Ai Cập:
xe tăng không phải để
nghiền nát nhân dân
(Tác Giả: Huy Đức)
Tôi tin rằng rồi lịch
sử của đất nước Kim Tự Tháp sẽ
mãi mãi khắc ghi hình ảnh những
đoàn xe bọc thép biết dừng bánh, chứ
không nghiền nát nhân dân của họ
BBC
đưa tin: Phó Tổng thống Ai Cập,
Omar Suleiman vừa phát biểu trên truyền
hình rằng "Tổng thống Hosni Mubarak từ chức".
Tin ra lúc 16 giờ chiều giờ châu Âu khiến
đám đông tại Quảng trường Tahrir ở
Cairo reo hò mừng rỡ. Như thế, sau gần ba
tuần dân chúng biểu tình, nhà
lãnh đạo 82 tuổi phải ra đi sau ba thập
niên cầm quyền liên tục.
Cuộc cách mạng
lật đổ Mubarak ở Ai Cập là cuộc nổi
dậy không cần lãnh tụ, một cuộc nổi
dậy bột phát đúng nghĩa từ dân
chúng. Song tôi vẫn ấn tượng với
hình ảnh những quân nhân tay bồng súng ngồi trên những đoàn xe bọc thép lại ân cần tươi cười với những người nổi dậy. Nếu đó
là đoàn quân Giải phóng Trung Hoa
thì chắc chắn Cairo đã đẫm
máu. Nhưng những đoàn xe bọc thép của
quân đội Ai Cập đã không như những
đoàn xe bọc thép của quân Giải
phóng Trung Hoa. Tôi tin rằng rồi lịch sử
của đất nước Kim Tự Tháp sẽ
mãi mãi khắc ghi hình ảnh những
đoàn xe bọc thép biết dừng bánh, chứ
không nghiền nát nhân dân của họ.
Xin giới thiệu
một bài viết của nhà báo Huy Đức
trên trang facebook của anh:
Người Bạn
Ai Cập
Có lẽ
vì internet bị cắt, tôi không liên lạc
được với Olfa, một nữ biên tập
viên của Đài truyền hình Ai Cập.
Chúng tôi có một năm học tập
và trao đổi kinh nghiệm ở Đại học
Maryland. Olfa là con dâu của một cố bộ
trưởng Quốc phòng Ai Cập. Chị nhiều lần
ngỏ lời mời tôi đến nghỉ ngơi tại
biệt thự riêng bên bờ biển chỉ
dành cho những kỳ nghỉ mát của gia
đình. Dưới chế độ của tổng
thống Hosni Mubarak, quân đội có rất nhiều
quyền lợi và quyền hành. Mấy ngày
qua, khi theo dõi tình hình Cairo, vẫn biết
là Mubarak khó lòng chống lại được
ý chí của nhân dân, nhưng vẫn cảm
thấy mừng khi quân đội Ai Cập tuyên bố
không dùng súng đạn.
Olfa có
đôi mắt vô cùng đẹp. Tôi vẫn
nói đùa: “Nhìn mắt của Olfa
tôi hiểu vì sao đàn ông Trung
Đông lại rất hay chiến tranh”. Khác với
chúng tôi, 2-3 fellows share với nhau một apartment,
Olfa ở một căn hộ riêng để thỉnh
thoảng chồng chị bay tới thăm. Chồng Olfa
là dân hồi giáo, anh ấy có quyền
được lấy 4 vợ nhưng khi tôi hỏi
thì Olfa cười: “Một vợ đã
là mệt lắm”. Chị nói: “Cũng
có nhiều người đàn ông Hồi
giáo học cao, biết rộng vẫn lấy nhiều
vợ. Nhưng, những người thực sự văn
minh thì lựa chọn cuộc sống một vợ một
chồng”.
Học kỳ
nào tôi cũng lấy mấy lớp về văn
hóa, chính trị Trung Đông. Những năm
sau sự kiện “11-9”, các trường đại
học ở Mỹ nghiên cứu nhiều hơn về
Hồi giáo. Ở lớp, tôi vẫn thường
tranh luận về “các nền văn minh”. Tôi cho rằng
không có “sự
xung đột giữa các nền
văn minh” mà chỉ
có “sự xung đột giữa các trình độ văn minh”.
Câu chuyện của Olfa được tôi lấy
làm ví dụ. Hồi giữa thế kỷ 20, ở
Việt Nam, nếu người vợ để cho
đàn ông không phải chồng mình cầm
tay đã có thể bị coi là thất tiết.
Ngày nay, các cô vợ đã có thể
bắt tay, ôm hôn những người bạn
đàn ông. Khi đã ở một trình
độ văn minh như nhau con người cho dù xuất
thân từ đâu cũng có thể chia sẻ
rất nhiều giá trị.
Trong lớp,
có một tiến sỹ người Hàn Quốc,
anh vừa học vừa dạy về “Dân chủ
và Khổng Tử”. Anh nói, về ảnh
hưởng nho giáo thì Hàn Quốc có khi
còn nặng hơn Việt Nam. Cuối thập niên
1990, khi người Hàn Quốc dân chủ hóa
một cách triệt để hơn, đã
có những phong trào đòi “Khổng Tử
phải chết”. Một người Hàn Quốc
khác mà tôi có dịp share phòng với
anh suốt hai tháng ở Santa Cruz, tiến sỹ
Byungsik- Phó trưởng đoàn đàm
phán quốc tế của Bộ Tài chánh
Hàn Quốc- kể rằng: “Nhiều người
dân Hàn Quốc cũng bất ngờ khi nhận ra
chính dân chủ đã làm cho xã hội
Hàn Quốc thực sự ổn định so với
hơn hai thập niên độc tài. Và, cho
dù, Hàn Quốc từng có những nhà
độc tài được coi là anh minh, từng
đưa ra những chính sách phát huy nội
lực đưa đất nước vươn
lên. Nhưng, chỉ từ khi dân chủ thật sự, nền kinh tế Hàn Quốc mới bắt đầu bền vững”.
Theo Olfa, nhiều
tướng lĩnh Ai Cập xuất thân từ những
gia đình dòng dõi, đa số được
đào tạo với trình độ văn
hóa cao. Cũng không đáng ngạc nhiên khi
những chiếc xe tăng được Mubarak điều
vô chỉ ngoan ngoãn nằm im trên đường
phố và binh lính thì khá thân thiện
với những người biểu tình chống
chính quyền. Không phải tự nhiên mà
các nước thường đặt quân đội
trong một bộ gọi là bộ quốc phòng.
Quân đội là lực lượng được
nuôi để đánh thứ giặc thực sự
của nhân dân: ngoại xâm.
Quân đội chỉ được dùng để bảo vệ nhân dân và giữ từng tấc đất của cha ông. Dùng quân đội để chống lại
nhân dân thì khi có ngoại xâm nhân dân có thể sẽ
không còn cho con đi đánh giặc.
Chính quyền
cho dù dân chủ hay độc tài thì cũng
có nhu cầu bảo vệ mình. Hoàn toàn
hợp pháp khi lập ra một lực lượng cảnh
sát đối phó với biểu tình. Nếu
nghĩ đến lợi ích quốc gia thì phải
hiểu, dùng
quân đội chống biểu tình là điều tối kỵ. Những
chiếc xe tăng của Quân Giải phóng
Nhân dân Trung Quốc khi nghiến nát nhân
dân vào đêm 3-6-1989 ở Thiên An Môn cũng
đã nghiến nát hai từ “Nhân
dân” trong cái tên của nó.
HUY ĐỨC
(Trịnh Cuối Huôn sưu
tầm và chuyển)