MÁI TÓC ANH .. BÀN TAY EM ..

 

 

TÓC anh mỌC DÀI ..

 

"Em ngược thời gian, em ngược không gian,

Ngược đời thường bon chen tìm về mê đắm,

Ngược trái tim tự bao giờ chai lặng,

Em đánh thức nỗi buồn, em gợi khát khao xanh .."

(TÁC GIẢ ???)

 

Thiệt tình  hổng có tí ti xôn xao cuống quít, mộng mơ lãng đãng như vậy đâu, tất cả cũng chỉ là sự tình cờ, hết sức tình cờ, khi nhìn thấy cậu thanh niên da đen trong chỗ làm,  mang một bộ tóc ni-lông màu tím nhạt, dài quá lưng (ngày Halloween), tự nhiên câu thơ của PCT xẹt ra nhanh như chớp, chụp lại cũng không kịp:

 

.. giữa hồ, mọc giữa hồ quế hương

tóc anh mọc dài che chở hương

lúc mưa rơi,

lúc đông lạnh,

lúc chim chiều đi mất ..

(PHẠM CÔNG THIỆN - 1967)

 

Cũng đâu dám hiểu tác giả "Ngày sanh của Rắn" muốn nói cái gì ? Chỉ cảm nhận theo cái run rẩy của  trái tim khờ khạo, để rồi "nhập tâm" những câu này những mấy mươi năm mà chẳng biết tại sao !!!

 

Tôi từng thấy nhiều người đàn ông, nhiều thanh niên để tóc dài, cả râu dài nữa, mà sao chưa bao giờ nghĩ được rằng: chàng "nuôi" tóc dài là để che chở, để phủ ấm, để thể hiện tình thương "cụ thể" của người này với cái-nửa-kia !!! Mãi đến hôm ấy, chỉ là  mớ tóc giả rẻ tiền thôi, đồ hàng mã cho ngày ma quỉ ở Mỹ thôi, ở trên đầu của một thanh niên da đen, khuôn mặt hiền hòa, dáng đi nhẫn nại, phong cách lặng lẽ như muốn thu mình vào một cõi riêng .. (Tôi đã từng làm chung việc với chú bé này suốt mùa bận rộn năm ngoái ở DPI, mới thấy chú thật là tốt, giúp đỡ người già, hiếu hòa người trẻ, tóc tai cắt ngắn gọn ghẽ sạch sẽ, quần áo tươm tất, con nhà gia giáo hay sao đó nên chưa bao giờ thấy cái "mất dạy" hoặc "kinh dị" lộ ra một lần nào. Năm nay cậu ta lại trở vào làm Temp. như thường lệ, tôi không còn làm chung chỗ nên khi thấy chú bé đi qua với mái tóc dài, màu tím nhạt hiền dịu, lòng tôi chợt rộn lên hình ảnh "mái tóc mọc dài" êm ả vô bờ, "mái tóc tình" đằm thắm của tác giả PCT).

 

Tôi cảm nhận có đúng không, không thật biết, chỉ biết (rất rất chủ quan) rằng: "tình" của tác giả thật độc đáo, thật dễ thương, nói mấy cũng không vừa, không đủ. Không phải kiểu "mài trái tim" tặng nàng "Tôi cứ mài trái tim, Thành từng bài thơ nhỏ. Lặng lẽ và âm thầm, Gửi dần cho em đó" (TÁC GIẢ ???). Không phải "xin chiếc lá vàng làm bằng chứng yêu em" (VTA). Cũng không phải bộc lộ bằng cách làm cái đuôi của nàng Hoàng Thị .. Ngọ:"Em tan trường về, anh theo Ngọ về, Chân anh nặng nề, lòng anh nức nở, Mai vào lớp học anh còn ngẩn ngơ, ngẩn ngơ .." (PD). Nhà thơ PCT của chúng ta chỉ lặng lẽ nuôi tóc dài ra, lặng lẽ để "cái tóc là góc con người" của mình càng ngày càng mịn mượt như tơ, [tơ tình hay tơ lòng], để mà quấn quít, để mà bao bọc, phủ ấm cái-nửa-kia lúc ướt lạnh, lúc rét căm !!!

 

Dĩ nhiên tôi có thấy nhiều vị phù thủy fakir Ấn Độ không bao giờ cắt tóc, cạo râu, mình trần, chỉ có một cái khố be bé, mà không biết lạnh lẽo là gì dù mùa đông ở tít thâm sơn cùng cốc Hy Mã Lạp Sơn. Tôi nghĩ tóc râu của mấy ổng quấn vòng quanh cổ, quanh mình chắc cũng thêm phần ấm áp, dù công lực yoga thâm hậu, đâu sá kể cái nóng lạnh ngoại vi ??? Nhưng nom ra thì "hình dong cổ quái" dị dị thí mồ đi !!! Chắc có người cũng thấy dị dị khi đọc mấy câu thơ ở trên của PCT quá nhỉ, khi đàn ông choàng tóc của mình che chở người yêu dấu (dù chỉ trong ý tưởng lãng mạn mà thôi) ??? Nhưng mà đâu phải ba cái mớ tóc "tứ đại" đáng ngại đó nói lên được điều gì, nếu chưa thấy được căn cơ nguồn cội chân thành ..

 

.. mười năm rồi cây quế vẫn mọc trên đời anh

trên mắt anh

môi anh

trên bước chân buồn phố  mẹ ngày xưa

trên bước chân chiều phố  lạ hôm nay

mưa làm tóc anh thơm

mùi cây quế ..

(PHẠM CÔNG THIỆN - 1967)

 

BÀN TAY BÈ BẠN

Khi nói về những người bạn một thời trung học Rạch Giá, tôi không thấy chuyện "cái răng, cái tóc là góc con người" nữa, tôi chỉ thấy những bàn tay ..

 

Bàn tay em ngón chẳng thon dài,
Vết chai cũ, đường gân xanh vất vả.
Em đánh chắt, chơi chuyền thuở nhỏ,
Hái rau dền, rau rệu nấu canh,
Tập vá may, tết tóc một mình,
Rồi úp mặt lên bàn tay khóc mẹ.

(XUÂN QUỲNH)

 

Khi bàn tay của má tôi, của những bà mẹ mồ côi mồ cút, của những bà má "thân cò lặn lội nuôi con" đầy những đường gân vất vả, các ngón chẳng được thon thả búp măng bao giờ, thì bàn tay nữ sinh của con cái mấy bà (là tụi tôi nè) nom "tiểu thư", nom "cô nương" gì đâu !!! Gia đình không thể gọi là giàu có (má bán hàng xén, má bán mắm, má thợ may, má cô giáo tiểu học, má nội trợ, ngoại nấu cơm tháng .. ) mà "phong lưu" lắm nhe. Con cái cứ cho ăn trắng, mặc trơn, cắp sách tới trường, không lo lắng gì tới thực tế "cơm, áo, gạo tiền" hết trọi. Má không cần con gái má vô bếp, chợ búa, cứ kiếm cái chữ cho nhiều đặng đỡ cực cái thân (con) về sau, bao nhiêu chuyện khác má "bao thầu" hết ráo. (Nhiều khi có bạn cũng muốn sà vào phụ má một tay, nhưng bị má "đuổi" ra như đuổi .. tà, vì chỉ tổ "vướng tay, vướng chân" hoặc "ngứa mắt" má mà thôi !!!). Bởi vậy, hồi đó nếu cầm bàn tay mấy cô nữ sinh này mà "nghía" thì mới thấy nó nuột nà, mượt mà, thon thả, mềm mại như thế nào. Nhất là khi bạn bè tôi đạp xe đạp đến trường mà biết lấy khăn mù-soa buộc ngang mu bàn tay (như sau này đeo "găng") thì đôi tay còn trắng trẻo, mịn màng bạo nữa !!! Ôi, những bàn tay năm ngón để cho người khác ngắm nghía mà "thả " thơ ra, còn bản thân thì tối ngày bài học, bài làm, bài thi "tá lả", thì giờ đâu mà trai gái lăng nhăng ..

 

.. Trên bàn tay năm ngón
Có ngón dài, ngón ngắn
Có ngón chỉ đường đi
Có ngón tay đeo nhẫn
Ngón tay tô môi
Ngón tay đánh phấn
Ngón tay chải đầu

(.. ) Ngón tay thử corset
Ngón tay cài khuya áo

Em còn ngón tay nào
Để giữ lấy tay anh ?

(NGUYÊN SA)

 

Mà đâu phải chỉ có mình tôi, 2 nhỏ SUNG BA KHÍA ở Delaware và Florida mới "Hội Ngộ bỏ túi" bữa hổm nè, cũng như mấy bạn suốt một thời áo trắng, ai nấy đều "cá mè một lứa" hết trơn. Nói nào ngay cũng có vài bạn "bỏ cuộc chơi" sớm, thì cũng đã được mấy bà má khéo tay Rạch Giá "truyền bí kíp nấu nướng" nên công lực thâm hậu vô bờ ..

 

(Xin mở ngoặc ở đây chút xíu, vì thế nào cũng có người "théc méc" về cái vụ "sung ba khía" có nghĩa gì và tại "nàm thao" ? Số là Liên Trường Kiên Giang thường tổ chức Hội Ngộ 2 năm một lần, nhưng đến HNLT 2013 thì có nhiều hiện tượng lạ:

 

- Lạ nhất là trưởng ban tổ chức " .. tôi cứ đinh ninh bạn Từ Thị Ngọc Nga là mẫu người của gia đình, của nội trợ, là vợ thảo, là mẹ hiền. Sao tự dưng lần này bạn dám đứng ra hiên ngang "lãnh đạn"; dám gan cùng mình "ăn cơm nhà, vác ngà voi .." giữa thời buổi "gạo châu củi quế" nhãn tiền này ???

 

- Lạ nhì là ".. nhiều bạn hiền từng im-lặng-là-vàng giờ "nhập cuộc" với người bạn cùng trường, cùng tỉnh ngày xưa một cách sôi nổi không ngờ .. Tôi nghe nhỏ bạn ở Delaware rôm rả trong phôn, say sưa nói về kỳ "hội ngộ .. 9 nút" này như chính nhỏ là người trong ban tổ chức vậy (mời mọc người này, kêu gọi bạn kia, góp ý chuyện nọ ..) bởi nhỏ thương "sư phụ dạy nấu ăn" cũng có, bởi nhỏ lo cho người bạn cùng lớp đang "đứng mũi chịu sào" cũng có, phải không ?

 

- Lạ thứ ba là: " .. Để Nga kể cho HS nghe nghe, người đầu tiên ghi danh tham dự hội ngộ là Tăng Mỹ Mỹ. Người thứ nhì là ai HS biết không ? - là Phù Thị Ngọc Thúy đó. Người đầu tiên làm mạnh thường quân là Phan Mỹ Dung & Huỳnh Hồng Long. Còn chị em hùn nhau lại để yểm trợ BTC khi nghe tin Nga cần tiền gấp để mở "account" là năm chị em Lâm Cô Nương .." (HỘI NGỘ .. 9 NÚT)

 

Người đầu tiên và người thứ nhì .. ghi danh tham dự mà được gọi sung là phải rồi, vì mấy nàng này "lặn" kỹ lắm, ít khi xuất đầu lộ diện những lần hội ngộ khác lắm (thì .. tại, bị, bởi .. tùm lum). Thế nên kỳ này đột nhiên hiện ra "mở hàng sốt dẻo" như vậy, thì SUNG BA KHÍA quá đi chứ còn gì. Lại còn mời gọi, níu kéo hết bạn này bạn kia .. Bận chuyện nhà chuyện sở tới đâu, cũng xẹt dzô xem web site KIÊN GIANG REUNION 2013 lia chia đặng coi coi được bao nhiêu người tham dự, bao nhiêu người ủng hộ tài chánh vv .. Ủa. Còn tại sao gọi là sung-ba-khía á hả ??? - Cái này là "chữ" của nhỏ Hoa Sứ Texas tặng "chùa" đó à, hỏi đi hỏi lại nàng ta nói không biết. Huề tiền .. hihihihi .. !!!)

 

Trở lại chuyện "bàn tay" của các bạn tôi, "khi trời đất nổi cơn gió bụi" 1975, mấy nàng da trắng, tóc dài, bàn tay 5 ngón của các nàng .. "mưa sa" hết ráo. Ai lấy chồng sớm thì thăm nuôi chồng, lệ rơi chan chứa. Ai chửa chồng thì lăm le "Quy Mã" cho mau, có yêu đương thì cũng "cắt đứt dây chuông" cái cụp. "Chẩu" trước cái đã, tình ái lẹo tẹo tính sau. Bị bắt đi bắt lại, nhốt tới nhốt lui, nướt mắt cạn queo luôn, vẫn "vượt biển" tới cùng. Ai quá nghèo thì "cạp đất ăn" (trồng trọt rẫy nương, làm vườn, làm ruộng) và quơ quào trong cái rọ .. cố hương !!!

 

Bây giờ, có nghĩa là mấy chục năm qua rồi, liên lạc được với nhau nơi xứ người, nói chuyện trong phôn rôm rả hoặc Email ì xèo. Có vài bạn được gặp trực tiếp tay bắt mặt mừng, thức đêm, thức hôm tâm tình xả láng !!! Xem ra "sau cơn mưa .. quê nhà, trời lại sáng .. xứ người". Ai nấy đều an hưởng hạnh phúc gia đình, con cháu đông vui, tự do, thoải mái .. Lén lút nhìn lại các bàn tay "tiểu thư Rạch Giá" cũ, hoặc mân mê các ngón tay "Kiên Giang cô nương" xưa, hay nghe chính miệng các nàng kể lể mới hay:

- "Hồi xưa đâu có biết làm "con mẹ" gì đâu, nhỏ đi học, lớn lên đi làm. Chuyện nấu nướng đâu phải chuyện của mình. Bây giờ, có chồng, có con, hổng lẽ đi ăn tiệm hoài chịu sao thấu, nên phải chui vô bếp thôi. Mà cà ràng ông táo hồi nào giờ có quen đâu, nên chồng ăn ít, con ăn ít, thương quá phải ráng học đặng ráng làm đồ ăn cho ngon .. !!!".  

 

Có bạn lại "tự hào" là: - "Cái "gien" nấu ăn ngon, làm bánh khéo, thập bát ban "nồi niêu xoong chảo" của má Kiên Giang, cho dù không được "bàn giao" trực tiếp, vẫn không bị thất truyền, bị mai một được đâu nha !!!" 

 

Nhưng, cứ nhìn, cứ thấy bàn tay đầy gân xanh, các ngón không còn thẳng, đầy gút mắt thừ lừ của bạn và của mình, mới thấy ở xứ người ta, cuộc sống dễ thở gấp bội quê nhà nhưng không có nghĩa là không cực. Thức khuya dậy sớm, đùm đề "cơm hộp, nước chai", tứ thời bát tiết phải đi làm mới có cái ăn. Đó là chuyện phải "bươn" ra xã hội, về tới nhà còn phải lo "tề gia, nội trợ", bao thứ chuyện không tên dồn đống, dồn cục, và "những" cái bao tử thì chờ đợi cơm nóng canh sốt .. Tôi thấy lại bàn tay của các bà má ngày xưa qua 5 ngón tay của bè bạn bây giờ ..

 

Mẹ ơi ! Trên cõi đời này

Con yêu quý nhất bàn tay mẹ hiền

Chính bàn tay mẹ tay tiên

Bồng con suốt mấy năm liền mẹ ơi !

Vuốt ve con lúc trở trời

Cơm no, áo ấm, đồ chơi, đồ dùng

Biển trời cao rộng mênh mông

Ơn bàn tay mẹ vô cùng lớn lao !

(TÁC GIẢ ???)

 

Thế đấy, nước mắt chảy xuôi. Tay chân các con của bạn tôi bây giờ ắt hẳn đẹp đẽ, dễ thương gấp ngàn lần tay chân của ba má chúng nó hồi xưa ?!?!?!

 

Nếu được hưởng phước lành, được chồng thương yêu, chăm chút, gia đình "ngon cơm, ngọt canh", vợ lại càng "hết mình" cho xứng với tình anh quá đẹp:

 

.. Trời mưa lạnh, tay em khép cửa,
Em phơi mền, vá áo cho anh.
Tay cắm hoa, tay để treo tranh,
Tay thắp sáng ngọn đèn đêm anh đọc.

Năm tháng đi qua, mái đầu cực nhọc,
Tay em dừng trên vầng trán lo âu.
Em nhẹ nhàng xoa dịu nỗi đau
Và góp nhặt niềm vui từ mọi ngả ..

(XUÂN QUỲNH)

 

Còn bạc phận hẩm hiu, chồng đổi "tông" hòa đàn cùng kẻ khác, thì người vợ nghiêng về "mẫu tử tình thâm". Bạn sẽ làm cây cao, là giếng ngọt, là lúa mới, là 4 mùa thơm .. dành cho con và riêng vì con:

 

.. Mẹ cây cao rợp bóng mát đời con

Mẹ giếng ngọt uống muôn đời vẫn mát

Mẹ lúa mới ăn hoài không vơi hạt

Mẹ đại dương bát ngát bốn mùa thơm ..

(TÁC GIẢ ???)

 

Và phần tôi, một người bạn "dở ẹc" từ hồi xưa đến giờ, muôn đời vẫn cứ y chang. Má không cần, bạn không cậy. Không có duyên nên chả nợ nần ai. Nhưng tôi quả là người có phước lộc trời ban:  được thương yêu, được đối xử thân tình như người trong nhà, như người con của trăm họ vậy .. Bạn rủ đến chơi (Louisiana, Cali, New Jersey, Delaware .. ) đãi đằng hậu hỹ, cho ăn cho uống no nê, còn được "gói" mang về. Bạn trồng được trái gì, phơi khô, hoặc xấy kỹ, dù "nghìn trùng xa cách", vẫn đóng gói gửi qua cho làm thuốc hoặc ăn dần. Bạn chưa gặp thì cứ hẹn lúc gặp sẽ nấu món này, món nọ cho ăn ..

 

.. "Khi thọ lãnh thức ăn, biết rằng đã có bao sức lực, tâm trí bỏ vào việc sửa soạn, tôi cảm thấy mang ơn mọi người đầu bếp gần xa, cảm ơn tất cả cả những người đã cắt, gọt, rửa, nấu nướng, cảm ơn người trồng cây, chăm bón, thu hoạch. Tôi muốn trải rộng lòng biết ơn đến cả những người đầu bếp từ bao thế hệ đã truyền thừa cho chúng ta biết cây nấm nào có công dụng làm sao, biết ngâm trái chanh, biết xào, biết chiên. Bao nhiêu bàn tay đã chịu đựng nắng mưa, đông lạnh, chai sạn, nứt nẻ để ta có thức ăn, có thức uống .." (THIỀN và NGHỆ THUẬT NẤU ĂN - Diệu Liên dịch)

 

Và hôm nay đúng boong ngày TẠ ƠN của Mỹ, tôi chép lại những giòng này của tác giả CAO NGUYÊN gởi đến các bạn hiền Rạch Giá- Kiên Giang của tôi, thay lời "nghĩa trọng tình thâm" nhé !!!

 

.. Tạ Ơn cha mẹ sinh thành

nuôi con lớn giữa ngọn ngành quê hương

 

Tạ Ơn người gởi yêu thương

trong dòng ân nghĩa trên đường tình đi

 

Tạ Ơn dòng thác lương tri

vẫn nồng nhịp chảy giữa nghi vấn đời

 

Tạ Ơn bằng hữu quanh tôi

chung chia vinh nhục buồn vui cõi người

 

Tạ Ơn đất, Tạ Ơn trời

cho tôi còn đứng giữa đời hôm nay ..

 

(CAO NGUYÊN)

 

 

 

 

 

 

- Thanksgiving 2011 -