CHỒNG NAM VỢ BẮC
(Nguyễn
Thị Thanh Dương)
Tôi lấy vacation nghỉ ở
nhà 3 ngày để dưỡng sức vì bị
cảm từ mấy ngày trước. Ba ngày ở
nhà tôi tha hồ ngủ muộn dậy trễ
và lên net vui chơi với bạn bè. Có
nhóm bạn bè cùng lớp thời trung học
là thân nhất, chúng tôi gặp nhau
hàng ngày, ngoài thông tin liên hệ tới
trường cũ bạn xưa nếu có, hầu hết
chúng tôi hỏi thăm nhau, kể chuyện
mình, chuyện đời và vui đùa qua lại.
Thời buổi thông tin điện tử vừa nhanh
vừa tiện lợi.
Sáng hôm nay chúng tôi
có đề tài “Kiếp sau tôi sẽ thay chồng, đổi vợ không?” nhiều
bạn hăng hái trả lời sẽ lấy chồng
khác, vợ khác để … thay đổi
không khí, bạn Nguyễn Trung Trực đã
xuất thần làm ngay 2 câu thơ dù cả
đời chẳng làm thơ bao giờ:
“Một kiếp đã
oải lắm rồi,
Lấy thêm kiếp nữa đời tôi còn gì?”
Và một bạn khác cũng
đồng tình:
“ Một kiếp đã
chán thấy bà,
Lấy thêm kiếp nữa chắc là tiêu luôn”
Nhưng vài người quyết
chí kiếp sau sẽ lấy lại người phối
ngẫu hiện tại của mình. Tôi cũng thế,
sẽ lấy lại người chồng Nam Kỳ hiền
lành đã dám kết duyên cùng
tôi cô em Bắc Kỳ chanh chua đanh đá.
Ngày xưa anh Bông quen
tôi đúng là duyên kỳ ngộ,
không tìm nhau mà gặp nhau. Anh hay đến
thăm một người bạn ở cùng xóm
tôi, lần nào anh cũng gặp tôi đang ngồi
ăn bún riêu sì sụp ở đầu con hẻm.
Nhờ tật ăn hàng thường xuyên ấy
mà anh nhớ mặt tôi và tò mò
làm quen. Khi đã quen nhau anh chọc quê
tôi:
- Xóm này có nhiều
con hẻm giống nhau, nhưng nhờ có em ngồi
ăn bún riêu nên anh biết chắc mình
không lộn.
Tôi đã bẽn lẽn
và chọc lại anh:
- Tại em thích ăn bún
riêu cua với rau kinh giới, nên thành ghiền
luôn. Hôm nào em nghỉ ăn bún riêu
cho anh đi lạc sang ngõ hẻm khác cho biết
thân..
Quê anh Bông ở Cần
Thơ gạo trắng nước trong, ruộng vườn
bát ngát, cây trái xum xuê, anh là
công tử miệt vườn của xứ Tây
Đô.
Mẹ tôi không tán
thành cho tôi kết duyên với anh, bà
thành kiến với trai miền Nam, chỉ thích
ăn nhậu, sinh ra đánh vợ đánh con
và nhất là tiêu xài hoang phí,
không biết phòng xa cho tương lai, lấy
nó thì đời con nghèo mạt rệp, hạnh
phúc chẳng dài lâu. Thà tôi lấy
người miền Trung, xứ khô cằn sỏi
đá nhưng sản xuất ra nhiều nhân
tài, chịu thương chịu khó làm
ăn và căn cơ tằn tiện … cao tay
hơn cả dân miền Bắc thì bà yên
chí đời tôi ấm no, hay tôi lấy đồng
hương miền Bắc thì tốt nhất vì
giống nhau mọi thứ, sẽ thông cảm nhau.
Nhưng mẹ tôi đâu biết
rằng tôi đã “kết” anh Bông rồi,
nghe anh tả vườn trái cây nhà anh
tôi đã mê tơi, chỉ mong được
về quê anh trèo hái trái cây và
ăn cho thỏa thích, những trái mận,
trái xoài ngọt lịm ngon lành, mà
dù có chua thì chấm muối ớt cũng
ngon luôn .. Còn chuyện tính tình thì
tùy từng người, chứ đâu phải
trai miền Nam nào cũng hư như mẹ tôi
nghĩ.
Tôi đã hứa với mẹ:
- Mẹ yên tâm, anh ấy
là dân Cần Thơ hay bất cứ vùng Nam Kỳ
Lục tỉnh nào, hay dân miệt vườn Nam bộ
Hốc Môn Bà Điểm 18 thôn vườn trầu
đi chăng nữa mà vào tay con, con sẽ huấn
luyện thành Bắc Kỳ nhà mình ngay.
Cuối cùng mẹ tôi cũng
phải đồng ý, bà lo âu dặn dò:
- Vậy con phải học làm
ruộng, làm vườn mà gánh vác giang
sơn nhà chồng.
Tôi yêu vườn ruộng
nhà anh, tôi yêu anh, dù trước
đó những đồng hương Cần Thơ của
anh đã lừa đảo tôi hai cú thật
đẹp ..
Sau năm 1975 có lần mẹ
tôi sai tôi đi Cần Thơ thăm một gia
đình họ hàng làm ăn ở
đó. Khi về tôi có ghé chợ tại
bến Ninh Kiều để mua trái cây về
Sài Gòn làm quà. Tôi đã chọn
lựa kỹ từng quả xoài, một chục xoài
14 qủa, ( người miền Nam hào phóng thế
đấy, đã gọi là “một chục”
đáng lẽ ra là 10 mà thành 14). Bà
bán hàng để vào túi giấy ngay
trước mắt tôi. Vậy mà bà phù
phép sao đó về nhà đếm lại chỉ
có 12 quả mà lại có mấy quả xoài
hư. Tôi vừa tức giận vừa … kinh ngạc
bái phục bà bán hàng xoài sát
đất. Hay là bà đã tốt nghiệp
nghề ảo thuật trước khi ra chợ bán
hàng ?
Chưa hết, khi ra bến xe
đò về Sài Gòn, thấy phòng
bán vé đông nghẹt người, tôi biết
sức mình không chen lấn nổi với người
ta, đành tìm mua vé chợ đen, thì
có một anh lơ xe túm áo tôi mời mọc
lên xe với giá cả đắt gấp
đôi giá chính thức. Tôi đồng
ý miễn là khỏi bon chen và được
về sớm, anh hướng dẫn tôi lên xe ngồi
xong đòi tôi trả tiền để anh
còn chạy đi kiếm thêm những khách
khác cho mau đủ chuyến.
Tôi trả tiền và thong
thả ngồi ngắm thiên hạ đang lu bu
ngoài bến xe mà thương cho họ, thà
chịu hi sinh tốn thêm tiền như tôi cho khỏe
tấm thân.
Khi hành khách đã
đầy và xe bắt đầu chạy thì một
anh lơ xe khác đến thu tiền từng người.
Tô mới giật mình biết mình đã
bị lừa, anh lơ xe lúc nãy là tên
lưu manh lường gạt nào đó, anh lơ
xe này mới là thật. Thế là tôi lại
phải trả tiền xe gía chợ đen thêm một
lần nữa.
Mẹ tôi qúa lo xa, vì vợ
chồng tôi sống ở Sài Gòn, tôi
không phải làm ruộng làm vườn,
nhưng quản lý một anh chồng Nam Kỳ theo
… truyền thống Bắc Kỳ nhà mình,
theo đúng ý mình cũng vất vả lắm.
Mẹ tôi nói linh quá,
anh Bông vừa ăn xài rộng rãi vừa
thích nhậu nhẹt lu bù.
Mới lấy nhau tôi
đã thấy làn ranh Nam Bắc ngay trong nhà
mình, trong cách ăn uống, cách suy nghĩ
và trong từng lời ăn tiếng nói của
hai vợ chồng. Bố mẹ tôi người Bắc,
di cư vào Nam lại sống trong khu xóm toàn
người Bắc, nên tôi vẫn nguyên vẹn
là con gái Bắc cả từ ăn nói đến
cách sống ở đời.
Bài học vỡ lòng
tôi dậy anh là dẫn anh vào bếp chỉ
từng món một:
- Anh ơi, đây là
cái “ bát” và cái
“thìa”, anh đừng gọi là cái
“chén” và cái “muỗng” nữa
nhé.
Anh nhanh nhẩu:
- Biết rồi, còn cái
“giá” múc canh kia kêu là cái
“môi” chứ gì?
Tôi không hài lòng:
- Đấy, sao anh lại nói
tiếng Nam “kêu là” phải “gọi
là” như tiếng Bắc em chứ. Em đã
nói rồi, hai vợ chồng sống chung cả đời
với nhau dưới một mái nhà thì phải
cùng một thứ ngôn ngữ cho đồng
điệu mà, đơn giản chỉ vì thế
thôi, chứ em không ghét bỏ gì tiếng
miền Nam của anh đâu. Nhưng dù sao tiếng
miền Bắc cũng … dễ thương hơn,
thí dụ chiếc thuyền còn được
đưa vào thơ vào nhạc, “thuyền
tình” chứ ai nói “ghe tình” bao giờ.
“Đi về” mà anh nói “Đi
dìa” hay “tấm màn cửa” anh
nói “tấm màng cửa” là sai lỗi
chính tả đấy.
Anh Bông khiêm nhường chịu
thua:
- Anh đồng ý là anh
và em sẽ xài chung, à quên … sẽ
dùng chung tiếng Bắc cho hòa hợp như
tình yêu của chúng mình đã
hòa hợp, cho dù em có thiên vị tiếng
Bắc của em rõ ràng.
Ngoài việc dậy tiếng Bắc
cho chồng, tôi còn sửa đổi anh bản
tính ăn tiêu phong lưu, rộng rãi như
đa số những người miền Nam sinh ra ở
nơi chốn vốn được đất trời
ưu đãi, ruộng vườn tươi tốt,
nhiều sông rạch, nhiều cá nhiều tôm,
huống chi anh lại là con nhà giàu được
cha mẹ cưng chiều từ nhỏ.
Dần dần công tử
Tây Đô của tôi cũng đã
dùng quen nhiều từ miền Bắc và ăn
được những món Bắc, tôi khỏi phải
làm thực đơn phân loại hai miền Bắc
Nam như hồi mới lấy nhau nữa.
Cái màn “cai rượu”
cho anh mới là khó. Ban đầu tôi ra chỉ
thị:
- Anh chỉ được phép
uống rượu bia khi xã giao thôi nhé. Em
không thích đàn ông có mùi rượu
đâu.
Rồi tôi lườm, tôi
nguýt mỗi khi thấy anh uống rượu, nên
anh cũng giảm được đôi chút.
Để nhắc nhở chồng, tôi dán một
tờ giấy với hàng chữ viết to bằng mực
đỏ: “ Uống rượu vợ bớt
yêu”, nhưng anh vẫn chứng nào tật nấy.
Tôi tăng cường thêm
một khẩu hiệu khác mạnh mẽ hơn:
“ Uống rượu sẽ mất vợ”
Lần này anh Bông tức tốc
hỏi tôi ngay:
- Em sẽ bỏ
anh hả?
- Không bao
giờ, em vẫn yêu anh suốt đời. Anh bỏ
em thì có, vì nếu anh không nghe em bỏ
rượu thì một ngày nào đó anh
say xỉn không trúng gió ở ngoài
quán hay lề đường chết bất tử
thì cũng xơ gan, ung thư gan mà chết sớm,
em sẽ ôm trọn gia tài anh để lại
và đi lấy chồng khác ráng chịu.
Thế là
anh Bông bớt rượu và bỏ rượu hẳn.
Không biết vì anh sợ mất vợ hay sợ mất
gia tài?
Khi gia
đình tôi được bảo lãnh sang
định cư ở Mỹ, dòng máu Nam kỳ xả
láng của anh Bông lại ngóc dậy, từ
chuyện lớn đến chuyện nhỏ.
Anh đi
shopping trong mall mua quần áo, đồ dùng
toàn là đồ hiệu đắt tiền,
còn đi làm anh cũng lười không muốn
mang gỉo đồ ăn theo, sáng sớm anh ghé
tiệm mua điểm tâm cà phê trước
khi vào hãng, trưa thì anh chạy xe ra ăn
ngoài v..v…
Một lần
nữa tôi lại phải uốn nắn, sửa đổi
cho anh. Tôi ra kế hoạch:
- Anh ơi,
mình phải sống tiết kiệm để
dành tiền mua nhà.
Anh cằn nhằn:
- Mới xong kế
hoạch mua xe bây giờ đến mua nhà …
Tôi kế
hoạch tiếp:
- Còn nữa,
xong mua nhà tới để dành tiền cho hai con
vào đại học.
Anh thảng thốt
đến nỗi quên phéng tiếng miền Bắc
của vợ, mà xổ nguyên một câu miền
Nam quen thuộc:
- Trời đất
quỷ thần thiên địa ơi, hết kế hoạch
này tới kế hoạch kia, em giống cộng sản
Việt Nam y chang hà, lúc nào cũng chỉ
tiêu và kế hoạch làm cho dân tình
lầm than. Lấy vợ Bắc Kỳ cứ tưởng
mãi mãi là cô em Bắc Kỳ dễ
thương, ai dè em lo xa, tằn tiện, bóc lột
đời anh không ngừng nghỉ.
Đợi anh
nguôi ngoai cơn “sốc” tôi “khiếu
nại” anh đã dùng tiếng miền Nam,
là đi sai đường hướng thuận
hòa của hai vợ chồng, và anh đã phải
học thuộc câu thảng thốt bằng tiếng
miền Bắc là: “Ối giời cao đất dầy
ôi” thay vì “ Trời đất quỷ thần
thiên địa ơi”.
Anh hứa lần
sau nếu đụng chuyện anh sẽ xử dụng
câu này.
Đấy, anh
chồng Nam kỳ của tôi hiền lành và dễ
bảo như thế, kiếp sau tôi không lấy
anh thì cũng phí. Chỉ lo là kiếp sau anh
Bông … có chịu lấy tôi nữa hay
không mà thôi.
*********************
Buổi
trưa tôi lại vào email của nhóm bạn
học, lần này đọc được hai hung
tin một lúc. Một người bạn bên Việt
Nam mới bị đụng xe chết tốt, và một
người bạn ở Mỹ thì bị stroke
đang nằm hôn mê trong bệnh viện.
Chúng
tôi nháo nhào hỏi thăm nhau những tin tức
liên quan đến hai người bạn đồng
môn bất hạnh này và bàn xa tán gần
đến cuộc sống vô thường ngắn ngủi,
chẳng biết sống chết lúc nào.
Người nọ
khuyên người kia hãy lo hưởng thụ cuộc
đời, của cải vật chất chỉ là bọt
bèo, hãy thương yêu vợ, chồng
mình thêm nữa. Ai cũng biết thế, nhưng
cuộc sống luôn có những điều để
người ta phải lo toan, tính toán.
Hôm nọ
tôi mới bị cảm mà đã thấy mệt
mỏi chán đời. Lúc ấy tiền bạc,
món ăn ngon, niềm vui thú nào cũng đều
vô nghĩa. Vậy tại sao tôi không hưởng
những thứ ấy khi đang khỏe mạnh, yêu
đời.
Tôi nhớ
mãi câu chồng tôi đã thảng thốt
kêu lên “ Trời đất quỷ thần
thiên địa ơi” suốt nhiều năm nay,
bỗng thấy ân hận và thương anh
Bông quá. Hai con đã học đại học
xong rồi, tôi lại đề ra chỉ tiêu chắt
chiu để dành tiền mai mốt … cho cháu
nội cháu ngoại. Lo toan như tôi thì
kéo dài đến cả kiếp sau cũng
chưa hết.
Hôm nay
tôi sẽ thay đổi chính mình, một cuộc
thay đổi quy mô và bất ngờ cho chồng
tôi ngạc nhiên và sung sướng.
Ngay chiều
nay tôi sẽ không thèm nấu cơm, chốc
anh đi làm về tôi sẽ rủ anh đi
nhà hàng, chiêu đãi anh những món
ngon và đắt tiền nhất để
đánh dấu một cách sống khác, một
bước ngoặt trên con đường đời
của một đôi vợ chồng hạnh phúc.
Anh vừa
bước chân vào cửa tôi đã hớn
hở xông ra ôm chầm lấy anh, nũng nịu:
- Welcome anh
đã đi làm “dìa”.
Anh Bông ngạc
nhiên chất vấn và chỉnh tôi:
- Sao em lại
nói tiếng miền Nam sai lỗi chính tả thế?
Ừ, anh đã đi làm về.
Tôi dịu
dàng hơn bao giờ:
- Hôm nay em
thích tiếng miền Nam của anh mà. Em biết
là tiếng miền nào cũng có cái dễ
thương của nó, ngay cả tiếng miền
Trung nặng nề khó nghe, khó hiểu.
- Nhưng sao em
lại welcome anh? Em lịch sự bất ngờ thế? một
ngày anh đi làm về như mọi ngày.
Tôi
nghiêm chỉnh nói:
- Em chờ anh
về để thông báo một tin rất vui
là bắt đầu từ hôm nay trở đi
chúng ta sẽ chi tiêu thoải mái, không phải
hà tiện để dành tiền theo bất cứ
kế hoạch nào nữa. Nhân dịp em vừa
nghe tin hai người bạn gặp nạn, em sợ cuộc
đời bất trắc, kiếp người còn
phù du nói chi là tiền bạc. Chúng ta
hãy vui hưởng cuộc sống ngay khi còn khỏe
mạnh anh ạ, nhà cửa, xe cộ trả hết sạch
sẽ rồi, tiền bạc trong 401K và trong bank của
hai vợ chồng mình khá nhiều vì
dành dụm suốt nhiều năm nay. Chúng ta sẽ
mua xe đẹp, loại đắt tiền, sẽ sắm
quần áo xịn, sẽ đi du lịch đó
đây mỗi năm, và chốc nữa
đây vợ chồng mình sẽ đi ăn tiệm
anh nhé. Mai sau về gìa chúng mình đều
có tiền retire, lo gì.
Nói xong
tôi nhìn anh với vẻ ban ơn huệ, như một
cai tù độ lượng vừa phóng
thích cho một tù nhân mang án tù
vô hạn định, tưởng anh sẽ mừng
vui và hét lên thỏa thích khi được
trở về bản chất Nam Kỳ của chính
mình vì bao nhiêu năm nay anh đã sống
theo cách sống Bắc Kỳ của tôi, theo sự
quản lý của tôi. Nhưng tôi kinh ngạc
quá, anh thảng thốt lên một tràng với
những từ miền Bắc rất chuẩn:
- Ối giời
cao đất dầy ôi, em đang tỉnh hay mê?
sao em liều và to gan thế? Sao bỗng dưng em rửng
mỡ đòi tiêu xài hoang phí thế? Khi
mà trước đây anh tiêu xài hoang
phí em đã điên tiết lên cấm cản
anh. Em có biết là nước Mỹ đang nợ
ngập đầu ngập cổ không? ngân
sách chính phủ Mỹ càng ngày càng
eo hẹp, đang phải cắt xén bớt tiền
phúc lợi của người già, người về
hưu không? Người ta còn tiên
đoán rằng chẳng bao lâu nữa chính phủ
sẽ không có đủ tiền trả cho những
người hưu trí nữa đấy. Nên
dù chúng ta không phải lo cho con cái nữa,
nhưng vẫn phải sống căn cơ, dành dụm
tiền để sau này về già có mà
chi tiêu, ở Mỹ điều kiện khoa học, y tế
cao chúng ta sẽ sống lâu, sống thọ lắm.
Không ai thương mình bằng chính mình
đâu em.
Thì ra suốt
mấy chục năm sống bên nhau, bây giờ
anh đã lo xa, tính toán hơn cả dân Bắc
Kỳ thứ thật là tôi đang đứng
trước mặt anh. Mẹ tôi ở dưới suối
vàng chắc cũng đang mỉm cười mãn
nguyện?
Tôi
còn đang ngẩn ngơ không ngờ người
chồng Nam Kỳ của tôi đã bị tôi
Bắc Kỳ hóa nhuần nhuyễn đến thế
thì anh ân cần và rất rành rẽ
nói:
- Em ra nấu
cơm đi trong lúc anh tắm rửa thay quần
áo. Hôm qua món cà pháo om với
bì lợn, với đậu phụ rắc tía
tô anh thích lắm, ăn được mấy
bát cơm. Hôm nay em làm món cá
rán và món nộm rau muống trộn với
thịt ba chỉ, tôm, khế, rau răm và vừng
em nhé. Việc gì đi ăn nhà hàng cho
tốn tiền và làm sao có món Bắc Kỳ
ngon như của em cơ chứ.
Nguyễn Thị
Thanh Dương
- March- 2011 -
(Nguyên
Khai sưu tầm và chuyển)