Chống văn công ?
(Huy Phương)
Việt Cộng
xem những người trình diễn văn nghệ
như những người thợ không hơn
không kém. Thợ hát, thợ đàn, thợ
múa tập họp thành những toán văn
công, được điều động làm việc
theo chỉ thị và đường lối của
đảng, để hoặc là tuyên vận, hoặc
để giải trí cho đám đông.
Vì vậy chúng ta cũng quen gọi những
người này là văn công. Văn công
phải được huấn luyện tư tưởng
chính trị, có lý lịch, có lập
trường, được nuôi dưỡng và
nhận công tác theo nhu cầu của từng chiến
dịch. Ngày nay văn công được
đưa ra nước ngoài trình diễn dưới
visa du lịch, dù là dưới hình thức
kiếm ăn riêng của cá nhân, do nhu cầu
hay được sự cho phép của các cơ
quan trách nhiệm trong nước, do đường lối
của đảng đều có lợi cho chế
độ. Dù những ca sĩ này không hát
những bài ca tụng bác hay đảng như hồi
chiến tranh “chống Mỹ” hay lúc mới
vào Saigon, nhưng những khuôn mặt này vẫn
tượng trưng một đám ca hát đang
được trọng dụng của chế độ
hiện nay ở Saigon.
Chúng ta cũng
không thể xem những khuôn mặt này chỉ
là cá nhân, “đồng bào” ruột
thịt không liên quan gì với chế độ
Cộng Sản, nên sẵn sàng giang tay đón
nhận. Việc cấm cửa những thể tháo
gia, nghệ sĩ của một quốc gia khác đến
trình diễn là một sự cấm vận, trừng
phạt kinh tế đối với một quốc gia
thù nghịch. Ca sĩ trong nước không sang Mỹ,
Úc hay Canada để trình diễn cho dân bản
xứ các nước này xem, mà là cho những
người Việt Nam di dân, trong nước “dốt
chữ” gọi là Việt kiều, đa số
là những người tỵ nạn Cộng Sản
đã bỏ nước ra đi vì chế độ
Cộng Sản. Vậy chuyện “trừng phạt”
này không phải là không hợp lý.
Chúng ta không có chính phủ hay đường
lối để đối phó, mặc nhiên chấp
nhận sự tự do hỗn tạp, tùy tiện, mở
cửa cho những “văn công” được
gởi đi từ trong nước.
Câu hỏi của
chúng ta là có phải tất cả ca nhạc
sĩ hiện nay của chúng ta tại hải ngoại
đều có cơ hội đồng đều
để về trình diễn ở Việt Nam
không, hay phải qua những giai đoạn sát hạch
về đường lối chính trị, và mỉa
mai thay, cả tài năng trước một ban
giám khảo như theo tiết lộ của một
vài ca sĩ đã xin về nước trình
diễn trước đây ? Những nghệ sĩ
này trước đây đã được
cộng đồng hải ngoại nuôi sống từ
khi đặt chân đến Mỹ, nay về nước
gặp gỡ giới báo chí, trở thành những
kẻ cơ hội, ca tụng chế độ
đương thời, nói xấu hải ngoại coi
mình như “con không cha”, nay về nhận
bố đẻ Cộng Sản ở Saigon, khi trở lại
đây vẫn được khán giả đồng
bào chấp nhận. Bây giờ chúng lại
đứng trên sân khấu hải ngoại, cười
khẩy vào mặt chúng ta.
Nghệ sĩ trong
nước ra trình diễn trước hết là
cạnh tranh với ca sĩ hải ngoại, vì mỗi
nghệ sĩ đều có sân chơi riêng của
mình. Xin dành cho những ca sĩ đã
cùng hoàn cảnh sống chết với chúng
ta chứ không phải tất cả đều
“cá mè một lứa”. Cách
đây vài năm những ca sĩ trong nước
ra hải ngoại trình diễn đều gặp nhiều
sự phản đối, dai dẳng nhất là
trường hợp Bằng Kiều, cho đến
lúc Bằng Kiều “xin nhận nơi này
làm quê hương”. Không phải những
giới chức trách nhiệm về vấn đề
đưa ca sĩ ra nước ngoài lưu diễn
không biết đến việc này, nên họ
dùng kế hoạch “tằm ăn dâu” hay
“vết dầu loang”. Trước tiên “những
ông bầu” cho thử nghiệm bằng cách chỉ
để các ca sĩ này chỉ hát thuần
túy ở những sòng bài, xen lẫn với
những ca sĩ hải ngoại. Khi thấy không
có sự phản đối của người nước
ngoài, trái lại còn được báo
chí, truyền thông quảng cáo, phỏng vấn,
các ca sĩ này bắt đầu hiện diện
trong những show hát tại các thành phố lớn
có nhiều người Việt. Bước tiếp
theo là tổ chức những buổi trình diễn
toàn là những ca sĩ từ trong nước ra.
Vì hải ngoại vẫn mua vé đi xem, một
số người muốn đổi món ăn, thiếu
ý thức chính trị, nên có lúc
báo chí trong nước đã loan tin con số
thù lao của một hai ca sĩ ra hải ngoại
đã lên đến con số $10,000.00 đô
la, số tiền mà ca sĩ hạng nhất ở
đây cũng không bao giờ với đến.
Trong chủ
trương đem văn hóa thâm nhập cộng
đồng người Việt ở hải ngoại,
trước đây, Cộng Sản đã tổ
chức những chuyến lưu diễn “Duyên
Dáng Việt Nam” quy mô và tốn kém,
nhưng không có kết quả vì sự chống
đối của đồng bào hải ngoại, Cộng
Sản xoay qua chiến thuật đánh du kích bằng
cách gởi đi những ca sĩ được
nuôi dưỡng và ưu đãi từ trong
nước, với tính cách cá nhân đi
du lịch ra nước ngoài để tránh danh
nghĩa là do các cơ quan trong nước tổ
chức. Một nguồn tin từ cơ quan thuế vụ
Hoa Kỳ cho biết các nghệ sĩ ngoại quốc
đến trình diễn tại Hoa Kỳ phải
thông báo cho cơ quan IRS ít nhất là 30
ngày trước khi lưu diễn và ký thỏa
thuận CWA (Central Withholding Agreement) để tránh lỗi
lầm không đóng thuế. Sở thuế Hoa Kỳ
hiện nay để ý rất kỹ về các cuộc
lưu diễn của các nghệ sĩ ngoại quốc,
nhất là ở đây lại dưới visa du lịch,
vì nhiều năm qua Hoa Kỳ đã thất thu
trong các trường hợp này. Các ca sĩ
Việt Nam ra kiếm ăn ở ngoại quốc rồi
đây sẽ sợ sự thăm hỏi của sở
thuế hơn là sợ bị biểu tình phản
đối.
Hiện nay có
nhiều tổ chức chính trị tại hải ngoại
đã hô hào biểu tình “chống
văn công”, nghĩa là chống những ca sĩ
“con cưng” của chế độ trong nước
ra trình diễn. Những cuộc biểu tình
này nhiều lúc cũng khiến cho buổi
trình diễn phải dẹp bỏ, nhưng cũng
đôi lúc, “trong vỗ tay, ngoài la
hét”, ai mua vé đi xem thì cứ việc
đi xem, ai biểu tình phản đối thì cứ
biểu tình, vì người biểu tình
không được vào rạp để bị kết
tội phá rối và ông bà bầu, ca nhạc
sĩ thì được nhân viên an ninh hoặc
cảnh sát bảo vệ chặt chẽ.
Cũng có những
cuộc biểu tình nhắm sai mục đích hay
thiếu cơ sở không được nhiều
người hưởng ứng như cuộc biểu
tình chỉ vì một cái khuy nịt có
hình ngôi sao trắng chỉ thấy in trên
poster, cuộc biểu tình chống một trung tâm
ca nhạc chỉ vì ngày trình diễn có
xa gần với ngày sinh của Hồ Chí Minh
(thì đã sao ?) Chúng ta đã từng
phung phí, tiêu hao quá nhiều năng lực
không đúng chỗ, đúng lúc.
Chúng ta buồn
vì cứ nghĩ có khi con trẻ ngồi xem trong rạp
mà cha mẹ già đứng ở ngoài biểu
tình. Các bậc cha mẹ đã giáo dục
được con trẻ chưa ? Các đoàn thể
đã giáo dục được quần
chúng chưa ? Cộng đồng hải ngoại
đã đoàn kết chưa ? Lại còn những
con cái của những cựu tù nhân
chính trị, quên quá khứ của cha
ông, chấp nhận ca hát bên các ca sĩ
do Cộng Sản đưa ra nước ngoài, chỉ
vì mùi thơm của đồng đô la, thật
đáng xấu hổ. Nhiều ca sĩ hải ngoại
đã có lập trường trước
đây, không muốn hay không được về
Việt Nam trình diễn, nay trước luật
đào thải và thị hiếu của quần
chúng cũng đành đứng chung sân khấu
với những “văn công”, mà không
hề thấy hổ thẹn.
Ba mươi
lăm năm rồi, Cộng Sản chưa thao túng
hay chưa có khả năng khống chế sân
chơi hải ngoại vì chúng ta tuy không
có chính phủ, không có quân đội,
không có công an trấn áp, không có
một tổ chức đại diện duy nhất,
nhưng còn
giữ vững được tinh thần của những người đã bỏ đất nước ra đi vì chế độ Cộng Sản đương thời. Nhờ tinh thần
đó, mà hôm nay, Cộng Sản Việt Nam mặc
dầu có tòa đại sứ, lãnh sự
trên đất Mỹ nhưng chưa treo nổi một
lá cờ trong khu phố của cộng đồng
người Việt hải ngoại. Tuy vậy trên mặt
trận văn hóa, sản phẩm băng nhạc,
báo chí, phim ảnh và nhất là ca sĩ
trong nước ồ ạt tuôn ra nước
ngoài, đến những địa điểm từng
hãnh diện mang danh là thủ đô chính
trị, thủ đô tỵ nạn ... Lý do
là vì cộng đồng người Việt của
chúng ta chưa đoàn kết đúng mức,
chưa một lòng, chưa nhìn rõ lại
mình, nên mãi vẫn còn có cảnh
“trống đánh xuôi kèn thổi ngược.”
Muốn loại bỏ
ảnh hưởng nghị quyết 36 của Cộng Sản
trong công tác văn hóa tư tưởng, hải
ngoại có một kho vũ khí tuyệt đối,
khá lớn mà không chịu sử dụng. Vũ
khí đó là đồng đô la. Trong
nước đang cần đô la, chúng ta lại
tiếp tế đô la cho trong nước. Các ca sĩ
trong nước ra hải ngoại cần đô la
chúng ta lại xếp hàng mua vé đi xem. Hải ngoại phải biết
nói không và quyết định
“không”:
đó là không mua
vé các buổi trình diễn có văn
công, đại lý nhà buôn không nhận
bán vé, báo chí truyền hình không chạy
quảng cáo, thì ca sĩ trong nước không
còn đất dụng võ.
Khi hải ngoại
chúng ta đồng tình nói được chữ
“không”, trong rạp hát vắng người
xem thì ngoài rạp không cần phải
giăng cờ treo biểu ngữ, hay chịu mưa, dang nắng
đi biểu tình nữa.
HUY PHƯƠNG
(Việt Hải Trần sưu tầm
và chuyển)