Made in Việtnam
(Tiểu Tử)
Lẽ ra bữa
nay bác sĩ Lê không nhận bịnh nhân
vì là ngày nghỉ trong tuần của
ông. Nhưng hôm qua, trong điện thoại, nghe giọng
cầu khẩn của người bịnh ông
không nỡ từ chối.
Người đó -
ông đoán là một cô gái còn
trẻ - nói chuyện với ông bằng tiếng
Mỹ. Cô ta hỏi ông nhiều lần :
- Có phải
ông là bác sĩ Lee không ?
Tên ông
là Lê. Cái tên Việt Nam đó ở
xứ Mỹ này người ta viết là "
Lee ", nên ông được gọi là "
ông Lee " ( Li ).
Ông ôn tồn
trả lời nhiều lần :
- Thưa cô, phải.
Tôi là bác sĩ Lee đây.
- Phải bác
sĩ Lee chuyên về châm cứu và bắt mạch
hốt thuốc theo kiểu Á đông không?
- Thưa cô phải.
- Có phải
phòng mạch của bác sĩ ở đường
Green Garden không ?
Bác sĩ
Lê, đã ngoài sáu mươi tuổi,
tánh rất điềm đạm, vậy mà cũng
bắt đầu nghe bực ! Tuy nhiên, ông vẫn
ôn tồn :
- Thưa cô phải.
Xin cô cho biết cô cần gì ?
Giọng cô
gái như reo lên :
- Vậy là
đúng rồi ! Con Cathy bị bịnh suyễn
nói bác sĩ chữa bịnh hay lắm. Cả
nhà nó, kể luôn ba má ông bà
nó đều đi bác sĩ hết.
Đến
đây thì ông bác sĩ già
đó không kềm được nữa, ông
sẵng giọng :
- Cám ơn
cô. Bây giờ xin dứt khoát cho tôi biết
coi cô muốn cái gì ?
Giọng bên
kia đầu dây như lắng xuống :
- Tôi xin lỗi
bác sĩ. Xin lỗi. Tôi muốn xin bác sĩ
cái hẹn cho ngày mai. Tôi bịnh …
- Mai là
ngày nghỉ trong tuần, phòng mạch không
có mở cửa. Ngày khác vậy.
- Ngày mai cũng
là ngày nghỉ của tôi nữa, bác sĩ
à.
- Cô
đã bịnh thì cứ xin nghỉ để
đi bác sĩ, ngày nào lại không
được !
Một chút im
lặng ở đầu dây bên kia rồi giọng
người con gái bỗng nghe thật buồn :
- Họ
đâu có cho nghỉ, bác sĩ. Họ nạt
vô mặt :" Mầy muốn nghỉ thì mầy
nghỉ luôn đi. Thiếu gì đứa muốn
vào làm chỗ của mày. Mày biết
không ?"
Giọng nói
như nghẹn ngang ở đó, rồi tiếp :
- Không có
việc làm là chết, bác sĩ à …
Ông bác sĩ
già làm thinh, suy nghĩ. Đầu dây bên
kia, cô gái van lơn :
- Xin bác sĩ
thông cảm. Tôi sợ bịnh nặng hơn, không
đi làm nổi nữa là mất việc. Xin
bác sĩ thông cảm. Xin thông cảm.
- Ờ thôi,
để tôi ráng giúp cô. Sáng mai,
chín giờ. Phòng mạch của tôi ở số
…
- Cám ơn
bác sĩ. Cám ơn ! Con Cathy có chỉ
phòng mạch của bác sĩ rồi.
- Xin lỗi.
Cô tên gì ?
- Kim. K, I, M.
Bác sĩ
Lê vừa ghi vào sổ hẹn vừa nghĩ
:" Tội nghiệp ! Chắc lại đi làm lậu
nên mới bị người ta hăm he như vậy.
Theo cách phát âm thì cô này có
vẻ là người Á Đông. Tên Kim chắc
là Đại Hàn. Để mình phải phone
lại cô Cathy hỏi cho chắc ý kẻo gặp
thứ lưu manh thừa dịp ngày nghỉ không
có cô phụ tá, nó 'su' mình thì
khổ ! "
Đúng
chín giờ, chuông cửa phòng mạch reo.
Ông bác sĩ già bước ra mở cửa.
Đứng trước mặt ông là một
cô gái Á Đông còn trẻ, ăn mặc
theo kiểu " punk " : quần áo có tua
có tụi, tóc dựng đứng hỗn loạn
như con gà xước, đeo nhiều vòng
sên bằng bạc to như dây lòi tói,
đầy cổ đầy hai cườm tay, mang cái
xắc đỏ cũng có tua có tụi. Bác
sĩ Lê, quá đỗi ngạc nhiên, chưa kịp
hỏi gì, thì cô gái nói bằng tiếng
Mỹ rất lưu loát :
- Chào bác
sĩ. Tôi là Kim, bịnh nhân đã gọi
điện thoại cho ông hôm qua. Tôi có
làm cho bác sĩ chờ không ?
Bác sĩ
Lê chưa hết ngạc nhiên, trả lời một
cách máy móc :" Không ! Không !". Rồi
ông bước tránh qua một bên :" Mời
cô !"
Vào phòng
mạch, ông đưa cho cô cái áo blouse trắng
ngắn tay :
- Cô đến
phía sau bình phong bỏ hết quần áo chỉ
mặc quần lót thôi, rồi khoác ngược
áo blouse này, lưng áo nằm về phía
trước.
Trong lúc
cô gái loay hoay làm theo lời dặn, ông
bác sĩ già gọi phone về nhà, nói bằng
tiếng Việt :
- Bịnh nhân
của anh tới rồi, đang thay đồ. Chắc một
giờ nữa là xong. Em đợi anh về rồi
mình đi chợ.
Cô gái bỗng
ló đầu ra khỏi bình phong mỉm cười
nhìn ông, gương mặt thật rạng rỡ,
định nói gì nhưng rồi không
nói, thụt đầu vào tiếp tục cởi
quần áo.
Một lúc sau
cô ta bước ra, mắt ngời lên sung sướng,
nói bằng tiếng Việt, giọng như reo
lên :
- Bác sĩ
là người Việt Nam mà con cứ tưởng
là người Tàu ! Tên " Lee " nghe
Tàu trân !
- Ủa ! Vậy
mà tôi cứ nghĩ cô là người
Đại Hàn chớ !
Rồi cả hai
cùng cười, cái cười rất sảng
khoái. Tình đồng hương trên đất
khách bỗng thấy thật ấm, thật đầy
… Ông bác sĩ già nhìn cô bịnh
nhân trẻ mặc áo blouse trắng đứng
trước mặt ông mà không còn thấy
cô gái " punk" hồi nãy nữa !
Ông đưa
cho cô cái dĩa, rồi vừa chỉ cái
giường cao vừa nói :
- Cô cởi hết
đồ nữ trang để vào đây, rồi
lên nằm trên này để tôi chẩn mạch.
Cô gái
làm theo như cái máy.
Phòng mạch
được trang trí rất đơn sơ,
nhưng thật yên tịnh. Trong không khí
có mùi thơm dìu dịu của moxa ( ngải
cứu, đốt lên để hơ huyệt ).
Cái giường khám bịnh cao ngang tầm tay của
bác sĩ. Ở một đầu giường
có gắn thêm một vòng bằng da để
chịu cái đầu của bịnh nhân, và
khi bịnh nhân nằm sấp để châm cứu
trên lưng thì mặt người bịnh nằm
trọn trong vòng da. Như vậy, người bịnh
không cảm thấy khó chịu nhờ khoảng
trống ở giữa vòng da giúp người bịnh
vẫn thở đều đặn và mắt
được nhìn thoải mái xuống sàn
nhà.
Bác sĩ
đặt hai bàn tay lên cánh tay trần của
cô gái, ôn tồn hỏi :
- Cô bịnh
làm sao ? Nói tôi nghe.
- Con ngủ
không được, đêm nào cũng trằn
trọc tới khuya. Hay bị chóng mặt. Đang
đứng làm việc, tự nhiên muốn sụm
xuống làm sợ toát mồ hôi. Con lo
quá, bác sĩ. Mất việc làm chắc con
chết quá, bác sĩ !
Ông Lê
bóp nhẹ cánh tay bịnh nhân :
- Cô yên
tâm. Có tôi đây. Mà … cô
có uống rượu không ?
- Không. Dạ
thưa không.
- Cô có
hút thuốc không ?
- Dạ thưa
có. Hút cũng nhiều …
- Cô có
xì ke ma túy gì không ? Nói thiệt
tôi nghe.
- Mấy thứ
đó con không dám rớ. Hồi ở bên
nhà thằng anh con chết vì ba cái thứ
ôn dịch đó, bác sĩ à. Vì vậy,
con sợ lắm !
- Cô le lưỡi
tôi coi.
- Ùm.
Được rồi. Bây giờ cô nằm
yên, để hai tay xuôi theo thân mình, nhắm
mắt, thở đều đặn.
Ông bác sĩ
già đứng cạnh giường đặt mấy
đầu ngón tay lên cườm tay cô
gái, chăm chú bắt mạch. Một lúc
sau, ông bước vòng qua phía đối diện
bắt mạch tay bên kia. Bộ mạch nói
lên một sự rối loạn tâm thần.
Cô gái này chất chứa quá nhiều ẩn
ức nên sanh bịnh. Ông nhìn cô gái
đang nhắm mắt thở đều : gương mặt
Việt Nam đó, bỏ đi món tóc
"punk", vẫn toát ra nét nhu mì dễ
thương. Ông cảm thấy tội nghiệp
cô bịnh nhân trẻ này và thắc mắc
không biết hoàn cảnh nào đã
đưa đẩy cô ta trôi qua xứ Mỹ
để có một cuộc sống mà ông
đoán là thật bấp bênh, qua cuộc
nói chuyện trong điện thoại. Ông nói
:
- Bây giờ,
cô nằm sấp xuống để tôi châm
trên lưng.
Cô gái mở
choàng mắt nhìn ông, mỉm cười, một
nụ cười đầy tin tưởng. Ông
bác sĩ nói tiếp :
- Cô đừng
sợ. Châm không có đau. Còn nhẹ
hơn kiến cắn nữa.
Cô gái trở
mình nằm xấp, hai vạt áo blouse rớt xuống
hai bên, bày ra cái lưng thon thon với nước
da ngà ngà. Theo thói quen, trước khi
châm, bác sĩ vuốt lưng bịnh nhân
vài lần để bịnh nhân đỡ bị
stress. Lần này, khi vuốt xuống thắt lưng,
ông để ý thấy dưới làn vải
mỏng của quần lót có một vết bầm
nằm vắt ngang phía trên của mông. Ngạc
nhiên, ông hỏi :
- Cô bị ai
đánh hay sao mà bầm vậy ?
Cô gái
cười khúc khích :
- Bác sĩ coi
đi !
Ông già
kéo quần lót xuống một chút, thì
ra không phải vết bầm mà là hàng
chữ xâm màu chàm : Made In VietNam ! Ông bật
cười, vừa kéo lưng quần lót lên
vừa nói :
- Cha … Bạo
quá há !
Cô gái
hơi rút cổ cười khúc khích
vài tiếng nữa rồi im. Chắc cô đang sống
lại với một vài kỷ niệm nào
đó. Ông bác sĩ già áp hai
lòng bàn tay lên lưng bịnh nhân,
nhưng bây giờ sao ông không còn thấy
cười được nữa. Hàng chữ "
Made In VietNam" nhắc cho ông rằng con người
nằm đây là sản phẩm của quê
hương ông, cái quê hương đã
mấy chục năm xa cách, cái quê
hương mà ở đó ông không
còn ai để nhớ, nhưng ông còn
quá nhiều thứ để nhớ. Những thứ
cũng mang dấu ấn " Made In VietNam ", từ con
trâu cái cày, từ mảnh ruộng vườn
rau, từ hàng cau rặng dừa, từ con đường
đất đỏ đến con rạch nhỏ uốn
khúc quanh quanh … Chao ơi ! Bỗng nhiên sao
mà nhớ thắt thẻo đến muốn trào
nước mắt …
Ông bác sĩ
vuốt lưng cô bịnh nhân thật chậm
để cho niềm xúc động lắng xuống
tan đi. Ông có cảm tưởng như ông
đang sờ lại được quê hương,
có chỗ cao chỗ thấp, có phù sa đất
mịn … Tự nhiên, ông muốn nói
lên một tiếng " cám ơn ". Ông muốn
cám ơn cô bịnh nhân đã mang quê
hương đến với ông bằng hàng chữ
nhỏ xâm trên bờ mông, chỉ vỏn vẹn
có một hàng chữ nhỏ. Và ông cũng
muốn nói với cô, nói một cách thật
tình, không văn chương bóng bẩy,
nói như ông nói cho chính ông, vỏn
vẹn chỉ có một câu thôi :" Tôi
cũng made in VietNam đây !". Nhưng rồi
ông làm thinh tiếp tục vuốt lưng người
bịnh. Ông biết rằng cô gái không thể
nào hiểu được ông, một bác sĩ
già vừa quá sáu mươi, đã gần
nửa tuổi đời lưu vong trên xứ Mỹ,
có đầy đủ tiền tài danh vọng
mà cũng xâm hàng chữ " Made In
VietNam", xâm ở trong lòng …
Bác sĩ im lặng
dò huyệt châm kim. Bỗng cô bịnh nhân
nói, giọng buồn buồn, làm như cô vừa
xem lại hết một đoạn phim đời
nào đó :
- Thằng bồ của
con xâm cho con để làm kỷ niệm hồi tụi
này còn ở Louisiana. Ảnh là thợ
xâm …
- Ủa ! Rồi
sao bây giờ cô ở đây ?
- Con theo ba má
con dọn về Cali, ổng bả nói ở Cali bạn
bè nhiều làm ăn dễ.
- Ờ …
người Việt mình thích ở miền nam Cali
lắm.
Ngừng một
chút bác sĩ lại nói, trong lúc hai tay vẫn
tiếp tục châm kim :
- Ở Cali
khí hậu tốt hơn nhiều tiểu bang
khác. Mà … ba má cô làm gì ?
Cô gái
làm thinh một lúc mới trả lời, giọng
ngang ngang :
- Qua đây rồi
ổng bả đá đít nhau. Bả lấy thằng
Mễ chủ pressing , còn ổng thì chó dắt
ổng ôm được một bà Mỹ goá
chồng có tài sản.
- Vậy rồi
cô ở với ai ?
- Với ba con.
Bà Mỹ cho con đi học college, ba con lái xe
đưa rước.
- Vậy mà
sao hôm qua, trong phone, cô nói cô đi làm
?
Giọng cô
gái như nghẹn lại :
- Khổ lắm
bác sĩ.
Cô ngừng một
chút để nén xúc động rồi
nói tiếp :
- Ba con ỷ
có bà Mỹ nuôi, không chịu đi
làm. Tối ngày cứ đi nhậu với bạn
bè, rồi nay đổi xe, mai đổi xe … Con
nói ổng, chẳng những ổng không nghe
mà còn chửi con: "Tiên Tổ mày ! Tao
đem mày qua đây đặng mày dạy
đời tao hả !"
Lại ngừng một
chút mới nói được, nói như
trút hết ẩn ức còn lại :
- Có lần ổng
xáng cho con mấy bạt tay đau điếng …
Rồi nghẹn
ngào :
- Lần
đó, con bỏ nhà đi hoang …
Nói xong,
hít một hơi thật sâu rồi thở hắt
ra một cái như vừa làm xong một việc
gì thật khó !
Ông bác sĩ
im lặng, tiếp tục châm, mà nghe thương
hại cô bịnh nhân vô cùng. Cô ta cỡ
tuổi con gái út của ông. Con gái
út của ông đang học đại học,
còn cô này thì đang sống trong
hoàn cảnh quá bấp bênh. Cả hai đều
Made In VietNam hết !
Châm xong,
ông đặt tay lên cánh tay trần của bịnh
nhân, vuốt vuốt như vuốt tay một đứa
con đang cần được vỗ về an ủi :
- Cô cứ nằm
yên như vầy độ mười lăm
phút, nghen.
Tiếng " dạ
" bỗng nghe như đầy nước mắt.
Sau khi gỡ kim,
ông bác sĩ bóp tay bóp chân bịnh
nhân một lúc rồi nói :
- Bây giờ
thì cô mặc quần áo vào được
rồi.
Cô gái ngồi
lên nói " cám ơn " mà đôi
mắt vẫn còn mọng nước. Cô bước
vào sau bình phong, chậm rãi mặc quần
áo, làm như cô muốn những xúc cảm
hồi nãy có thời gian để thấm
sâu vào lòng …
Khi cô bước
ra, gương mặt cô đã trở lại rạng
rỡ. Cô mỉm cười nhìn ông bác sĩ,
rồi, vừa mở cái xắc đỏ vừa hỏi
:
- Bao nhiêu vậy,
bác sĩ ?
- Không có
bao nhiêu. Chừng chữa xong rồi cô hãy trả.
- Bác sĩ cho
con trả mỗi lần, chớ đợi hết bịnh,
tiền đâu con trả. Cái thứ đi
làm lậu như con …
- Cô yên
tâm. Rồi mình tính.
Ông bác sĩ
đưa dĩa nữ
trang :
- Cô đừng
quên mấy thứ này.
Cô gái
phì cười, không đeo vào người
mà trút hết vào xắc, rồi hỏi :
- Chừng nào
con trở lại nữa, bác sĩ ?
- Tuần tới,
cũng ngày này giờ này.
Bác sĩ mở
tủ thuốc, chọn lấy ra hai chai có dán
nhãn sẵn, trao cho bịnh nhân :
- Trên nhãn
có ghi liều lượng: mỗi ngày, cô uống
sáng trưa chiều, mỗi thứ hai capsule.
Ra đến cửa
phòng mạch, ông bác sĩ già cầm
bàn tay cô bịnh nhân trong hai bàn tay của
ông, lắc nhẹ :
- Bớt hút
thuốc đi, nghen ! Từ từ rồi tôi sẽ chữa
cho cô vụ ghiền thuốc nữa.
Ngập ngừng một
chút rồi ông nói, giọng ôn tồn :
- Tôi muốn
nói với cô điều này …
Cô gái chớp
chớp mắt chờ. Chắc là lần đầu tiên
cô được một ông già cầm tay một
cách ân cần như vậy. Bác sĩ
nói :
- Mình là
người Việt Nam, ăn mặc theo " punk "
không hạp với con người với bản chất
của mình chút nào hết. Cô đâu
có xấu mà cô làm cho xấu đi, uổng
lắm ! Mình phải xứng đáng là Made
In VietNam, chớ cô.
Cô gái
nhìn vào mắt ông bác sĩ, không
nói gì hết, chỉ siết tay ông già một
cái thật mạnh, rồi bước ra xe, một
chiếc xe hơi cũ mèm phải đề tới bốn
lần mới nổ máy !
* * *
Ông bác sĩ
Lê ngồi uống cà phê với tôi ở
khu Phước Lộc Thọ ( Orange County - Nam Cali ).
Ông kể tiếp :
- Anh biết
không, lần sau cô Kim đến phòng mạch,
ăn mặc chải gỡ rất dễ thương. Chẳng
có chút gì " punk " hết ! Lần
khám bịnh đó, tôi có hỏi cổ
sao không về sống với thằng bồ ở
Louisiane có phải hơn là sống cù bơ
cù bất ở Cali. Cổ nói như mếu
:" Ảnh có vợ rồi ". Tôi biết :
như vậy là cổ kẹt thiệt. Tôi đem
chuyện này kể cho vợ tôi nghe. Bả cảm
động lắm nên đề nghị giúp tiền
cho cổ học một cái nghề gì
đó, uốn tóc, làm nail chẳng hạn,
để có công ăn việc làm vững chắc hơn là
đi làm lậu tầm bậy tầm bạ.
Tôi nói
chen vào :
- Chắc gì cổ
chịu. Nghe anh kể, tôi đoán chị này
cũng tự ái lắm.
- Anh nói
đúng. Cổ từ chối hoài. Sau nhờ vợ
tôi mời cổ về nhà khuyên nhủ, coi
như là trong thân tình, cổ mới chịu.
Hôm đó, cổ ôm vợ tôi vừa
khóc vừa nói :" Con cám ơn ông
bà. Cám ơn ông bà ".
- Sau đó cổ
có đi học thiệt không ?
- Có. Học
làm nail. Học giỏi nữa là khác.
- Cổ bây giờ
ra sao rồi ?
- Mới đầu
làm thợ, làm công cho người ta. Bây
giờ vừa làm thợ vừa làm chủ.
Khá lắm !
- Mừng cho cổ,
há !
- Cổ xách
đồ nghề tới làm nail cho vợ tôi, con
út và hai con dâu tôi thường lắm.
Làm không lấy tiền. Cổ cứ nói với
mấy con tôi :" Tôi chịu ơn ông
bà bác sĩ biết đời nào mới trả
cho hết, mấy cô biết không ? Tôi
không dám nói ra, chớ mỗi lần tôi cầm
bàn tay của bà bác sĩ để làm
nail, tôi vẫn nghĩ không có bàn tay
này thì làm gì tôi thoát ra khỏi
hoàn cảnh của tôi hồi đó để
có những gì tôi có hôm nay…"
- Dễ
thương quá !
- Noel, ngày Tết
… cổ đều mang quà đến tặng vợ
chồng tôi.
- Con người ở
có tình có nghĩa quá, anh há !
- Đã hết
đâu ! Cổ còn nhớ đến ngày giỗ
của ba má tôi nữa. Mấy ngày
đó tụi con tôi có đứa quên chớ
cô ta không bao giờ cô ta quên. Ngày
đó, cô đem đồ tới cúng và
ở lại phụ vợ tôi nấu nướng dọn
dẹp nữa. Cho nên vợ tôi quí cô ta lắm
!
Nói xong,
bác sĩ Lê vỗ vai tôi, cười :
- Anh thấy
không ? Cô ta mới đúng là " Made In
VietNam " đó ! Còn nguyên chất, hè !
Ông Lê vui vẻ
cầm tách cà phê vừa nhâm nhi vừa
nhìn quanh. Người Việt Nam đi đầy trong
thương xá. Cung cách có hơi khác
nhưng nói năng thì y hệt như ở
bên nhà. Một vài tiếng chửi thề rớt
rơi đâu đó, nghe rất tự nhiên. Bỗng
ông quay sang hỏi tôi mà nghe như ổng tự
hỏi ổng :
- Không biết
ở xứ Mỹ này, đồng hương lưu
vong, có ai lâu lâu nhớ lại rằng
mình "Made In VietNam ", không ?
- Có chớ
anh ! Nhưng cũng có người chẳng những
không nhớ mà còn tự đóng cho
mình con dấu " Made In USA " nữa, anh à. Thứ
đó bây giờ thấy cũng nhiều !
Tôi đưa
tách lên môi uống ngụm cà phê cuối
cùng, bỗng nghe cà phê sao mà thật
đắng …
TIỂU TỬ
(Trịnh Cuối Huôn sưu
tầm và chuyển)