Tôi là người
đáng ghét
(Phan)
Từ sau vụ khủng bố ngày
11 tháng 09 năm 2001, tôi chỉ đổ xăng ở
cây xăng sau tiệm nail của vợ tôi. Lý do thật đơn giản
là tôi ủng hộ ông chủ cây xăng
mà trước đó… tôi ghét
ông ta. Ông ấy có cha Mỹ, mẹ
Mễ nên nước da ngăm đen như Mễ
mà mắt xanh, tóc vàng như Mỹ. Ông cỡ
ngoài bốn mươi tuổi, thấp người
nhưng mạnh khoẻ. Tôi
không thích lối nói chuyện lấc xấc
của ông nên ghét rất tự nhiên.
Biến cố 911 đã thay đổi hết
ý nghĩ của tôi vì sáng hôm sau biến
cố chỉ vài ngày. Tôi
đưa vợ ra tiệm trước khi đi làm
như mọi hôm, thấy cây xăng đông
vui nên qua xem. Thì ra ông ta cho dọn hết
những món ăn sáng mà thường
ngày cây xăng bán cho khách hàng ra
ngoài sân rộng với nhiều cái bàn
kê sát lại thành một dãy bàn.
Đầu dãy bàn là tấm bảng ghi:
“Xin ủng hộ cho nạn nhân khủng bố ở
New York”.
Tiếp theo là hàng hà những
món ăn sáng, đến thùng thùng
nước ngọt ướp đá, bàn cuối
cùng là thùng đựng tiền quyên
góp của Hội Hồng Thập Tự Mỹ để
chung với thùng cờ Mỹ (loại nhỏ để
gắn lên xe). Tôi đứng xem thì ông
đến chào hỏi tôi theo
phong cách lấc xấc cố hữu của ông.
Nhưng ông cho tôi biết điều tôi
không ngờ là hôm nay, ông cho free tất cả
thức ăn, nước uống để gây qũy
ủng hộ những nạn nhân bị khủng bố.
Tự nhiên tôi thấy bản mặt
ông dễ coi hơn hôm qua, giọng nói và
phong cách lấc xấc của ông bớt thấy
ghét vì vẻ ngậm ngùi khi nói về
những nạn nhân chết oan. Ông không hề
nói tới oán thù người gây ra thảm
cảnh - cũng là một điều lạ.
Hôm nay, ông nói chuyện với tôi ít quá ! Người mà
hôm qua, tôi không thể nói chuyện với
ông. Hôm nay, ông bận rộn hơn
công việc đếm tiền hàng ngày
vì ông phải đi bắt tay từng người
khách hàng ghé đổ xăng, ông chia sẻ
với những người đang rớt nước mắt
khi cầm lên tay cây cờ Mỹ, ông an ủi
những người thanh niên Mỹ vừa bỏ tiền
vô thùng quyên góp, vừa đấm tay
vào không khí với hết lòng tức giận…
Tôi đứng nhìn người
Mỹ-đủ mọi thành phần. Ông trán cao với bộ quần
áo sang trọng, đôi giày bóng
loáng, cái xe đắt tiền…
ông ấy đổ xăng bằng thẻ tín dụng,
xong. Bước qua cái máy ATM để
cà thẻ. Cuối cùng là
cầm xấp giấy bạc đi xếp hàng với
mọi người. Khoảng cách của ông
ta và những người lao động đã
thu ngắn lại sau biến cố tang thương
! Ông ta chỉ lấy một lon Coke
mà bỏ vô thùng một xấp tiền (tiền
trong máy ATM toàn là tờ $20).
Người phụ nữ trẻ trung
và phong độ trí thức như một cô
giáo, cô ta cũng làm y như ông trán
cao. Mấy anh thợ
sơn với cái xe van đầy
sơn cũng như những bộ quần áo mà
họ đang mặc. Từng người xếp hàng
lấy một cái bánh mì, một hotdog, một
lon Coke, bỏ vô thùng một tờ $20 rồi lấy
cây cờ ra cắm lên xe
mình. Họ ăn đứng, uống
đứng và trò chuyện với nhau về biến
cố đau lòng. Những mẩu chuyện tiếu
lâm hay tục tĩu thường
nghe ngoài cây xăng đã biến mất trong
sáng hôm nay.
Mấy người Mễ cắt cỏ cũng
như thế, nhưng họ chỉ bỏ vào
thùng tờ $5, người Mễ kia chắc không
có nhiều tiền, nhưng tôi đoán
lòng tự trọng rất cao vì anh ta để
cái bánh mì hotdog với lon Coke lên
bàn, cho hai tay vào hai túi quần-lôi
luôn vải túi quần ra để chứng minh
cho mọi người thấy là anh ta đã
vét hết hai túi. Anh bỏ vô thùng hai tờ
$1 trong tiếng vỗ tay của nhiều
người-cả tôi nữa. Anh Mỹ
đen là vua ăn hỗn đồ free, nhưng
hôm nay anh ấy đã xếp hàng, bỏ tiền
vô thùng, lấy mỗi cây cờ… rồi
bật khóc.
Ông chủ cây xăng bần tiện
đến độ tôi lỡ đổ xăng $40.01
thì ông ta cũng đòi tôi cho được
một cent. Nhưng
hôm nay, trước nỗi đau bàng hoàng của
nước Mỹ, ông tự tay
xách ra xe những người thợ làm bờ
rào, mớ nước ngọt mà ông bỏ vội
vô bao ny-lon.
Tôi đứng xem những người
Mỹ khi đồng bào họ lâm nạn, họ
cũng quên hết địa vị xã hội
mà hôm qua họ khăng khăng giữ. Ông trí thức
đàm đạo với bà quét dọn
cây xăng. Ông giáo sư đứng gặm
bánh mì hotdog chung với thợ
hồ, thợ xây, những người làm
đường… Họ đàm đạo
với nhau như con một cha; anh em một nhà.
Tôi xúc động thật sự với cô
bé con chừng sáu tuổi, tóc buộc
đuôi gà để khoe khoang gương mặt
sáng như thiên thần. Cặp táp đeo sau
lưng như chuẩn bị đi học, cũng theo mẹ đến xếp hàng như
người lớn, cũng bánh mì hotdog với
lon Coke như ai. Nhưng đến thùng bỏ tiền
thì cô bé trút hầu bao bạc cắc ! Cô bé đóng góp hết
gia tài bạc cắc của mình thì cũng
tương đương ông Bill Gate đóng
góp vài chục tỷ đô la !
Tấm lòng lúc này cần hơn hiện vật
hay hiện kim. Cô bé thiên thần
cũng tự lấy một phần ăn, một lon Coke,
một cây cờ rồi đi ra chỗ trống. Khác người lớn là để thức
ăn, nước uống lên bàn trống.
Cô bé úp mặt vô lá cờ…
thút thít. Tôi tiếc là không có
cái máy ảnh trong tay để
có chút quà mọn gởi Bin.
Lần đầu tiên tôi được thấy
“tấm lòng người Mỹ” nên
tôi gọi cho ông xếp trong Hãng rằng
tôi đến trễ ! Tôi nhất định coi cho hết một buổi
quyên tiền để hiểu biết thêm về
đất nước cho mình tạm dung. Sau khi
được xếp chấp nhận, tôi theo
dòng người xếp hàng để làm
công dân Mỹ cho đáng công nước Mỹ
cho tôi vô Quốc tịch Mỹ. Tôi cũng
bánh mì hotdog, lon Coke, $20, lá cờ…
Tôi ăn rất ngon miệng vì
ăn cùng mọi người-chứ ngày thường
thì tôi không ăn thức ăn ngoài
cây xăng. Tôi uống lon Coke ngon như bia, rượu vì người uống
rượu bia thường không thích nước
ngọt. Tôi thích nhất là cảm giác
xài tiền ! Chưa bao giờ
tôi thấy mình xài tiền đúng đắn
như hôm nay ! Dù $20 chỉ
có… thế thôi ! Tiền là bằng chứng
của sức lao động, là
thước đo khoảng cách giàu nghèo
trong xã hội; là nguyên ủy của khổ
đau vì tranh giành giữa đồng loại với
nhau. Nhưng ở một hoàn cảnh nào đó ! Đồng tiền
là phương tiện chuyên chở tình
người.
Tôi ít khi nào suy nghĩ viển vông
kiểu này lắm ! Nhưng sao
hôm nay tôi lại muốn đóng góp thêm ! Tôi muốn
đóng vài ngàn đô la để tạ
ơn nước Mỹ một lần. Tôi muốn
kết bạn với cô bé buộc tóc
đuôi gà - dù cô ấy đáng mặt
bạn bè với con tôi thôi !
Những ý tưởng của
tôi được hiện thực sau khi
“final”. Ông chủ cây xăng cùng nhân
viên Hồng Thập Tự mở thùng quyên
góp, đếm tiền. Cuối cùng, người
nhân viên của Hội Hồng thập Tự Mỹ
công bố số tiền thu
được là (gần ba chục ngàn
đô la). Ông chủ cây xăng công bố:
Tiền thức ăn, nước uống mà ông
đã cung cấp cho buổi sáng nay là $750, mọi
người có mặt đều vỗ tay
hoan hô sự thành công mỹ mãn. Tôi
thấy ông chủ buồn ! Ông không nhận tờ giấy Hồng Thập
Tự chứng nhận cho ông đã đóng
góp $750, để giành tới cuối năm khai
thuế. Ông tâm sự với tôi rằng:
Ông muốn quyên góp cho Hội Hồng Thập
Tự một trăm ngàn đô la. Ông
tính cây xăng sẽ chi ra chừng mười
ngàn đô la thức ăn, nước uống
để có thể thu vô một
trăm ngàn. Ông chưa hài lòng với
thành quả đạt được trong sáng
hôm nay.
Tôi không tưởng tượng
được một người keo kiệt tới
cái penny như ông mà khi đất nước
lâm nguy, đồng bào khốn khó…
ông dám chi ra mười ngàn tiền túi -
không thèm khai thuế. Tôi tự thấy xấu hổ về lòng
yêu nước của mình - Nước Việt Nam kìa ! Nước Mỹ đã lầm
về tôi là cho ăn ở, việc làm…
nhưng làm được đồng nào là
lo gởi về Việt Nam 10%, còn nhiêu
tích lũy để xe hơi
nhà lầu.
Tất cả những điều
tôi vừa kể, đưa tôi đến lần
đầu tiên trong đời đi làm công
tác xã hội.
Tôi hợp tác với ông chủ cây
xăng, mở một “Bữa quyên góp”
như thế nữa vào ngày thứ tư trong tuần
vì thứ tư là ngày cây xăng đắt
nhất (theo thống kê thu nhập của
cây xăng). Phần ông chủ cây xăng
đóng góp như cũ, phần tôi order $500
chả giò Việt Nam
mà ông bà bác làm chả giò…
“Lấy ba trăm thôi ! Hai bác phụ cháu $200, coi như
đóng góp với nước Mỹ.”
Người già Việt Nam coi bộ rộng
lòng hơn con trẻ !
Một ngày Vui trong đời - sống
trên đất khách. Tôi học hỏi được nhiều điều
từ thực tế hơn tôi tưởng
! Bà lượm lon cũng xếp hàng,
đóng góp theo khả năng
tài chánh như mọi người. Bà ăn cái chả giò ngon nhất
trong đời - nhưng chỉ ăn một cái
thôi. Tôi lấy cho bà thêm
cái nữa, bà từ chối vì cái chả
giò có thể đổi được $20 cho
người cần thiết. “Anh để lại
đi, tôi đã thấy ông kia
ăn xong cái chả giò, ông trở lại xếp
hàng thêm lần nữa, bỏ thêm $20 vô
thùng để ăn thêm cái chả
giò”.
Lâu lắm rồi ! Tôi mới có một ngày vui trong
đời tỵ nạn. Tôi chia sẻ niềm
vui với đồng nghiệp trong Hãng, đến
tai ông xếp trong Hãng biết tôi lấy
Vacation đi làm công tác xã hội
thì ông cho tôi ăn lương 8 tiếng -
hôm tôi nghỉ, không tính vô Vacation. Tôi yêu đời; yêu người thiết
tha… tôi yêu nước Mỹ.
Từ đó, tôi chỉ đổ xăng ở
một cây xăng là vậy !
Nhưng có niềm vui nào trọn vẹn đâu ? Cây xăng
có ba người phụ việc với ông chủ
là bốn. Ba người thấy mặt
tôi là mở xăng cho tôi đổ trước-tính
tiền sau. Riêng ông già Mỹ
gốc Nga, bắt tôi trả tiền trước rồi
mới cho đổ xăng. Tôi
đã hỗn với ông đôi lần
nhưng ông giữ nguyên tắc của ông -
tôi đầu hàng. (Bởi
người đổ xăng bằng thẻ tín dụng
thì cứ cà thẻ rồi đổ.
Chính những kẻ đổ xăng tiền mặt
như tôi nhưng ưa quên vô trong trả tiền
mà bỏ chạy luôn, nên ông già
chơi chiêu nắm cán.) Tôi có vợ
làm nail nên check tiền lương của tôi
bị thu tóm sạch sành sanh.
“Anh chịu khó xài tiền mặt giùm em !...” Tôi tức ông già
đến độ, gọi vô trả tiền trước
thì tôi chạy luôn, không thèm đổ
xăng nữa !
Hôm, ông ra nói chuyện với
tôi chứ không gọi vô trả tiền
trước. “Tôi
biết anh không chạy luôn như nhiều kẻ
gian đã làm, tôi biết anh… Nhưng miếng
cơm manh áo của tôi, tôi phải nghe lời
chủ ! Anh thông cảm…”
Tôi ân hận. Nhiều khi
mình đặt tự ái, tự trọng bản
thân cao quá ! Rồi
không hiểu cho khó khăn của người
khác. Tôi thành bạn
ông già Móc-cu-ra-đốp, có bà vợ
Mang-guốc-Nga-đi-lốp-cốp, ưa quét dọn
cây xăng.
Thời gian lặng lẽ đã
sáu, bảy năm đi qua. Tối nay tôi đến
đón vợ về, chợt nhớ xe
gần hết xăng nên qua đổ xăng trong
lúc vợ còn đếm tiền, tính sổ
thu nhập trong ngày. Tôi được
nghe tin buồn bất ngờ đến hoang mang. Ông già Nga trò chuyện với
tôi vì cây xăng vắng khách về
đêm. “Ông chủ của
tôi đã qua đời hơn tháng nay.
Ông ta bị nhồi máu cơ tim
nhưng không qua khỏi. Nay, bà chủ đã
sang lại cây xăng này cho người khác.
Ông chủ mới không giữ tôi
lại làm việc như hai anh bạn trẻ mà
anh cũng quen biết. Tôi không nghĩ là
tôi tìm được việc làm với tuổi
tác đã cao của tôi… Rất
mừng, được gặp anh trong ca làm cuối
cùng của tôi, hôm nay. Tôi
tặng anh món quà mọn để nhớ tới
tôi vì tôi sẽ nhớ những người
khách đổ xăng đáng nhớ - trong
đó có anh. Tôi tặng anh cái quẹt
Zipo mà có lần anh đã nói với
tôi là ở bên Việt Nam rất quý cái
quẹt này…”
Từ giã ông già khó chịu
mà sao nghe buồn buồn trong lòng !
Sao không mừng khi thoát được một
người khó chịu như ông ?!
Tôi về tiệm nail để đón vợ. Em
quát cho tôi một trận: “Đàn
ông gì mà lắm chuyện hơn cả
đàn bà ! Đi
qua đổ xăng thôi mà gần một tiếng
đồng hồ. Anh có biết là mấy
giờ rồi không ?...” Tôi
im lặng nhận lỗi ! Nhưng
lòng tôi hoang mang… Sao tôi lại có thể
thương yêu một người thấy ghét thế
này ! Và ghét
những người rất đáng yêu như
ông chủ cây xăng; ông già Nga…
tôi là người đáng ghét nhất
trên hành tinh hụt hẫng này vì cả
đời sai lộn.
(Viết theo lời kể bạn tôi)
Phan
(Sưu Tầm liên Mạng chuyển)