng
nhiên đưa tay lên xin phát biểu. Cô gật
đầu. Y nói:
"Thưa
cô, chúng em không thuộc bài thật
là không đúng. Nhưng thái độ của
cô đối xử với chúng em cũng
không được hoàn toàn đúng lắm".
Cả
bọn chúng tôi đều trố mắt nhìn
y như một con quái vật. Cô nổi tiếng
là dữ nhất trường. Thầy giám hiệu
cũng phải kiêng. Cô đẹp, giỏi, hơi
lớn tuổi, chưa lập gia đình nên ... chẳng
sợ ai. Tôi nhớ: mặt cô đang từ đỏ
chuyển sang tái xanh. Cô vừa nói vừa thở:
"Em
nói rõ tôi nghe chỗ nào tôi đối
xử không đúng?"
Y ung
dung trả lời:
"Chúng
em không thuộc bài, cô la thì đúng
nhưng không vì vậy mà cô tức giận,
nhăn nhó. Cô sẽ mau già, đau tim, chết
sớm. Chúng em không thuộc bài, cô
có quyền la nhưng không có quyền tự
hành hạ thân thể mình như vậy!!"
Cô
nhìn y một lúc rồi không nhịn
được phải phì cười. Cả lớp
chúng tôi phá lên cười theo. Đời
cô từ đó cũng thay đổi nhiều
vì học được một nhân sinh quan mới
từ y.
Y học
giỏi không chỉ một vài môn mà
đặc biệt ở tất cả các môn học.
Từ Toán, Lý, Hóa, cho đến Luận
văn, Anh văn, Sinh vật, và cả ..Chính trị
nữa. Thầy Khải dân tập kết, chuyên dậy
môn Chính Trị học, có lần ngạc
nhiên hỏi: "Kiến thức em về bác Hồ
thật là uyên bác. Có nhiều chuyện
về bác không hiểu em đọc từ
đâu mà thầy cũng chưa từng nghe tới
bao giờ".
Sau
này, Tường có kể tôi nghe y nói y lấy
những lời nói của những danh nhân
và lãnh tụ nổi tiếng trên thế giới
rồi cứ việc sửa George Washington, Charles De Gaule
.... thành Giặc Hồ nói.
Không
mời mà y tự nhiên coi như đã nhập
vào băng chúng tôi. Không những thế
mà thái độ y như đứng đầu
băng chỉ huy anh em. Minh ức lắm. Vì y bị
giáng chức, xuống thứ hai. Minh có biệt
danh là đại tướng vì tên họ
là Dương văn Minh. Một trong những đại
tướng có quyết định rất lớn
đến sự sụp đổ của miền Nam Việt-nam.
Phạm Tất Đồng tự thủ tướng đứng
thứ ba. Kế tới là Tường Kiếm Hiệp,
Khánh Khổ, Sáu Luận và tôi
"Lùn Mã Tử".
Chúng
tôi thường gọi y là Công Tử. Sau
vài lần vượt biên hụt, đổi
thành Công Tử Vượt Biên. Biệt danh của
Sáu Luận sau bị Công Tử đổi
thành Luận Bò. Lần đầu nghe, tôi
thích lắm vì nghĩ Công Tử giống
tôi, cho sức học của tôi hơn nó.
Công Tử giải thích: "Không đâu,
nó vẫn hơn mày, nhưng tại nó cứ
hay cãi bậy với tao. Nó biết sai vẫn
cãi cối. Nên là con bò rừng."
Luận
Bò hình như rất thích cái biệt
danh này hơn. Được có tiếng hay tranh
cãi với Công Tử là một vinh hạnh.
Tôi buồn bã trở lại vị thứ bẩy
của mình. Tuy đứng cuối trong nhóm
nhưng vẫn là thứ bẩy của lớp.
Tôi vẫn đứng trên nhiều người lắm,
trên cả thằng chi đoàn trưởng lớp.
Công Tử, dĩ nhiên đứng đầu lớp.
Một
lần Tường Kiếm Hiệp khám phá ra
trường Lê Văn Duyệt có một cô học
sinh rất mi nhon, hay đạp xe ngang qua trường
tôi đi học. Hôm đó cả bọn ở
lại trễ chờ. Cô bé tuyệt vời, nhỏ
nhắn, xinh đẹp thật vừa xứng với
kích thước … của tôi.
Tôi
đang ngây ngất ngắm thì bỗng Công Tử
phán: "Con nhỏ này, tưởng gì chứ
cho tao ba ngày là tao sẽ ẵm em đi học
ngay." Cả bọn nhao lên, chửi bới um
sùm. Công Tử nói: "Tụi bay dám
cá không, nếu tao làm được thì
từ đây sẽ là đại ca nhóm.
Còn không, bao tụi mày một chầu. Đi
đâu ăn cũng được." Chúng
tôi đồng ý.
Ba
ngày sau, Công Tử đạp xe chở nàng
ngang qua trường chúng tôi. Tôi nhìn
nàng ôm eo ếch của Công Tử thật tự
nhiên và tình tứ !! Phải chi trong đời
tôi được một lần đạp xe chở
nàng đi học nhỉ? Từ đó tất cả
đều phục tùng tuy rằng sau này khám
phá ra cô bé là em họ của Công Tử
!!
Chuyến
vượt biên đầu tiên của Công Tử
vào cuối tháng mười một năm
đó. Chúng tôi được tin, hùn tiền,
đãi Công Tử bữa tiệc cuối cùng
tại vườn nhà Tường Kiếm Hiệp
vào chiều thứ bẩy. Sở dĩ nhà Tường
được chọn là vì ở cuối
xóm dưới. Chung quanh nhà là ruộng rau muống.
chúng tôi tha hồ nói năng phản động
tới chế độ mà không sợ sự soi
mói của mấy tên công an phường.
Căn
nhà Tường nhỏ ba gian, vá víu bằng
đủ mọi loại vật liệu kiếm được.
Mái nửa lá nửa tôn, thỉnh thoảng
chen vài viên ngói mẻ, vách chỗ gạch
chỗ đất, có chỗ vá cả bằng miếng
các tông bự. Tường sống với ba
và chị. Ba Tường và Tường
chuyên môn cắt, bó rau muống để chị
Tường đem bán ngoài chợ nhỏ. Trước
khi mất nước, chị Tường làm thợ
dệt cho nhà Công Tử. Ba Tường phải
kiêm luôn việc bán rau. Giữa nhà đặt
một cái bàn nước cọc cạch, mấy
cái ghế xiêu vẹo và hai tấm phản
hai bên để ngủ và ngơi. Đặc biệt
chung quanh vách nhà là những giá sách
với đầy áp sách ... kiếm hiệp. Bố
con Tường mê đọc chuyện kiếm hiệp
và ... cắt rau muống. Đặc biệt dù
nghèo cũng không muớn, mà chỉ mua chuyện
về đóng thành sách, trưng khắp
nhà.
Hôm
đó chúng tôi đãi công tử bằng
một con gà luộc, một đĩa dồi
chó và ba chai bia quốc doanh. Thủ Tướng
nói phải cho công tử ăn món quê
hương để suốt đời nhớ ... bọn
Việt cộng!!
Công
tử ở lại nhà Tường mãi tới
đêm khuya để nói chuyện với ba Tường.
Tôi tưởng họ đang bàn chuyện đất
nước hoặc kinh tế thế giới. Sau nghe mới
biết họ đang nói chuyện ... kiếm hiệp!!
Tối
Chủ nhật hôm sau, công tử đáp chuyến
xe lửa đi Nha-Trang rồi xuống ghe ra khơi.
Ngày thứ hai kế là ngày dài nhất
của bọn chúng tôi. Ngồi nhìn chỗ trống
của Công Tử trong lớp, bọn chúng tôi
lúc bồi hồi, lúc phập phồng, lúc
lo lắng. Chúng tôi phải báo cáo
láo với thầy Lành là công tử bị
ốm nặng.
Qua
sáng thứ năm, công tử lù lù bước
vào lớp, cả bọn nửa buồn nửa vui. Buồn
vì công tử đi chưa được, vui
vì lại gặp được người mình
ưa thích.
Giờ
ra chơi, cả bọn bu lại hỏi. Công Tử kể:
"Tao
xuống ghe nhỏ để ra ghe lớn. Đợi tới
gần sáng chả thấy ghe mẹ gì mới biết
bị lừa, nên về thăm tụi mày lại."
Tháng
sau, Công Tử lại từ giã chúng tôi
để đi Phan-Thiết. Mặc dù tài
chánh eo hẹp, chúng tôi cũng cố gắng
tổ chức lại một bữa tiệc tiễn tại
vườn nhà Tường. Lần này thiếu
món dồi vì nghe nói thịt chó ăn
xui.
Hình
như thịt gà cũng xui nên công tử lại
trở về đi học lại. Hai lần sau
đó, chúng tôi chỉ đãi uống chứ
không ăn. Khánh Khổ than với tôi: "Khổ
quá, công tử chưa tới Mỹ thì
mình đã phải khai phá sản".
Lúc nào y cũng có thể than khổ.
Lần
thứ năm Công Tử đi ở Vũng-Tầu
thì bị bắt và đưa vào Bình-Ba
cải tạo lao động. Chúng tôi không thể
giấu được trường mãi. Lúc
đó thầy trò trong cả trường mới
biết tới một nhân vật có biệt danh
"Công Tử Vượt Biên".
Chi
đoàn họp liên tục, phê bình, kiểm
điểm sáng tối. Bọn chúng tôi thủ
khẩu như bình. Huyền thoại về công tử
được mọi người mọi lớp truyền
tụng hơn cả huyền thoại về ... Hồ
Chí Minh.
Mỹ-Ngọc,
hoa khôi của trường tuyên bố sẵn
sàng ra đi với công tử bất cứ
lúc nào dù là đi ... kinh tế mới.
Bích-Huyền, Bích-Ca, hoa hậu song sinh đều
đồng ý cùng nâng một khăn, sửa
một áo nếu công tử có ... sức. Thầy
chủ nhiệm bị giám hiệu gọi lên khiển
trách vì để công tử nghỉ ốm
nhiều mà không báo cáo. Cô Hồng-Hoa
thỉnh thoảng trong lúc giảng bài đi xuống
ngồi vào chỗ trống của Công Tử,
đăm chiêu nghĩ ngợi thương nhớ về
một người học trò ưu tú của
mình.
Bốn
tháng sau, bố mẹ Công Tử tìm được
mối chạy năm cây vàng để công an
thị xã Vũng-Tầu lén chở Công Tử
về Sàigòn.
Sợ
phường khóm gây rắc rối cho nhà
mình, công tử tới nhà tôi trú ngụ
vì bố tôi là tổ trưởng tổ
dân phố có thể biết trước ngày
nào phường khóm tới khám nhà.
Công
Tử, tôi và đứa em kế chia nhau căn
gác lửng cuối nhà. Căn gác nhỏ chỉ
kê vừa hai cái bàn học và trải
cái chiếu gai. Vậy mà Công Tử ở
đó hơn nửa năm.
Trong
năm đó công tử vượt biên hụt
hai lần nữa. Lần sau nhờ có kinh nghiệm
nên không bị tó. Tôi trở thành
người đưa tin giữa công tử và gia
đình. Mỗi lần sang nhà công tử nhắn
tin, tôi đều ghé lại nhà Luận
Bò để cho tin tới mọi người trong
nhóm.
Đối
diện nhà Luận có một bông hoa biết
nói mà Luận theo đuổi từ hồi mặt
mới mọc mụn. Luận thường tự hào
gọi nàng là "Thiên hạ đệ nhất
Niên".
Niên
thường ngồi cạnh cửa sổ nhà để
xếp hàng mà nhà Niên dệt mướn.
Thỉnh thoảng cuồng chân, nàng đi dạo
vài vòng trước nhà. Lúc nào
Niên cũng mặc áo vàng in bông cúc nổi
và quần xa tanh bóng đen. Tôi thắc mắc,
Luận thật tình trả lời: "Hỏi
công tử đó. Tao tốn cả đời theo
đuổi không thành. Công tử chỉ nhập
nhóm ca với em mấy ngày là em mê
tít. Mẹ kiếp, giọng công tử Bắc kỳ
the thé vậy mà mắt em cứ lim dim, phê giọng
trầm và ấm !!".
Đó
là lần đầu tiên tôi mới hiểu tại
sao Luận hay so đo, ghen tương với công tử.
Niên
dáng thanh và cao. Nếu mang guốc cao gót,
tôi chắc Luận chỉ đứng tới tai
Niên. Công tử đứng với Niên thật
là xứng đôi, như Rồng với Phượng.
Niên đứng với Luận như Phượng với
.. Ngưu. Tôi chắc chính Luận cũng biết
vậy. Khi tôi về là Luận vội chạy qua
nhà Niên để cho tin và cũng để
... "chiêm" người đẹp.
Chiều
hôm ấy tôi cố tình nói chuyện về
Luận rồi đưa đẩy tới Niên.
Tôi có hỏi sao Công Tử không tìm
cách liên lạc với Niên. Công tử trả
lời:
"Mày
nghĩ tao đang nghỉ hè hay sao mà thăm với
viếng. Việt cộng biết chuyện giữa tao
và Niên. Tao chắc nó bám Niên kỹ lắm.
Nếu tao gặp Niên là sẽ gặp ... Bác
ngay. Cuộc đời có những cái mình phải
hiểu để sống. Số tao sinh ra là để
vượt biên, đi Mỹ học, số Niên
là ở đây ca hát ... xây dựng chủ
nghĩa. Hai đường đi hai nẻo, phải dứt
khoát thì mới làm được cái
mình muốn".
Rồi
công tử kể tôi nghe chuyện tình với
Niên. Câu chuyện tình đầy tính chất
... xã hội chủ nghĩa.
Mùa
hè năm trước, tất cả các học
sinh trong phường phải đăng ký sinh hoạt
đoàn thể. Như thường lệ công tử
ra trình diện trễ hai ngày. Tên Việt cộng
ủy viên thanh niên thấy gai mắt, cho công tử
đứng chờ chơi. Đang lúc đó
thì Niên tới phàn nàn là tổ ca của
nàng thiếu nam, chỉ toàn mấy em gái
choai choai mười hai mười ba thôi. Công tử
kể: "Tên ủy viên nghe xong, sực nhớ tới
tao, nó đưa hàm răng vàng ố,
ám khói thuốc lào ra cười hô hố
chỉ tao nói: "Đồng chí xung phong vô
tổ ca ngồi kia kìa". Tao đứng dậy
tính phản đối, thấy Niên quay qua
nhìn, tao gật đầu ngay."
Cũng
như mọi chàng trai đất Việt, lần
đầu tiên gặp người đẹp, công
tử bỡ ngỡ nói một câu hết sức
... lãng mạn cách mạng. "Dân Việt
nam ăn toàn bo bo không, sao lại có người
như Niên, xinh đẹp như vậy". Niên
đỏ mặt, đổi đề tài, hỏi
nhà Công Tử ở chỗ nào trong phường
để nàng biết, tới gọi đi họp khi
cần. Công tử kể tiếp: "Tao chỉ
nhà, Niên không tin nói nhà tao chỉ
đến bà chị kế tao là hết. Tao
nói ông gìa anh mới nhận anh làm con nuôi
tối qua."
Hôm
sau Niên đi hỏi dò sự thật trong xóm
mới biết công tử là con út trong
nhà, ít khi ra đường nên phần lớn
mọi người không biết tới. Gặp
công tử, Niên hỏi: "Anh làm gì
mà tối ngày cứ ru rú ở trong nhà
không?". Công tử đáp: "Tại
chưa gặp Niên nên không muốn ra
ngoài, bây giờ thì lúc nào cũng nằm
ngoài đường."
Từ
đó phường 7, quận Phú-Nhuận có
chuyện tình để mọi người kháo
cho qua những tháng ngày vô vị dưới
chế độ ba khoan. Khoan sống,
khoan hưởng và khoan yêu. Họ nhìn
Công Tử và Niên để ước sao cho
cuộc tình được êm đẹp và
thành tựu. Hình như Công Tử và
Niên cũng thấy. Họ lúc nào cũng quyến
luyến và ước mơ.
Mùa
hè chấm dứt, chị phụ trách sinh hoạt
phường, tổ ca, Quách thị Cẩm-Niên
đặt bút phê vào sổ sinh hoạt của
Công Tử: tiên tiến vượt chỉ
tiêu. Tên ủy viên thanh niên phường gầm
gừ phản đối ngầm.
Một
ngày cuối đông năm 1979, công tử
đưa tiền cho đứa em gái tôi dặn
ra chợ Phú-Nhuận mua xôi và thịt vịt.
Hôm đó nhà chúng tôi được
thưởng thức một món mà mọi người
ưa thích. Tôi có linh cảm xa nhau thật nhiều.
Tối hôm đó công tử nói: "Bố
mẹ tao đóng tiền bán chính thức
xong rồi. Ngày mai em họ tao tới đón tao
xuống Rạch-Giá."
Công
tử đưa tôi xem thẻ căn cước mới
có tên Tầu là Lý Phu Trình. Tôi
nói: "Công tử Vượt Biên giờ trở
thành Cái Nị Dượt Piên". Chúng
tôi cười nói nhiều tới khuya.
Ba
tháng sau, không thấy tin tức gì của
công tử, tôi ghé qua nhà hỏi. Bà mẹ
Bắc-Kỳ, thật Việt Nam, thấy tôi bà
ôm mừng khóc: "nó đã tới
được Mã Lai rồi con ạ." Tôi từ
giã vội để chạy qua nhà Luận
báo tin.
Mọi
lần thì khác, nhưng lần này vừa thấy
chiếc xe đạp Mỹ mà công tử để
lại cho tôi đậu trước nhà Luận,
Niên có linh cảm tin mừng, chạy vội
băng qua đường.
Đó
là lần đầu tiên tôi giáp mặt
Niên. Niên có gương mặt trái soan. Cặp
mắt không to không nhỏ, rất đi
đôi với khuôn mặt. Mũi Niên hơi
cao, có sóng, không tẹt như mũi người
Việt nam. Mái tóc dài ngang lưng, không dầy
không thưa nhưng đen nhánh như hai hàng
lông mi của nàng. Da Niên trắng tựa
như người sinh đẻ ở Gia-Nã-Đại.
Mái tóc đen dài, gương mặt
trái soan, làn da trắng, chiếc áo vàng
in hình bông cúc nổi, cái quần xa tanh
bóng đen, những thứ ấy tương xứng,
đối chọi làm Niên đã đẹp
càng đẹp thêm. Không chỉ đẹp,
dáng Niên cao cao trông sang và quyền
quí. Phải nói Niên là một kỳ
công tuyệt mỹ của tạo hóa. Bây giờ
tôi mới hiểu hết câu nói đầu
tiên, ngớ ngẩn của Công Tử khi gặp
Niên. "Dân Việt Nam ăn toàn bo bo
không, sao lại có người như Niên, xinh
đẹp như vậy."
Niên
bước vào nhà Luận, căn nhà tự
nhiên như sáng hẳn ra. Không hiểu từ
mái tóc Niên hay từ thân thể Niên,
cũng có thể từ sự tưởngtượng
của tôi, tôi như thấy một mùi
thơm ngọt dịu thoảng qua. Niên không để
ý gì cả, chỉ hỏi vội: "Có tin
gì của ảnh, chưa anh?" Tôi gật đầu
đáp: "Tới Mã Lai rồi". Chưa
đầy một phút sau, hai dòng nước mắt
vui mừng đã chảy dài trên gương
mặt xinh đẹp của Niên. Tôi cảm động
cũng không cầm được nước mắt.
Luận Bò cũng khóc. Chúng tôi nhìn
nhau, khóc vui mừng thật dễ dàng.
Chín
tháng sau tôi mới nhận được lá
thư đầu tiên của Công Tử gửi từ
một nơi có cái tên lạ hoắc của
tiểu bang Texas. College Station.
Thủ
tướng gật gù giải thích: "Thì
đúng rồi, Công tử phải ở chỗ những
người giỏi của nước Mỹ. College Station
là chỗ của những người ít nhất
phải có bằng Đại học ở."
Chúng tôi đều nhất trí.
Tôi
mang thư qua nhà công tử khoe. Hai ông bà
nhìn tôi một lúc rồi khẽ nói:
"Hai
bác có chuyện muốn nói với cháu.
Trước khi nó đi, hai bác có
đóng thêm một chỗ, phòng nếu đi
không xong sẽ có mối khác cho nó.
Lúc nó đi có nói nếu trót lọt
thì để dành cho cháu để cám
ơn gia đình cháu đã giúp nó.
Tiền bác đã đóng rồi, lấy về
cũng không được. Cháu về thưa với
bố mẹ, rồi sang cho hai bác hay."
Trên
đường về, tôi bàng hoàng như
người bị say sóng. Bố tôi nghe xong
nói: "Trời Phật thương gia đình
mình rồi con ơi. Cơ hội ngàn vàng
con đừng bỏ. Con phải đi để cứu
các em con và cứu cả bố mẹ thoát
khỏi chế độ cộng sản này .. Con
đi bố chỉ mất chức ... tổ trưởng
là cùng. Chức cái quái gì, toàn
là làm không công cho tụi nó
không. Đã vậy chúng còn phê
bình bố là không quản lý tốt."
Hai tuần
sau, tầu tôi cặp bến Mã Lai. Tôi cũng
được chuyển qua đảo Pulau Bidong như
Công Tử.
Vì
thuộc diện chờ nước Mỹ hốt rác
nên tôi ở đảo gần hai năm. Sau khi bị
từ chối bởi Úc, Pháp, Ý và Thụy
Sĩ, tôi mới được Mỹ hốt. Tôi
tới Houston vào cuối đông năm 82. Trời
năm đó lạnh và u ám.
Công
tử ra đón tôi ở phi trường. Vẫn
phong thái và kiểu nói của năm xưa,
tôi thấy trời đất chuyển ấm và
sáng dần.
"Lùn
Mã Tử, tao trốn mày gần nửa vòng
trái đất, vậy mà mày cũng bám
theo. Làm sao tao có thể dứt mày được
đây?"
Tôi
trả lời:
"Khánh
Khổ nói số mày đẻ bọc điều,
sinh ra để sống trong nhung lụa. Số tao với
nó là số khổ, do đó tao phải
bám sát mày. Chỉ cần một tí
cái bọc điều của mày, là hưởng
suốt đời không hết."
Đúng
như đại tướng đoán trước,
chương trình học bốn năm của đại
học Mỹ, Công Tử chỉ tốn ba năm
hơn. Tôi vào trường được hơn
một năm, Công Tử tốt nghiệp kỹ sư
cơ khí và chuyển lên Fort Worth làm cho một
hãng máy bay quốc phòng nổi tiếng.
Ngày
tôi ra trường, Công Tử lái xe về mừng.
Gặp tôi, Công Tử thành thật:
"Tao
tính mua tặng mày một món quà thật
lớn. Nhưng tuần sau tao xong Cao học, mày lại
phải trả nợ, mua đồ mừng tao. Do
đó đổi ý không mua gì cả.
Mày mới ra trường chưa có nhiều tiền,
chơi cái trò tư bản này không xong
đâu."
Tôi
có hỏi Công Tử có tiếp tục học
lên Tiến Sĩ không? Công Tử trả lời:
"Phải
ngưng một thời gian, ba má tao nói ngưng học,
đi lấy vợ học mới ... thông ra thêm.
Ông bà cũng già rồi, tao tính về
thăm một chuyến, tiện thể tính bề gia
thất."
Ngập
ngừng một lúc tôi mới nói Công Tử
một điều mà tôi đã giấu
hơn sáu năm nay:
"Niên
đã lấy chồng lâu rồi, chắc giờ
con cũng đã lớn."
Lần
đầu tiên trong cuộc đời, tôi thấy
mặt Công Tử đổi sắc. Công Tử
nhìn tôi một lúc như muốn hỏi
điều gì, nhưng rồi thôi, chỉ quay
đi nhìn về một hướng xa xa.
Tôi
hiểu Công Tử muốn hỏi gì nên khẽ
đáp:"Luận Bò."
Houston, đầu Đông, năm 2000
LÊ NHƯ
ĐỨC
(Nguyễn
Khải sưu tầm và chuyển)