Một
lời khen
(Tiến
sĩ Joel Bawilley - Đại học bang Michigan, Hoa Kỳ)
Cách đây đúng 40
năm, tôi còn nhớ như in khi gia đình
tôi chuyển từ vùng núi cao bang Chicago tới
một khu phố nghèo ở New York để kiếm
sống. New York tráng lệ và sôi động,
cuộc sống và tất cả những gì
được chứng kiến ở đây khiến
một đứa trẻ chín tuổi như tôi cảm
thấy sợ hãi. Ba tôi đã cố gắng
xin cho tôi vào học tại một trường học
nhỏ cách nhà không xa.
Những ngày tháng đầu
tiên ở trường mới, tôi hoàn
toàn cô độc. Tất cả học sinh đều
xa lánh thay vì giúp đỡ tôi hòa nhập.
Thậm chí khi tôi chủ động làm quen,
chúng bỏ đi, chẳng thèm nhếch mép
sau khi đã ném về phía tôi những
cái nhìn chế giễu, miệt thị. Vài
đứa lớn còn tụ tập lại để
bắt nạt tôi.Tôi lờ mờ hiểu rằng
ở đây chẳng ai ưa một đứa trẻ
da đen con nhà nghèo, gầy gò và
quê mùa như tôi cả. Suốt ba tháng,
tâm lý sợ hãi và bị bỏ rơi
khiến tôi gần như đứng bét lớp,
mặc dù chương trình học đối với
tôi chẳng khó khăn gì.
Thế nhưng, sau kỳ nghỉ
đông mọi sự đã khác khi thầy
Sean tới. Thầy được phân công chủ
nhiệm lớp tôi thay cho thầy Paul bị nằm viện.
Thầy rất nghiêm khắc, nhưng không nặng
lời với bất kỳ ai. Dần dần lớp học
trở nên có trật tự hơn, và những
rắc rối của tôi cũng giảm đi nhiều.
Có một điều tôi cảm thấy được
an ủi, đó là thầy Sean cũng là
người da đen.
Một ngày, đó là
ngày mà tôi chẳng thể nào quên,
khi thầy Sean công bố kết quả thi giữa kỳ.
Thầy nhìn khắp cả lớp, từng người
một, và khi tới tôi, thầy dừng lại
thật lâu làm tôi cảm thấy run sợ.
Nhưng rồi thầy vui vẻ nói: “Bài thi
này các em làm rất tốt, nhưng luôn
có một người làm tốt nhất. Thầy
hoan nghênh tất cả các em”. Khỏi phải
nói lúc đó tôi vui như thế
nào, vì tất cả các lần thầy Paul
đọc điểm thì tôi đều bị
than phiền.
Cuối buổi học, thầy
nói tôi ở lại. Tôi sợ, rụt rè
đến bên thầy, ấp úng: “Thưa thầy
…”. “Ồ, Joe, hôm nay em là người
làm bài tốt nhất đấy, tuyệt lắm!”.
Tôi òa khóc, cái điều mà tôi
chưa từng làm từ khi tới đây. Thầy
Sean ôm tôi vào lòng: “Đừng sợ,
cố gắng lên, có thầy luôn bên
em”.
Những lời của thầy Sean
đã làm thay đổi cuộc đời
tôi. Lúc
nào trong đầu tôi cũng có
hình ảnh của thầy đang cổ vũ cho tôi.
Và tôi trở lại là tôi, học sinh xuất
sắc nhất lớp vào cuối năm học
đó, giống như khi tôi còn ở Chicago.
Năm sau, thầy Sean lại ra
đi khi thầy Paul khoẻ trở lại. Nhưng
lúc nào tôi cũng thấy như có thầy
ở bên, và năm đó, cũng như những
năm về sau, tôi luôn là người đứng
đầu lớp. Mãi sau này, khi tôi học
đại học, khi tôi bảo vệ luận án
tiến sĩ, và ngay giờ đây khi tôi
đang đứng giảng bài trước hàng
trăm sinh viên của một trường đại
học danh tiếng, không khi nào tôi quên
được hình bóng thầy.
Hôm qua, tôi mừng đến
phát khóc khi biết được địa chỉ
của thầy sau 40 năm xa cách. Tôi đã
lái xe một mạch 300km tới thăm người
thầy mà tôi kính yêu nhất đời.
Gặp lại thầy, tôi bật khóc, những kỷ
niệm ngày đó bỗng sống lại như
mới. “Ồ, Joe - thầy nói hệt như 40
năm trước - em vẫn yếu đuối như
ngày nào”. Tôi lặng người khi nghe
thầy kể: “Hôm đó, bài làm em
chỉ được điểm B, nhưng em đã
cố gắng. Nhìn vào em, thầy thấy lại
mình nhiều năm trước. Khi đó, một
lời động viên của cô giáo
đã giúp thầy vượt qua tất cả.
Thầy đã tin rằng em cũng vậy, đó
là lý do mà thầy gọi em ở lại
hôm ấy. Và thầy không lầm”.
Một lời khen đúng lúc mới kỳ diệu làm sao.
TS
JOEL BAWILLEY
(DP-Canada
sưu tầm và chuyển)