MÙ
SƯƠNG THÁNG
CHẠP
(Tác
giả: Phan)
Từ một
góc cà phê Starbuck, nh́n đường phố và thế giới
mù sương. Tác giả là một nhà báo quen thuộc, trong
nhóm chủ biên một số tuần báo, tạp chí tại
Dallas. Từ nhiều năm qua, ông liên tiếp góp bài Viết
Về Nước Mỹ, luôn cho thấy tấm ḷng cùng sức
viết mạnh mẽ, và đă nhận giải Vinh Danh Tác
Giả Viết Về Nước Mỹ 2013.
* * *
Nơi
tôi ở, ai thường đi làm sớm sẽ thấy mùa
sương về khi trời chớm thu. Những sáng tháng
mười trời đă thôi rạo rực một ngày nắng
bắt đầu, không gian tĩnh lặng hơn với
màn sương sớm mờ phủ núi đồi xa, hàng
cây bên đường thôi xào xạc gió hạ để trầm
mặc, cánh chim trời thôi há mỏ sinh nhai lao đi những
đường bay mạo hiểm, đôi cánh bạc màu
khép lại mùa qua trên cột điện. Con chim chết cô
đơn trong cái gắp rác của người công nhân Sở
vệ sinh thành phố. Cánh thiên di đă bỏ đường
bay, hay người ngồi quán thường bơ vơ sau
vất vả ngày thường ..
Và làn
sương ru hồn người bềnh bồng nhuốm
lạnh khi tháng mười hai về. Không gian xám với núi
đồi như đă thoát khỏi tầm tay, hàng cây đứng
bên đời khô khốc, những cánh chim bặt tăm ..
Tháng mười hai theo lịch Gregorius là tháng cuối của
một năm, tháng có 31 ngày trong năm 365 ngày của mười
hai tháng trong năm. Tháng mười hai c̣n có tên gọi là
tháng chạp theo lịch Tàu mà người Việt vẫn
hay gọi là Âm lịch.
Ở
phương tây, tháng mười hai đồng nghĩa với
mùa lễ hội đă bắt đầu từ Lễ Tạ
ơn cuối tháng mười một. Sang tháng mười
hai với Lễ Giáng sinh, rồi bao rộn ră đón năm
mới về .. Làm nhớ tháng chạp ở quê xa, mùa gió
chướng hanh khô tràn về không khí tết. Cái nắng nhạt
đi trong làn gió hiu hiu thổi, chút lạnh hời áo đỏ,
áo xanh, những bản nhạc xuân hắt qua bờ giậu
làm chơi vơi ḷng người lữ khách nhớ nhà.
Nơi tuổi nhỏ chỉ c̣n những hàng cây sao thả
xuống những bông dù xoay tít, góc quán cheo leo theo ḍng đời
làm người ta nhớ nhau khi năm cùng tháng tận.
Tháng
mười hai mù sương từ một góc Starbucks nh́n ra
phố xá Wylie. Con đường 78 sáng chủ nhật
không c̣n những cỗ xe vùn vụt lao nhanh, xe thưa
như ngày tết ở quê xa, ngoài đường chỉ
vài người thưa thớt đi chúc tết bà con. Sao
tôi lại không ở trong căn nhà thoang thoảng mùi nhang trầm,
ngoài ngơ c̣n hăng mùi xác pháo giao thừa đêm qua. Sự yên
lặng làm tăng lên không khí thiêng liêng ngày đầu
năm ấy nay đâu? Sao tôi chỉ lẳng lặng cầm
cái laptop rời nhà để ngồi cô lẻ trong góc quán cà
phê, không nghe được một tiếng động nhỏ
nhoi mà hào hứng như tiếng pháo chuột ở quê xa,
không nghe được một lời đơn giản
như câu chào hỏi nhau bằng tiếng Việt. Không có ai
trong nỗi đợi chờ ngoài tháng mười hai lại
về bên đời hiu quạnh ..
Mồ
hôi kính chảy sọc dưa nơi Starbucks nên tôi thấy
được bên ngoài trời vẫn mù sương. Hớp
ngụm cà phê trong cái ly giấy, nắp nhựa, đường
vàng, quấy bằng cây que gỗ; mà nhớ cái nồi ngồi
trên cái cốc với cái muỗng nhôm đă vĩnh viễn
trở thành hoài niệm. Cuộc tha phương nào chả
mù sương khi người đi bước vào tháng
mười hai của cuộc đời.
Thế
giới một năm qua trong mù sương cuối năm
2014 ở Wylie-Texas. Nước Mỹ vào mùa với luồng
khí lạnh khác thường từ bắc cực thổi về
tận cùng nam là Florida. Những ǵ c̣n nhớ được
từ thế giới ảo nơi Starbucks này trong năm
qua?
Dường
như việc thế giới tổ chức Lễ Kỷ
niệm 25 năm sự kiện Thiên An Môn vào tháng 6 là lời
cầu an cho cuộc cách mạng dù ở Hong kong. Tạ
ơn Thượng đế đă đoái hoài tới dân tộc
lớn trong tay bọn cường quyền nhỏ.
Sự
kiện khác nổi bật trong năm 2014 là sự không may của
hăng hàng không Malaysia, hai vụ tai nạn phi cơ liên tiếp
xảy ra với tháng 3/2014, chuyến bay MH370 của hàng
không Malaysia Airlines mất tích trên đường bay từ
Kuala Lumpur đến Bắc Kinh (Beijing). Cuộc t́m kiếm
239 nạn nhân kém may mắn đến nay hăy c̣n vô vọng.
Đến tháng 7/2014, hỏa tiễn của Nga bắn
rơi một chiếc boeing 777 cũng của Malaysia Airlines
trên không phận Ukraine, 298 hành khách lẫn phi hành đoàn
đều tử nạn. Gương mặt KGP hắc ám từ
thời chiến tranh lạnh lại làm đau ḷng người
tới bao giờ trên thế giới, (nhân loại) mới
hết ám ảnh, đau buồn với họa cộng sản.
Tháng
năm. Khu tưởng niệm và bảo tàng "National
September 11 Memorial Museum" được khánh thành để
tưởng nhớ biến cố World Trade Center ở New
York bị khủng bố. Người Mỹ sẽ không
bao giờ quên lần đầu tiên trong lịch sử Hoa
Kỳ bị tấn công ngay trong nội địa. Nghĩ
theo một cách riêng nào đó, khi thế giới chứng kiến
Hoa Kỳ bị tấn công ngay trong nội địa th́
vùng trời b́nh yên đă thực sự không c̣n ở bất
cứ nơi đâu trên quả địa cầu cho người
ta yên vui. Thế kỷ của dịch bệnh và khủng bố
khai tiệc với 3.000 xác người ngay trên thiên đàng
Mỹ quốc.
World
Cup 2014 tổ chức trên thánh địa của bóng đá
là xứ sở Brazil vào tháng 6. Nhưng những nghệ sĩ
sân cỏ áo vàng lại phơi áo trước đoàn xe
tăng Đức. Nỗi buồn Brazil khó quên khi nhớ về
năm 2014.
Thế
giới bất an với dịch Ebola khởi đi từ
Guinea vào cuối năm 2013, sau đó lây sang Liberia và Sierra
Leone. Tổ chức Y tế Thế giới (World Health
Organization) ước tính đến tháng 12/2014 sẽ có
hơn 18.000 người bị lây nhiễm và 6.500 người
tử vong.
Ḷ lửa
Trung đông nổ ra cuộc nội chiến ở Syria từ
tháng 3/2011, đă có 200,000 người chết khi bước
sang năm thứ tư, và chiến tranh không bao giờ dứt
ở cái nôi của sự cuồng tín và hận thù. Cố tổng
thống Sadam yên nghỉ với cái dây tḥng lọng của
phương tây, để lại một đất nước
Iraq không thể thiếu một bạo chúa trị v́ cái xă hội
cuồng tín, tối tăm. Nên một Sadam bạo chúa chết
đi th́ nhiều Sadam bạo tàn khác sinh ra với cải
danh là các tay súng thuộc "Quốc gia Hồi giáo" hay
ISIS.
Nh́n về
phương Đông, cuộc cách mạng dù nổ ra ở
Hong Kong với đa phần người biểu t́nh là sinh
viên học sinh, phản đối Bắc Kinh không cho họ
tự do chọn ứng cử viên đứng đầu
chính quyền Hong Kong trong các cuộc bầu cử
tương lai. "Umbrella Revolution - cuộc cách mạng
dù" diễn ra năm 2014, nhưng đánh dấu thời
đại tuổi trẻ xuống đường.
Tháng
8/2014. Bùng phát cuộc bạo loạn chống đối kỳ
thị màu da nổ ra ở thị trấn Ferguson, sau khi
người thanh niên da đen Michael Brown ngă xuống v́ họng
súng phân biệt chủng tộc mang theo viên đạn pháp
luật Hoa Kỳ của một cảnh sát da trắng. Làm
người ta nhắc tới cha đẻ của đạo
luật xóa bỏ chế độ nô lệ ở Hoa Kỳ,
nhưng cũng chính là người từng để lại
cho hậu thế câu nói đáng suy nghĩ về màu da trên
đất nước Hợp chủng quốc này. Tổng
thống Abraham Lincoln từng thẳng thắn nh́n nhận: "không
đời nào có sự ḥa hợp chủng tộc giữa
hai giống dân đen và trắng; giữa họ có những
sự khác biệt mang tính trời sinh mà con người
không tài nào hóa giải được."
Cuộc
xuống đường đ̣i công lư mất ư nghĩa v́
song song với những người da màu đ̣i công lư có quá
nhiều người cùng màu da tiến hành hôi của, đốt
phá vô trách nhiệm ..
Tháng
mười một, Đảng Cộng Hoà nắm
được lưỡng viện trong tay sau cuộc bầu
cử giữa kỳ. Vị tổng thống da màu đầu
tiên trong lịch sử Hoa Kỳ sẽ ngồi chơi
xơi nước tới măn nhiệm. Nhớ 1 giờ 30
đêm hôm nào, nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp gởi ra cái
email; "từ nay đă hết gọi là nhà trắng rồi
anh em ơi ..! Ông John Mc. Cain đă gọi điện thoại
chúc mừng ông Barack Obama .." Tôi viết luôn bài báo
"black house". 5 giờ sáng hôm sau thức dậy, đă
thấy chạy trên website Cali Today. C̣n nhớ những ư kiến
đóng góp của độc giả gió chiều nào che chiều
nấy, th́ người anh hùng da màu đă ngồi chơi
xơi nước ngay khi c̣n tại chức. Sự đời.
Tháng
mười hai, mùa Giáng sinh và Năm mới lại vang lên những
giai điệu "Jingle Bells" "We Wish You A Merry
Christmas" "Silent Night" .. niềm tin yêu hy vọng từ
những ca khúc bất hủ sưởi ấm không gian xám
và lạnh lẽo của mùa đông. Tuyết trắng làm
cho màu xanh của cây chrismas tree xanh thêm, êm đềm; màu
đỏ của trạng nguyên hoa điểm tô thêm sắc
màu ấm cúng trong từng căn nhà mùa đông, làm người
ta động ḷng trắc ẩn với những kẻ
không nhà, ấm áp của người được ơn
trên ngó xuống chả bù cho kẻ bị lăng quên.
Trời
mù sương bên ngoài quán cà phê thơm lừng mùi cappuccino và
mùi nước hoa theo lọn gió cửa mở đánh thức
kư ức, khiến người ngồi huyễn mộng với
mù sương, những tiếc nuối trôi vào quên lăng trong
lăng quên đời thường. Thêm một khoảng thời
gian nhất định là 365 ngày khác đang đến
để vùi chôn cung thời gian 365 ngày của năm 2014 sắp
hết. Thế giới chẳng có ǵ đổi thay ngoài một
số người mệt mỏi bước xuống chuyến
xe đời để nhường chỗ cho những
người háo hức bước lên.
Trời
mù sương tháng chạp khiến ḷng người chùng xuống
với kỷ niệm, dư âm từ quá khứ vọng về.
Nỗi đau không muốn nhớ nhưng cũng chẳng
thể quên u uẩn trong đời. Ngồi đọc lại
tùy bút "cây cà phê" trong quán cà phê vào một sáng mù
sương tháng chạp. Ḷng tôi chơi vơi, không biết
về đâu từ tháng chạp đă viết tùy bút này, và
cũng không dám tin vào tháng chạp nào được biết.
Tuỳ bút "Cây cà phê" ngắn thôi, như lá thư
không gửi v́ không biết gửi ai:
Cây hồng dại bên hiên ṭa báo, anh gọi
là cây cà phê từ hôm lá thu bay. Anh vẫn ngồi với
băng ghế cũ. Mùa xuân đi qua, những búp lá rụt
rè cuối đông e ấp, tiếng chim cười. Những
mùa xuân trở xanh lá hạ, lá c̣n xanh nên anh vẫn đợi.
Chợt chiều hè hoa rụng rơi bay, hoa ĺa cánh rụng
vàng trên mặt đất, có tâm sự cùng cỏ xanh những
ǵ đă mất, em chưa một lần tâm sự với
anh. Lá thâm kim úa vàng, cành trơ trái mọng. Thu về rồi
đó em, vàng phai chất ngất.
Mưa nắng và thời gian làm ghế
bạc màu, một thanh gỗ găy mất, chắc ai đó
đă đứng lên trên ghế để hái trái bằng
gót chân vô t́nh. Như người ta thường giẫm
đạp lên nhau, để lại vết thương
ḷng mà người giẫm không hay biết. Thời gian và cuộc
sống đă xói ṃn ḷng tin đơn sơ. Những ngày
xưa, anh đă đi t́m thanh gỗ khác để đóng
vào. Không biết sao sự cầu toàn, hoàn thiện trong anh
không c̣n thôi thúc. Một chút không hoàn thiện có vẻ thực
hơn, tự nhiên hơn trong đời chắp vá. Băng
ghế cũ mang thương tật trên ḿnh sau tháng năm
tận tụy, anh mang vào chữ nghĩa vết
thương tâm khi chiếc lá cuối cùng vừa chơi
vơi, ly cà phê cạn.
Cây cà phê gọi tên bốn mùa, anh gọi
tên em. Gió đông về, áng mây quen, cánh chim di buồn bă, ly cà
phê không đủ ấm đôi tay, bóng ngày qua .. Sự bất an, cô đơn phủ
phê hà hiếp, anh sợ bóng đêm về như lần
đó chia tay, gió đêm không nhiều sao lá rơi bay,
đường dài suốt như đêm dài thao thức,
t́nh yêu bây giờ đă là sự thực, có cánh tay nào che khuất
mặt trời đâu, em có về ngang hoa úa t́nh sầu, hoa
ĺa cánh rụng vàng trên mặt đất, có tâm sự cùng cỏ
xanh những ǵ đă mất, em chưa một lần tâm sự
với anh, cuộc chia tay nào cũng đến rất
nhanh, anh c̣n lời nào để nói với em, những cánh
hoa vẫn rơi rớt êm đềm, vỗ nhẹ mối
t́nh sầu em có biết, mây vẫn trắng trôi theo nhau biền
biệ ..
Em có về con đường ấy nữa
không? Anh ngồi nh́n sự vững chăi với thời gian của
cây cà phê cổ thụ, một sự thầm lặng bất
tử, bởi thời gian chỉ được dùng để
đo lường sự ồn ào. Âm thanh, náo hoạt nào cũng
qua đi, thời gian chết v́ không đo được sự
thầm lặng. Gốc cây cà phê im lặng, già cỗi đến
nứt ra ngoài vỏ, nhưng nhựa sống vẫn bền
bỉ bên trong như anh nhớ em. Một ngày kia bến bờ
cành khô rễ mục, cây về lại cội nguồn theo
gió đến đây. Em về đâu, nỗi nhớ
đong đầy. Đêm đă xuống ngọt ngào, gió
mang sương khuya về nhẹ trên thân cây cà phê bị thời
gian hủy hoại v́ im lặng khác thường. Anh im lặng,
đi giữa bầy thú dữ ..
Mưa qua mùa, nắng cũng qua mùa, thời
gian không trở lại. Gốc cây cà phê không chiến thắng
ai hết, ḷng anh không hận thù. Mưa đâu c̣n để
thấy gốc cà phê cũng biết lạnh, nắng
đâu c̣n để thấy gốc cà phê cũng đổ
mồ hôi, thời gian không có thời gian để hoài niệm.
Gốc thời gian quên mùa, anh ngồi đếm hư không
giữa mùa lễ ngoài kia lên tiếng gọi, nụ cười
ngôi sao không trăng, ánh mắt trẻ được quà,
người homeless co ro trong tả tơi. Anh Mễ tỉa
cây, cắt cỏ, nhớ nhà, mặt buồn như tận
thế, ngày qua.
Anh nhớ em trong xót xa quanh ḿnh, niềm
nhớ sang xuân. Mai sáng trời âm u, nghe có mưa trên vùng châu
lục cổ xưa, rất xa, và em. Tháng ngày qua, mùa xa .. Những
giây mơ rễ má truyền về niềm nhớ lặng
thinh. "thế giới vui từ mỗi lẻ loi". Cảm
ơn em, thu tàn, đông xám, xuân sang và buổi tối. Xin cảm
ơn hạnh phúc nhỏ nhoi như que diêm soi lối đêm
về. (Phan)
Hăy yêu
quư một ngày nào đó để qua đời, như một
sáng mù sương tháng chạp đẹp năo nùng ngoài kia. Giữ
làm chi cố chấp, sai lầm với ḷng thành của
người khác để măi măi cô đơn, tuyệt vọng
nh́n vào nỗi buồn của ḷng ḿnh mà chẳng bao giờ
hỏi ḿnh đă làm ai buồn? T́nh yêu có cánh, không để
thử tài thợ săn với cây cung mà thử thách lớn
hơn là người ta hiểu được ǵ khi
dương cung là đoạt mạng ḿnh trước khi
tên tới đích.
Tháng
mười hai mù sương bên ngoài Starbucks Coffe ở Wylie,
Texas. Con đường 78 hun hút về phía hồ Lavon. Những
vạt rừng đẹp buồn vào mùa này, chạy dọc
hai bên đường đă chỉ c̣n nham nhở cho những
khu nhà mới mọc lên giữa hoang vu. Tôi không c̣n sức
lái tiếp đến hồ để thoả ḷng, nên quay
về cứ địa của ḿnh là cái garage đèn vàng
đă lộp độp tiếng mưa thưa trên mái. Một
ngày năm tàn tháng tận nữa đi qua trong đời ..
PHAN
(D. Trinh sưu tầm
và chuyển)